Σε μια δυνητική ανακατεύθυνση προς μια οικολογική κοσμοθεώρηση, ο σχεδιασμός περιβάλλοντος και τοπίου μπορεί να έχει καταλυτικό ρόλο στην επανεξέταση του τρόπου αντίληψης της πραγματικότητας, εντός της μετάβασης προς μια σφαίρα βιοκεντρισμού.

 Η μελέτη και κατανόηση των έμβιων συστημάτων δύναται να υποβοηθήσει την προσπάθεια επανακαθορισμού του ανθρώπου εντός του φυσικού οικοσυστήματος, προσφέροντας πληροφορίες για το σχεδιασμό σε διαφορετικές κλίμακες της κατασκευής περιβάλλοντος, εμπλέκοντας τις αρχές της συστημικής προσέγγισης, των κυκλικών και όχι γραμμικών διεργασιών, των μεταβολικών διαδικασιών, αλλά και την εμφάνιση της διάστασης του εφήμερου.

 Στην τομή σχεδιασμού, επιστήμης υλικών, ερασιτεχνικών και επαγγελματικών πειραματισμών και αναζητήσεων βιώσιμών υλικών και διαδικασιών παραγωγής, εμφανίζονται τα καλλιεργημένα υλικά, όπως το μυκήλιο, το οποίο εξερευνά η παρούσα εργασία. Το μυκήλιο, το νηματώδες φυτικό μέρος των μυκήτων, ερευνάται ως πιθανό βιοϋλικό, πυροδοτώντας την επανεξέταση των κλασσικών μεθόδων σχεδιασμού και κατασκευής, καθώς εισάγει νέες θεματικές μιας υλικοκεντρικής προσέγγισης, μέσω του συσχεδιασμού με το έμβιο.

 Με αφετηρία το μυκήλιο ως αποικοδομητή, αναζητείται η δημιουργία ενός «κόμβου» εντός του αστικού «μεταβολικού» δικτύου, όπου θα τέμνεται ένα πλήθος ροών, υλικών και πνευματικών, επηρεάζοντας την υγεία της ευρύτερης αστικής ολότητας, με βήματα προς μια οικολογία και αυτονομία, ενεργειακή, υλική και τροφική.

 Το Myco360 «πλέκεται» εντός της πλατείας Πανεπιστημίου Βόλου και «αναπτύσσεται» αποικοδομώντας τοπικά οργανικά απορρίμματα, επιχειρώντας την ανάπτυξη συστημάτων τοπικών βρόγχων τομής υλικών, θρεπτικών και κοινωνικών ροών, αναζητώντας και εξερευνώντας τρόπους συμπαραγωγής, «αναγέννησης» και «καλλιέργειας» μιας κουλτούρας φροντίδας και συνύπαρξης με το έμβιο οικοσύστημα, τροφικής αυτάρκειας, και ανταλλαγής πόρων, πρακτικών και γνώσεων.

Επιβλέπων: Κοτιώνης Ζήσης

Αριθμός Αναφοράς: 893

Επιβλέπων: - do not delete

Αριθμός Αναφοράς: 914

Το χάος, η ετερογένεια και οι συνεχείς μεταβολές είναι στοιχεία που χαρακτηρίζουν την πόλη. Οι αντιδράσεις είναι γρήγορες, ασυνεχείς, φευγαλέες. Στον πολυμερή αυτόν οργανισμό, χιλιάδες σχέσεις ξετυλίγονται καθημερινά. Αποτελεί ένα πεδίο ευκαιριών, συναντήσεων, ανταλλαγής βλεμμάτων αλλά και απλής επίγνωσης της παρουσίας του άλλου.

Η πολυκατοικία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής αστικότητας, που συνήθως βιώνεται σαν ένας καταναγκασμός για συνύπαρξη με αγνώστους. Όλα φυλάσσονται εκεί με μια μανία ιδιωτικότητας. Τι θα γινόταν αν μεγαλύτερο κομμάτι της δημόσιας ζωής μπορούσε να διεισδύσει στο διαμέρισμα; Πως μπορεί να επανεξεταστεί το μοντέλο της, ώστε να δώσει χώρο στον κάτοικο να απελευθερωθεί από την τυραννία της εγγύτητας και της συνύπαρξης;

Το πρότζεκτ προσπαθεί να συγκροτήσει όλα αυτά τα στοιχεία σε ένα χωρικό σκελετό, να κατακτήσει την υπερδιέγερση των αισθήσεων που προκαλείται στον κάτοικο της μητρόπολης, ώστε αυτά τελικά να αποτελέσουν χαρακτηριστικά ενός νέου τρόπου ζωής.

