Γενικές ικανότητες (βάσει παραρτήματος διπλώματος): Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών, Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις, Λήψη αποφάσεων, Ομαδική εργασία, Σχεδιασμός και διαχείριση έργων, Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον, Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
[Κατανόηση, Ανάλυση, Σύνθεση]
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές και φοιτήτριες θα είναι ικανοί να:
1. Καταγράψουν, τεκμηριώσουν και αποτυπώσουν με επαρκή επιστημονικά τρόπο τα κατάλοιπα της Ιστορικής Βιομηχανικής μας κληρονομιάς.
2. Διακρίνουν τα ιδιαίτερα εκείνα χαρακτηριστικά που κάνουν τα βιομηχανικά κτίρια να είναι ελκυστικά και υποδοχείς πολλών εναλλακτικών δυνατοτήτων και χρήσεων, προτείνοντας παράλληλα την διατήρησή τους και την αξιοποίησή τους για τις ανάγκες των πόλεων και των πολιτών.
3. Επιλέξουν την πλέον κατάλληλη μεθοδολογία προσέγγισης διατηρώντας τα σημαντικότερα ιστορικά τους χαρακτηριστικά και παράλληλα να εξυπηρετούν την νέα χρήση με προσθήκες και νέες αρχιτεκτονικές χειρονομίες απόλυτα συμβατές με το ύφος και την αρχιτεκτονική λογική του υφισταμένου κτιρίου, σε μία σχέση συνύπαρξης και αμοιβαίου σεβασμού.
4. Αναγνωρίζουν τις θετικές επιπτώσεις που έχουν οι επαναχρήσεις των εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών κτιρίων στην εξέλιξη και αναβάθμιση του αστικού ιστού των πόλεων και να τις προωθούν προς τις τοπικές κοινωνίες και τις τοπικές αρχές.
5. Αναγνωρίζουν επίσης της αναγκαιότητα της διεπιστημονικής προσέγγισης, ένεκα του πολυεπίπεδου και ιδιαίτερα πολύπλοκου αντικειμένου και μαθαίνουν να έχουν αγαστή και συνεχή συνεργασία με μία μεγάλη ομάδα επιστημόνων( οικονομολόγοι, αρχαιολόγοι, κοινωνιολόγοι, συντηρητές, πολιτικοί μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι μηχανικοί, χημικοί μηχανικοί κλπ) από την αρχική ιδέα της επανάχρησης μέχρι και την τελική υλοποίηση και λειτουργία.
6. Μαθαίνουν να επιλέγουν χρήσεις που τις έχουν ανάγκη οι τοπικές κοινωνίες (εκπαιδευτικές, αθλητικές, διοίκησης, κατοίκησης , εμπορίου, αναψυχής κλπ) και όχι μόνον μουσειακές και πολιτιστικές που είναι και οι συνήθεις τρόποι αξιοποίησης των παλιών βιομηχανικών κτιρίων.
- Οι δράσεις του μαθήματος ακολουθούν τέσσερις βασικούς άξονες:
Α) Διαλέξεις από τον διδάσκοντα και επισκέπτες ειδικούς ερευνητές με εμπειρία στην διαχείριση θεμάτων της βιομηχανικής κληρονομιάς, όπως:
- Βιομηχανική κληρονομιά, βιομηχανική αρχαιολογία
- Η επανάχρηση βιομηχανικών κτιρίων και περιοχών ως εργαλείο ανάπτυξης των πόλεων.
- Διάσωση και αξιοποίηση του ιστορικού βιομηχανικού εξοπλισμού και των ιστορικών βιομηχανικών αρχείων
- Έλεγχος στατικής επάρκειας και μέθοδοι ενίσχυσης φέροντος οργανισμού υφισταμένων βιομ. κτιρίων
- Μεθοδολογία προσέγγισης και αξιοποίησης βιομ. Κτιρίων με σκοπό την ένταξη νέων χρήσεων και λειτουργιών.
