Γενικές ικανότητες (βάσει παραρτήματος διπλώματος): Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών, Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις, Λήψη αποφάσεων, Αυτόνομη εργασία, Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών, Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής, Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
[Γνώση, Κατανόηση, Εφαρμογή, Ανάλυση, Σύνθεση, Αξιολόγηση]
Στο μάθημα επιδιώκεται η εμβάθυνση στη σκέψη διανοητών οι οποίοι επηρέασαν τη σύγχρονη αρχιτεκτονική θεωρία και πρακτική και ο εντοπισμός των ειδικότερων περιοχών όπου η σκέψη τους διασταυρώνεται με την αρχιτεκτονική δημιουργία. Στόχο του μαθήματος αποτελεί η κατανόηση της αρχιτεκτονικής ως ενός πεδίου που δεν εξαντλείται στον εαυτό του αλλά διαμορφώνεται συνδιαλεγόμενο με άλλα πεδία γνώσης.
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές και οι φοιτήτριες:
- Έχουν αποκτήσει γνώση της γραμματείας που συνέβαλε στη διαμόρφωση των σύγχρονων αρχιτεκτονικών θεωριών και έχουν εμβαθύνει στην αρχιτεκτονική σκέψη
- Έχουν εξοικειωθεί με πεδία εκτός της αρχιτεκτονικής τα οποία ασκούν καίριο ρόλο στην διαμόρφωση και την εξέλιξή της
- Κατανοούν την πολυεπίπεδη φύση της αρχιτεκτονικής και την ανάγκη για διεπιστημονική της προσέγγιση
- Μπορούν να θεωρούν κριτικά το αρχιτεκτονικό έργο και να κατανοούν τα νοήματα που φέρει σε σχέση με τον άνθρωπο και την κοινωνία
- Έχουν έρθει σε επαφή με την ερευνητική διαδικασία στο αντικείμενο της αρχιτεκτονικής
- Έχουν ασκηθεί στη συγγραφή κειμένου ακαδημαϊκών προδιαγραφών και στη διαχείριση των βιβλιογραφικών πηγών.
Στο μάθημα μελετώνται επιλεγμένα κείμενα διανοητών με κριτήριο τη συμβολή τους, ρητή ή άρρητη, στην σύγχρονη αρχιτεκτονική σκέψη όπως διαμορφώνεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο επιρροής της μετανεωτερικής θεώρησης του κόσμου. Στην επιλογή κειμένων και διανοητών δεν τίθενται χρονολογικοί περιορισμοί αλλά μελετώνται και διανοητές του παρελθόντος οι οποίοι αποτέλεσαν προπομπούς της σύγχρονης θεωρίας.Εξετάζονται καίριες έννοιες οι οποίες αφενός διακρίνουν το έργο καθενός αφετέρου λειτουργούν ως ερμηνευτικά εργαλεία αρχιτεκτονικών ζητημάτων και υποβαστάζουν αντίστοιχες προσεγγίσεις του αρχιτεκτονικού χώρου. Eπιδιώκεται κάθε φορά η σύνδεση της σκέψης τους με συγκεκριμένες υλοποιήσεις της αρχιτεκτονικής τόσο σε επίπεδο θεωρίας όσο και πρακτικής. Συγκεκριμένα μέσα από την μελέτη των κειμένων τους εξετάζεται η συμβολή στην αρχιτεκτονική του έργου διανοητών όπως ο Nietzsche, ο Merleau-Ponty, ο Derrida, ο Deleuze, ο Foucault, ο Lefebvre, oBhabha, ο Said, ο DeLanda, ο Barthesκ.ά.
Το μάθημα οργανώνεται με εβδομαδιαίες διαλέξεις με τη χρήση οπτικοακουστικού υλικού και διορθώσεις των εργασιών που επεξεργάζονται οι φοιτητές.
Το μάθημα περιλαμβάνει την εκπόνηση ατομικών μικρών γραπτών ασκήσεων από τους φοιτητές. Το θέμα της άσκησης δίνεται κάθε φορά στο μάθημα και είναι κοινό για όλους. Ορίζεται κάθε φορά η ομάδα/ες που θα παρουσιάσουν την άσκηση στο επόμενο μάθημα. Οι φοιτητές έχουν την δυνατότητα να επεξεργαστούν περαιτέρω τις ασκήσεις τους ανατροφοδοτούμενοι από τη συζήτηση στην τάξη, καθώς οι ασκήσεις παραδίδονται στο σύνολό τους στο τέλος του εξαμήνου με τη μορφή γραπτών κειμένων έκτασης 500-800 λέξεων η καθεμιά.
Barthes R. 2000, S/Z, μτφρ. Μ. Κουλεντιανού, Αθήνα: Νήσος.
Barthes R. 1973 Μυθολογίες, μτφρ. Κ. Χατζηδήμου. Αθήνα: Ράππα.
Bhabha H. 1994. The Location of culture. London and New York: Routledge
De Landa M.2015. ‘The New Materiality’. Architectural Design85(5)
DeLanda M. 2002, Χίλια χρόνια μη γραμμικής ιστορίας, μτφρ. Μ. Βαϊνάς, Αθήνα: Κριτική.
Deleuze G., Guattari F. 2017, Καπιταλισμός και Σχιζοφρένεια. Χίλια Πλατώματα, μτφρ. Β. Πατσογιάννης. Αθήνα: Ράππα.
Deleuze G. 2006, Η πτύχωση: Ο Λάιμπνιτς και το μπαρόκ, μτφρ. Ν. Ηλιάδης, Αθήνα: Πλέθρον.
Derrida J.2003. Η γραφή και η διαφορά, μτφρ. Κ. Παπαγιώργης. Αθήνα: Καστανιώτη.
Derrida J. 1997/1986, “Point de Follie- maintenant l’ architecture”, στο Rethinking Architecture: A Reader in Cultural Theory, London: Routledge
Foucault M. 1997, “Of Other Spaces: Utopias and Heterotopias”, στο Rethinking Architecture: A Reader in Cultural Theory, London: Routledge.
Foucault M. 1997, “Panopticism”, στο Rethinking Architecture: A Reader in Cultural Theory, London: Routledge
Leach N. 1997. Rethinking Architecture: A Reader in Cultural Theory, London: Routledge
Lefebvre H. 1991.The Production of Space, trans. D.Nicholson-Smith. Oxford: Blackwell.
Lefebvre H. 1977. Το δικαίωμα στην πόλη.Αθήνα: Παπαζήσης.
Merleau Ponty Μ. 2007, Προοίμιο στη φαινομενολογία της αντίληψης, μτφρ. Φ. Καλλιάς, Αθήνα: Έρασμος.
Nietzsche F. 2012. Η γενεαλογία της ηθικής, μτφρ. Ζ. Σαρίκας. Αθήνα: Πανοπτικόν
Nietzsche F. 2009. Η γέννηση της τραγωδίας, μτφρ. Χ. Μαρσέλλος. Αθήνα: Εστία.
Said E. 1996. Οριενταλισμός, μτφρ. Φ. Τερζάκης. Αθήνα: Νεφέλη