Επιβλέπων: Πανηγύρης Κωστής

Αριθμός Αναφοράς: 877

 Η διπλωματική εργασία με τον τίτλο  “Re-CONNECT: Η μετουσίωση της τεχνο-αλλοτρίωσης σε επικοινωνείν” πραγματεύεται τη δημιουργία μιας μονάδας απεξάρτησης εφήβων από τον εθισμό του διαδικτύου. Αρχικά,  οι ερευνήτριες κατέγραψαν τον ορισμό του διαδικτύου κάνοντας αναφορές στην απαρχή, την εξέλιξη, την παγκόσμια διάδοση και τη συνεισφορά του σε χρήσεις όπως η εκπαίδευση, η  ψυχαγωγία, η επικοινωνία, η ενημέρωση, το εμπόριο, και η τηλεργασία. Παράλληλα αποδείχθηκε μέσω στατιστικών στοιχείων αφενός η διευρυμένη  - τα τελευταία χρόνια - χρήση του διαδικτύου από τους Έλληνες χρήστες αφετέρου η ακόμη μεγαλύτερη διεύρυνση χρήσης του μετά τις περιόδους εγκλεισμού λόγω covid-19. Στη  συνέχεια  η έρευνα εστίασε στον ορισμό της έννοιας του εθισμού, στα συμπεριφορικά χαρακτηριστικά του εξαρτημένου ατόμου, τη διάγνωση εξάρτησης και το ψυχολογικό προφίλ ατόμων με επιρρέπεια στον διαδικτυακό εθισμό, ενώ παρουσιάστηκαν στατιστικά δεδομένα που φανερώνουν την αυξητική τάση των εθισμένων έφηβων χρηστών στον ελληνικό χώρο.

 Επιπροσθέτως για λόγους μεθοδολογικής συνέπειας η έρευνα συμπεριέλαβε πολυεπίπεδη ανάλυση αντίστοιχων κέντρων απεξάρτησης εκτός Ελλάδας (“reSTART Center for Technology Sustainability”, Αμερική) και  εντός των ελληνικών συνόρων (ΚΕΘΕΑ, Μονάδα απεξάρτησης 18 Άνω). Μετέπειτα οι ερευνήτριες  όρισαν ως διττό στόχο της μονάδας απεξάρτησης την ενεργό συμμετοχή των εφήβων σε ζητήματα πρακτικής φύσης και την παράλληλη ψυχοθεραπευτική τους εξέλιξη. Για την επίτευξη του διπλού αυτού στόχου  χρησιμοποιήθηκε ως αναφορά η τυπολογία των ορθόδοξων μοναστηριών λόγω  των χαρακτηριστικών της εσωστρεφούς ησυχαστικής κατοίκησης  και της παράλληλης ανάπτυξης ποικίλων πρακτικών δραστηριοτήτων εντός των ορίων τους. Ως επιπρόσθετη αναφορά χρησιμοποιήθηκε η έννοια του κήπου ως η αρχιτεκτονική μεταφορά του παραδείσου που συνδυάζει το φυσικό με το τεχνητό στοιχείο αποτελώντας χώρο συνάντησης, συνύπαρξης, υπαίθριας ζωής, και ειδυλλιακής ατμόσφαιρας. Τέλος, η έρευνα κατέγραψε αφενός τα κριτήρια επιλογής της τοποθεσίας που επιλέχθηκε ως η ιδανική για την επιτέλεση των προαναφερθέντων στόχων αφετέρου το κτιριολογικό πρόγραμμα με τα υλικά κατασκευής της μονάδας.