- Διερεύνηση συμβατότητας νέας χρήσης σε σχέση με την αρχιτεκτονική, δομική και κατασκευαστική λογική και οργάνωση του υφιστάμενου βιομηχανικού κελύφους.
- Σχέση παλιών και νέων κατασκευών
Β) Παρουσιάσεις παραδειγμάτων (μέσω P.P) αξιοποίησης και ανάδειξης βιομηχανικών τόπων στην Ελλάδα και το εξωτερικό
Γ) Επισκέψεις σε εργοστάσια, που ήδη λειτουργούν με νέες χρήσεις αλλά και σε εργοτάξια, για την απόκτηση εμπειρίας σε θέματα που αφορούν τη μεθοδολογία παρέμβασης, τα υλικά, την κατασκευαστική επίλυση, την οργάνωση του εργοταξίου κ.λ.π
Δ) Ως άσκηση εξαμήνου συνήθως επιλέγεται ένα εγκαταλελειμμένο βιομηχανικό συγκρότημα, στο οποίο οι σπουδαστές προτείνουν την αξιοποίηση και επανάχρηση του καταρτίζοντας παράλληλα και το κτιριολογικό του πρόγραμμα. (ομάδες των 2 ατόμων)
Περιλαμβάνει την παρουσίαση του θέματος σε συγκεκριμένο αριθμό πινακίδων από τους σπουδαστές των ομάδων και παράλληλα εξέταση με ερωτήσεις από τον διδάσκοντα σε θέματα που αφορούν την αρχιτεκτονική σύλληψη, την συνεπή εξυπηρέτηση του κτιριολογικού προγράμματος, την ένταξη στον αστικό ιστό, την δομική και κατασκευαστική αντιμετώπιση του κ.λ.π. Η παρουσίαση περιλαμβάνει πλήρη σειρά αρχιτεκτονικών σχεδίων (συνήθως σε κλ. 1:100), φωτορεαλιστικές απεικονίσεις (εσωτερικά & εξωτερικά), μακέτα και ενδεικτικές λεπτομέρειες για ειδικές κατασκευές που παρουσιάζουν κατασκευαστικό ενδιαφέρον. Στην αξιολόγηση λαμβάνεται υπ’ όψιν η συμμετοχή και το ενδιαφέρον των σπουδαστών στο μάθημα, η γενική αρχιτεκτονική και δομική επίλυση και η ποιότητα και πληρότητα των σχεδίων.
Δίδονται εναλλακτικά δύο βιβλία :
1. Ιστορικός βιομηχανικός εξοπλισμός στην Ελλάδα, ‘Έκδοση ΕΜΠ
2. Αποκατάσταση- επανάχρηση μνημείων και ιστορικών κτιρίων στην Ελλάδα, Μ.Νομικός
Ιστορικός Βιομηχανικός Εξοπλισμός στην Ελλάδα:
Εκδόσεις ΕΜΠ: Γ. Πολύζος
Β. Παναγιανακόπουλος
Χ. Αγριαντώνη
Ν. Μπελαβίλας
- Αρχιτεκτονικά αποτυπώματα Βιομηχανικής αρχαιολογίας στο Λαύριο Ε.Μ.Π- Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
- Τα Βιομηχανικά κτίρια του Βόλου: Κ. Αδαμάκης (έκδοση Π.Ι.Ο.Π)
- Οι απαρχές της εκβιομηχάνισης στην Ελλάδα του 19ο αιώνα. (Χριστίνα Αγριαντώνη)
- Βιομηχανικά κτίρια στη Λέσβο (Ν. Σηφουνάκης)
- Εισαγωγή στη Βιομηχανική αρχαιολογία (RainerSlotta)
- Η βιομηχανική κληρονομιά (J. Alfrey- T.Putnam)
- Η βιομηχανική Αρχαιολογία (JacquesPinard)
- Η τεχνολογία στον Παγκόσμιο Πολιτισμό (Arnold Pacey)