Επιλογής στο εξαμ. 6, 8, ECTS: 3
Γενικές ικανότητες (βάσει παραρτήματος διπλώματος): Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις, Λήψη αποφάσεων, Αυτόνομη εργασία, Εργασία σε διεθνές περιβάλλον, Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών, Σχεδιασμός και διαχείριση έργων, Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα, Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου, Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
[Κατανόηση, Ανάλυση, Σύνθεση]
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:
- Αναλύει και να αξιολογεί τα λειτουργικά και αισθητικά χαρακτηριστικά ενός περιβάλλοντος επικοινωνίας (HCI)
- Έχει γνώση των βασικών μορφών διαδραστικής αφήγησης και πλοήγησης σε ψηφιακό περιβάλλον
- Έχει κατανοήσει τα βασικά θέματα που σχετίζονται με την οπτικοποίηση της πληροφορίας
- Σχεδιάσει και να υλοποιήσει μια διαδραστική εφαρμογή σε περιβάλλον μουσείου.
- Δημιουργήσει την προσωπική του ιστοσελίδα με την παρουσίαση των έργων και του προφίλ του.
Το μάθημα αποτελεί μια συστηματική εμβάθυνση στον ψηφιακό σχεδιασμό. Έχει ως στόχο την παρουσίαση του χώρου του ψηφιακού σχδιασμού ως ένα νέο τομέα αρχιτεκτονικού σχεδιασμού.Η ανάπτυξη των ψηφιακών τεχνολογιών προσφέρει στους αρχιτέκτονες όχι μόνο νέα εργαλεία σχεδιασμού αλλά και νέα πεδία πρακτικής. Οι βασικοί στόχοι του μαθήματος είναι:
- Η κατανόηση του διαφορετικού τρόπου συγκρότησης του ψηφιακού χώρου
- Η γνώση της ιστορικής εξέλιξης και των σύγχρονων τάσεων σχεδιασμού του περιβάλλοντος επικοινωνίας ανθρώπου-υπολογιστή (HCI)
- Η γνώση των βασικών χαρακτηριστικών δόμησης μιας διαδραστικής αφήγησης
- Η γνώση της σύγχρονης κωδικοποίησης πλοήγησης στον ψηφιακό χώρο
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ανάδειξη της οθόνης ως κατεξοχήν περιβάλλον επικοινωνίας ανθρώπου-υπολογιστή. Ο υπολογιστής δεν είναι ένα απλό εργαλείο αλλά ένα πολιτιστικό περιβάλλον επικοινωνίας/ διεπαφής (interface) στο οποίο συνυπάρχουν τρεις παραδοσιακές μορφές επικοινωνίας και μια τέταρτη νέα μορφή που εμφανίστηκε με την ψηφιακή τεχνολογία. Οι τρεις παραδοσιακές είναι η ζωγραφική παράδοση, η κινηματική παράδοση της κινούμενης εικόνας και η κειμενική παράδοση της τυπογραφίας. Η ζωγραφική φέρνει την οργάνωση του χώρου με βάση την γραμμική προοπτική, την αντιπαράθεση μορφών και υλικών και το άνοιγμα σε ένα ομοιογενή χώρο. Η τυπογραφία φέρνει την οργάνωση της ορθογώνιας σελίδας με στήλες κειμένου, την συνύπαρξη κειμένου και εικόνας, την διαδοχή σελίδων, τον κατάλογο περιεχομένων και τα ευρετήρια. Η κινούμενη εικόνα φέρνει την κωδικοποίηση αναπαράστασης της κινούμενης μηχανής λήψης, της συμβάσεις της αφήγησης, τις τεχνικές μοντάζ και την δράση του θεατή. Η τέταρτη μορφή επικοινωνίας, που αποτελεί γέννημα της ψηφιακής εποχής, είναι αυτή των διαδραστικών σχέσεων ανθρώπου-υπολογιστή και της κωδικοποίησης της πλοήγησης στο ψηφιακό χώρο.
Το περιεχόμενο του μαθήματος εστιάζεται σε τρεις άξονες:
- Ανάλυση των διαφορετικών επιπέδων οργάνωσης του χώρου της οθόνης ως περιβάλλον επικοινωνίας (διεπαφή).
- Ανάλυση της συγκρότησης και δόμησης των σχέσεων φυσικού, ψηφιακού και υβριδικού χώρου.
- Στη μελέτη των νέων κωδικοποιήσεων διαδραστικής επικοινωνίας και πλοήγησης που βασίζονται στην διαδραστικότητα (χειρονομία, επιλογή, μεταφορά).
Ενότητες Περιεχομένου:
- Ιστορική εξέλιξη της διεπαφής ανθρώπου - υπολογιστή.
- Χωρικά περιβάλλοντα και περιβάλλοντα δεδομένων
- Σχεδιασμός του περιβάλλοντος επικοινωνίας (interface) και των τυπικών οθονών.
- Χρήση μεταφορών στο σχεδιασμό οθονών και περιεχομένου
- Σχεδιασμός ιστοσελίδων
- Εξελίξεις στο σχεδιασμό στο διαδίκτυο
- Βάσεις δεδομένων και αφηγηματικές δομές
- Μουσεία και πολιτιστικά περιβάλλοντα
- Κόμβοι και δίκτυα
- Αρχεία και οπτικοποίηση της πληροφορίας
- Μορφές διαδραστικών σχέσεων.