Επιβλέποντες: Micocci Fabiano, Τροβά Βάσω

Αριθμός Αναφοράς: 853

 Αντικείμενο ενδιαφέροντος και έρευνας για αυτή την διπλωματική εργασία, αποτελεί ο μικρός, εμβόλιμος ύπνος (nap), που γίνεται μέσα στη μέρα, είτε από ανάγκη, είτε για απόλαυση. O ύπνος αυτός πραγματοποιείται σε χώρους που δεν χαρακτηρίζονται προσωπικοί ή ιδιωτικοί, όπως το σπίτι, το δωμάτιο ενός ξενοδοχείου, μια καμπίνα σε καράβι ή η σκηνή του camping. Συμβαίνει σε μια στριμωγμένη θέση λεωφορείου, στα σκαλοπάτια μιας εκκλησίας, πάνω στο γραφείο ή σε μια παραλία, που κοιμάσαι ενώ βρίσκεσαι στο οπτικό πεδίο του άλλου.  Ο ύπνος μέσα στη διάρκεια της ημέρας και ειδικότερα το μεσημέρι αποτελούσε στο παρελθόν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας πολλών λαών. Πλέον το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων δεν βρίσκει χρόνο για ξεκούραση, παρά μόνο το βράδυ, όμως κι αυτός ο ύπνος δεν είναι πάντα αρκετός.

 Μελετώντας το ανθρώπινο σώμα που ξεκουράζεται σε διάφορες καταστάσεις και χώρους, σχεδιάσαμε ένα κάθισμα για ανάπαυση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο πολλαπλασιασμός του αντικειμένου δημιουργεί σενάρια ανάπαυσης τα οποία μπορούν να τοποθετηθούν μέσα στην πόλη, μεμονωμένα σε ήδη υπάρχοντες χώρους ή συλλογικά με τη μορφή κτιρίου. Για τη διερεύνηση του θέματος, η πρότασή μας τοποθετείται στο κέντρο της Αθήνας, σε ένα γωνιακό οικόπεδο στην περιοχή των Εξαρχείων. Το κτίριο αποτελείται από χώρους που δημιουργούνται από τον πολλαπλασιασμό του αντικειμένου και την αποθήκευσή του. Προσθέτοντας χώρους πρασίνου σε όλα τα επίπεδα μετατρέπεται σε ένα κατακόρυφο κήπο, μια όαση χαλάρωσης. Η αλληλεπίδραση και η συνύπαρξη των ανθρώπων μέσα στο χώρο, μεταξύ τους αλλά και με το αντικείμενο, είναι ο βασικός παράγοντας της εργασίας.

Επιβλέπουσα: Γαβρήλου Έβελυν

Αριθμός Αναφοράς: 904

 Στα παράλια των ακτών της Μάλτας και του γειτονικού νησιού της, Γκόζο, βρίσκονται λαξευμένες στα βράχια αμέτρητες αλυκές. Ξεχωρίζουν για το ιδιόμορφο, σκαλιστό, αλάτινο τοπίο που διαμορφώνουν οι χαράξεις τους στα πετρώματα δίπλα στην θάλασσα, ενώ χαρακτηριστική είναι η λειτουργία τους με χειροποίητο και παραδοσιακό τρόπο σε αντίθεση με τις μεγάλες αλυκές βιομηχανικού τύπου. Οι τοποθεσίες τους εντοπίστηκαν κατά την διάρκεια της αναζήτησης αλυκών μη τυπικής παραγωγής για το ερευνητικό μου θέμα με τίτλο «Αλάτινα τοπία», το οποίο αφορούσε το αλάτι και επικεντρώνονταν στην μελέτη των αλυκών, όχι μόνο ως χώρους παραγωγής, αλλά και ως μοναδικά τοπία, με ποιοτικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά. Αρκετές από αυτές τις αλυκές αποτυπώθηκαν, ώστε να αντληθούν συμπεράσματα για τα ιδιαίτερα αυτά τοπία χειροποίητης παραγωγής αλατιού.

 Η παρούσα διπλωματική εργασία αποτελεί συνέχεια του ερευνητικού, καθώς επιλέχθηκε ένα από αυτά τα αλάτινα τοπία ως περιοχή μελέτης για την υποδομή. Ακριβώς πάνω από τις τελευταίες εν λειτουργία λαξευτές αλυκές, στον κόλπο Xwejni στο Γκόζο, προτείνεται η κατασκευή ενός υπόσκαφου μουσείου για το αλάτι και τις αλυκές. Ένας χώρος πολιτισμού που συγκεντρώνει πληροφορίες σχετικά με την άσπρη κρυσταλλόμορφη ουσία, αναδεικνύει την σημασία της προβάλλοντας τους χώρους δημιουργίας της και πλαισιώνει υποστηρικτικά στις ανάγκες της παραγωγής της. Αποτελεί μια ενέργεια προβολής των φυσικών και τεχνητών, μικρών και μεγάλων, λαξευμένων και διαβρωμένων σχηματισμών που βρέχονται εκατοντάδες χρόνια από τα θαλασσινά νερά του Μαλτεζικού αρχιπελάγους.

 Το SAΛTEUM ως κτίριο διαθέτει χαρακτηριστικά της χώρας, της περιοχής και του πολιτισμού των νησιών. Οι χαράξεις των αλυκών στο έδαφος εμπνέουν την σχεδιαστική ιδέα, ενώ οι λαξεύσεις στα πετρώματα σε συνδυασμό με την ιστορία του τόπου, την κατασκευή του μουσείου κάτω από το βουνό. Η αρχιτεκτονική πρόταση επιδιώκει την επανοικειοποίηση με τη την φύση και την ενίσχυση της σχέσης με το έδαφος, αναδεικνύοντας την αξία των φυσικών μεθόδων παραγωγής με σεβασμό προς το περιβάλλον.

Επιβλέπων: Μανωλίδης Κωνσταντίνος

Αριθμός Αναφοράς: 917

 Ως Σεβνταλίνκα ορίζεται μία μορφή παραδοσιακής μουσικής που συναντάται στον Βοσνιακό χώρο, την Κροατία, την Σερβία, το Μαυροβούνιο κ.α. Αποτελείται από ένα συνονθύλευμα σλαβικών, οθωμανικών και σεφαραδίτικων μουσικών στοιχείων που συνταιριάζονται για να παράξουν κάτι μοναδικό. Η ονομασία της προέρχεται από την τούρκικη λέξη σεβντάς, δηλαδή καημός. Έτσι αυτά τα τραγούδια περιγράφουν την λαχτάρα και την προσμονή για την επιστροφή κάποιου αγαπημένου προσώπου.

 Τα Βαλκάνια χαρακτηρίζονται από πολλούς ως “καζάνι που βράζει”, κι αυτό όχι αδικαιολογήτως καθώς είναι μία γωνία της Ευρώπης στην οποία συνυπάρχουν μεγάλες αντιθέσεις. Άλλοτε αρμονικά και άλλοτε αλληλεπικαλύπτοντας η μία κοινωνική ομάδα κάποια άλλη βγάζοντας στην επιφάνεια όλον αυτόν τον πολιτισμικό πλουραλισμό που τα χαρακτηρίζει.

 Αυτός ο πλούτος δεν θα μπορούσε να λείπει και απ’ την μουσική, ούσα η κυριότερη μορφή τέχνης των λαών  ανά τους αιώνες ζυμώθηκε και εξελίχθηκε τον χώρο της βαλκανικής. Παράγοντας έτσι ένα εύρος μορφών που γνωρίζει ανά περιοχές ομοιότητες και διαφορές. Οπότε εύκολα κανείς μπορεί να παρατηρήσει συγγένειες από το νοτιότερο άκρο των Βαλκανίων μέχρι το βορειότερο.