- Διαδραστική αφήγηση, αμφίδρομα σενάρια, άξονες και ροή της πλοήγησης. Σχεδιασμός των υπερσυνδέσμων.
Βασική άσκηση του μαθήματος είναι ο σχεδιασμός της προσωπικής ιστοσελίδας κάθε φοιτήτριας/ φοιτητή και αποτελεί το 60% του βαθμού.
Μια ενδιάμεση ομαδική άσκηση αφορά τον σχεδιασμό της διεπαφής μιας εφαρμογής σε περιβάλλον μουσείου που αποτελεί το 40% του βαθμού.
Δίνεται βιβλιογραφία και προτείνονται τέσσερα βιβλία. Κάθε φοιτητής παίρνει δωρεάν ένα βιβλίο από τα προτεινόμενα.
1) Ζευγώλης, Δημήτριος, Γιώργος Στυλιαράς, Πολυμέσα : Χρήση τεχνολογιών και εφαρμογές, Θεσσαλονίκη: Τζιόλας, 2011
2) Δεληγιάννης Ιωάννης, Διαδραστικά Πολυμέσα και ψηφιακή τεχνολογία στις τέχνες, Fagotto, 2007.
3) Δημητριάδης, Πομπόρτσης, Τριανταφύλλου, Τεχνολογία Πολυμέσων, Τζιόλας
4) Βασιλάκος, Αθανάσιος. Ψηφιακές μορφές τέχνης, Θεσσαλονίκη : Τζιόλας, 2008.
Δίνονται επίσης σημειώσεις του μαθήματος
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
- Arsac Jacques, Les machines a penser- des ordinateurs et des hommes, Editions du Seuil, Παρίσι, 1990.
- Balpe Jean Pierre, Hyperdocuments, Hypertextes, Hypermedias, Editions Eyrolles, Παρίσι, 1990.
- Νielsen Jacob, Hypertext and Hypermedia, Academic Press Inc, ΣανΝτιέγκο, ΗΠΑ, 1990.
- Waterworth John, Multimedia Interaction with Computers, Ellis Horwood Ltd, Wesr Sussex, Αγγλία, 1992.
- Woodhead Nigel, Hypertext and Hypermedia, Theory and Applications, Sigma Press, Wimslow, Αγγλία, 1991
- Cotton Bob, Oliver Richard, Understanding Hypermedia 2000, Revised edition, Phaidon Press, 1997
- Multimedia Demystified, A guide to the world of multimedia from Apple Computer, Inc., publisher Random House, 1994
- Multimedia, le Guide complet, Canal+, Gallimard, Παρίσι, 1996
- Ομάδα Εργαστηρίου Πολυμέσων Τμήματος Πληροφορικής ΑΠΘ, Μultimediaστη Θεωρία και στην Πράξη, εκδόσεις Α.Τζόλα, Θεσσαλονίκη 1996.
-Ζευγώλης, Δημήτριος, Γιώργος Στυλιαράς,.Πολυμέσα: Χρήση τεχνολογιών και εφαρμογές: Με ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών, Θεσσαλονίκη :Τζιόλα, 2011
- Πολίτης Π., Υπερκείμενα, Υπερμέσα και Πολυμέσα, Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών, Αθήνα 1994.
- Tway E. L., Δουλέψτε με τα πολυμέσα, (μτφρ. Βρέτταρου Ι., Γιουβανάκη Ν., Φράγκου Ν.), εκδ. Κλειδάριθμος, Αθήνα 1994- Luppa Nicholas, Designing Interactive digital Media, Focal Press, 1998
- Robert Jason, Director 5 Demystified, Addison-Wesley, 1996
- Villamil-Casanova John, Molina Luis, Multimedia Production, Planning and Delivery, Macmillan Computer Publishing, 1997
- Garrand Timothy, Writing for Multimedia, Focal Press, 1997 (συνοδεύεται από CD-ROM).
- Cotton Bob, Oliver Richard, Understanding Hypermedia 2000, Revised edition, Phaidon Press, 1997.
- Dondis Donis, A Primer of Visual Literacy, MIT Press, 1973.
- Brenda Laurel, editor, The Art of Human – Computer Interface Design, Addison-Wesley 1996
Συλλογή άρθρων που καλύπτει τα διαφορετικά θέματα του σχεδιασμού του περιβάλλοντος επικοινωνίας.
- Brenda Laurel, editor, Computer as Theater, Addison-Wesley 1991
- Nick Luppa, Designing Interactive Digital Media, Focal Press, 1998
- Dominic Milanoeditor, Interactivity in Action, edited by Miller Freeman Books, 1997
- Jonathan Reed editor, Multimedia, Le Guide Complet, Editions Gallimard 1996
- Tognazzini Bruce, Tog on Interface, Addison-Wesley, 1992
- Willem Velthoven, Jorinde Seijdel editors, Μultimedia Graphics, Thames and Hudson, 1996
- Multimedia Demystified, A Guide to the World of Multimedia, Apple Computer Inc.1994.
ψηφιακός σχεδιασμός, διεπαφή, περιβάλλον επικοινωνίας ανθρώπου-υπολογιστή, διαδραστικός σχεδιασμός, ψηφιακή αφήγηση, οπτικοποίηση πληροφορίας