 Μελετώντας λοιπόν το διαπολιτισμικό κομμάτι της ιστορίας αυτής και παρατηρώντας την καθημερινή ζωή στην πόλη της Άρτας, θέλησα να αποδώσω έναν φόρο τιμής σε αυτή την τόσο θαυμαστή και αξιοπερίεργη μουσική παράδοση. Η Άρτα ως μία πόλη της βορειοδυτικής Ελλάδας εμπεριέχει στο υπογάστριό της πλήθος στοιχείων που αποτελούν συνέχεια της βαλκανικής ζωής και παράδοσης. Ωστόσο η Άρτα διαθέτει στο υπογάστριό της μια μακρά μουσική παράδοση, που πλέον διδάσκεται και αναπαράγεται από το αντίστοιχο Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η παρούσα πτυχιακή εργασία πραγματεύεται την επανάχρηση της Λαϊκής Αγοράς της πόλης και την δημιουργία ενός κέντρου μελέτης της βαλκανικής μουσικής. Το οποίο αποτελούσε αίτημα των πολιτιστικών συλλόγων της πόλης αλλά και θα συνεισφέρει αποτελεσματικά στην αναβάθμιση τόσο του Πανεπιστημίου όσο και της περιοχής ως τοπόσημο.

Επιβλέπων: Μανωλίδης Κωνσταντίνος

Αριθμός Αναφοράς: 859

 Ζώντας στην Ελλάδα της κρίσης, βλέπουμε πολλά καταστήματα να κλείνουν, κατοικίες να ερημώνουν και να σαπίζουν, ακόμη και ολόκληρες πολυκατοικίες να εγκαταλείπονται. Αυτά έρχονται να προστεθούν στα υπερμεγέθη κτήρια που απέβαλε το σύστημα μετά την αποβιομηχάνιση, και στις μονοκατοικίες που δεν πρόλαβαν το κύμα της αντιπαροχής. Σαν νέοι αρχιτέκτονες λοιπόν, παρατηρώντας αυτό το τεράστιο ανεκμετάλλευτο αστικό απόθεμα δεν νοιώθουμε την ανάγκη να ‘χτίσουμε’, προσθέτοντας κι άλλα παράγωγα στην ‘αποθήκη’ της πόλης, καθώς συλλέγοντας πληροφορίες από την παρούσα κατάσταση (χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του Βόλου), εντοπίζουμε ότι τα προβλήματα και οι επιπλοκές ελλοχεύουν σε άλλα σημεία. Λέξεις κλειδιά για εμάς είναι η επανάχρηση, η ανακύκλωση και η οικονομία, χώρου και κατασκευαστικών υλικών, η ιστορική μνήμη των εγκαταλελειμμένων κτιρίων, αλλά και η σημασία της αλληλεγγύης, του «σχετίζεσθε» και της συνεργασίας σε κοινωνικό επίπεδο. Με την βοήθεια μίας ομάδας συμφοιτητών καταγράψαμε το αστικό αυτό απόθεμα για το οποίο κάναμε λόγο, και στη συνέχεια, χωρίς αυτούς, οργανώσαμε ένα εγχείρημα κατά το οποίο επαναχρησιμοποιούμε ορισμένα κτίρια τα οποία πληρούν τις ανάγκες κοινωνικών δομών στην πόλη, που φιλοδοξούμε να λειτουργούν ως κοινοί, ελευθεριακοί  χώροι. Οι δομές θα φιλοξενούν κοινωνικές κατοικίες, κουζίνες, λουτρά, εργαστήρια και πλατείες, χρήσεις οι οποίες εγγράφονται στην καθημερινότητα της καθεμίας και του καθενός. Αναλύοντας τον αστικό ιστό του Βόλου και εντοπίζοντας τις ιδιαιτερότητες του, τοποθετήσαμε προσεκτικά τις δομές έτσι ώστενα δημιουργούν σχέσεις μεταξύ τους αλλά και με την υπόλοιπη πόλη. Ερευνήσαμε στον βαθμό που ήταν εφικτό την νομική και οικονομική υπόσταση του εγχειρήματος και προσπαθήσαμε να οραματιστούμε το κοινωνικό και πολιτιστικό αντίκτυπο. Τέλος, προσεγγίσαμε σχεδιαστικά τρείς από αυτές τις δομές που μας προκάλεσαν μεγαλύτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Ένα κτήριο κουζινών με χώρους μαγειρέματος, φαγητού και καλλιέργειας, ένα κτίριο λουτρών, και ένα κτίριο εργαστηρίου δημιουργίας και μόρφωσης.

Επιβλέπων: Μητρούλιας Γεώργιος

Αριθμός Αναφοράς: 854