Arch.Uth Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Arch.Uth UTH.gr English

 Η ιδέα της διπλωματικής εργασίας μας, προέκυψε μέσα από προσωπικά μας βιώματα και την ενασχόλησή μας με δομές του Βόλου. Όλα ξεκίνησαν με έναν περίπατο στην παραλία του Βόλου, κατά τον οποίο προσεγγίσαμε το ξενοδοχείο Galaxy όπου μηχανικοί που βρίσκονταν εκεί συζητούσαν με τους ιδιοκτήτες. Στο εσωτερικό, η εικόνα που αντικρίσαμε, 12 χρόνια μετά την οριστική διακοπή λειτουργίας του, ήταν μία εικόνα θλίψης και αιφνίδιας εγκατάλειψης. Στα φλιτζάνια υπήρχε ακόμη καφές, στα τραπέζια ανοιχτά περιοδικά, ο μπουφές του πρωινού έτοιμος και εγκαταλελειμμένος, νεκρά και ζωντανά πουλιά παντού στο χώρο, σχολαστικά στρωμένα κρεβάτια, πετσέτες διπλωμένες, κουρτίνες που κινούνταν. Όλα στην θέση τους, σαν να καλούσαν τις αισθήσεις μας να βιώσουν την εμπειρία της φιλοξενίας. Η επίπλωση και ο εξοπλισμός του ξενοδοχείου θα μεταφερόταν σε χωματερές όμως με δική μας παρέμβαση και συνεννόηση με τους ιδιοκτήτες μεταφέρθηκαν σε κοινωφελή ιδρύματα του Βόλου. Η ενεργή συμμετοχή μας στη διαδικασία της δωρεάς, μας έφερε κοντά σε ανθρώπους με περιορισμένες  κινητικές και αισθητηριακές δυνατότητες.

 Αποφασίσαμε  να σχεδιάσουμε ένα ξενοδοχείο καθολικά σχεδιασμένο το οποίο θα αφυπνίζει τις πέντε αισθήσεις ώστε να βιώνουν όλοι οι επισκέπτες την εμπειρία της φιλοξενίας του. Επιλέξαμε το κτήριο του ξενοδοχείου Galaxy, μελετήθηκε και κατασκευάστηκε το 1969,  εξαώροφο με πυκνές κολόνες και δοκάρια. Πρώτη πρόκληση ήταν να δώσουμε πνοή στο χώρο και στη συνέχεια να προσφέρουμε στον επισκέπτη  τη δυνατότητα να λαμβάνει διαφορετικά και έντονα ερεθίσματα.

 Αισθητηριακοί κήποι, εσωτερικά ανοίγματα και μία ευρύχωρη ανοικτή πλατφόρμα κατακόρυφης κίνησης πήραν τη θέση μεγάλων ποσοτήτων παλιού σκυροδέματος που αφαιρέθηκε. Ο κήπος αποτελείται από πολλά διαφορετικά φυτά που στοχεύουν σε μία ή περισσότερες αισθήσεις. Φυτά που κάνουν θρόισμα με τον αέρα, που ελκύουν ή απωθούν το άγγιγμα, φυτά που η μυρωδιά τους χαράσσεται στη μνήμη, πανέμορφα και άλλα που μπορείς να καταναλώσεις.

Επιβλέπων: Πανηγύρης Κωστής

Αριθμός Αναφοράς: 920

 

 Η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού των Ελληνικών Πόλεων από τον 20ο αιώνα (Προσφυγικοί πληθυσμοί, αστυφιλία, βιομηχανικά κέντρα) οδήγησαν σε επανειλημμένες επεκτάσεις των σχεδίων πόλεων. Όμως αυτές οι αποσπασματικές ρυμοτομήσεις κατά κανόνα δεν ήταν ενταγμένες σε ευρύτερα ρυθμιστικά σχέδια πόλεων, με αποτέλεσμα να ‘κληρονομούν’ διάφορα προβλήματα στην ανάπτυξη  των πόλεων.

 Ένα από αυτά είναι ο εγκλωβισμός εντός του αστικού ιστού μεγάλων εκτάσεων που δεν ρυμοτομούνται και διατηρούν την προϋπάρχουσα χρήση τους (στρατόπεδα, βιομηχανικοί χώροι κλπ). Η ύπαρξη των αστικών αυτών κενών όχι μόνο διασπά την συνεκτικότητα του αστικού ιστού, αλλά επιβαρύνει την πόλη με την λειτουργία τους (κυκλοφοριακό, αισθητική ρύπανση, ενεργειακό αποτύπωμα).

 Ένα δεύτερο πρόβλημα είναι ο εγκλωβισμός των Δημόσιων Υπηρεσιών στον εμπορικό πυρήνα των πόλεων, που είχαν εγκατασταθεί εκεί με τις συνθήκες του παρελθόντος, αλλά πλέον ασφυκτιούν μέσα σε εντατικές χρήσεις εμπορίου και διασκέδασης με κύρια θέματα την πρόσβαση σε αυτά, αλλά και τον κυκλοφοριακό φόρτο που προσθέτουν στην πόλη.

 Στην παρούσα διπλωματική, θα ασχοληθούμε με την αξιοποίηση του στρατοπέδου που φιλοξενεί το Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας ( Α.Τ.Α ) στην Λάρισα, με την μεταφορά σε αυτό του Δημαρχείου Λάρισας και τη δημιουργία ενός πολιτιστικού χώρου με υπαίθρια πάρκα.

Επιβλέπων: Παπαδόπουλος Σπύρος

Αριθμός Αναφοράς: 958

 

 Η παρούσα διπλωματική εργασία αποτελεί ένα σενάριο «παρασιτικής» στρατηγικής, που στοχεύει στην εκμετάλλευση των ελάχιστων κενών χώρων που έχουν απομείνει στις πυκνοκατοικημένες περιοχές. Ως περιοχή μελέτης επιλέχθηκε η Κυψέλη στην Αθήνα, λόγω του μεγάλου αριθμού κατοίκων που συγκεντρώνει και την πυκνή της δόμησης. Παρατηρώντας την περιοχή, ανάμεσα στους στενούς δρόμους και τις τόσο ψηλές πολυκατοικίες, εμφανίζονται «ρωγμές» σε κάποια σημεία, τα οποία είναι κενά που έχουν απομείνει ενδιάμεσα σε κτίρια. Μέσα από την καταγραφή, παρατηρήθηκε ότι αυτά τα μέρη έχουν παρατηθεί από τους/ις ιδιοκτήτες/τριες τους και πλέον έχουν την λειτουργία σκουπιδότοπων. Θεωρούμε ότι αυτές οι αστικές «ρωγμές», είναι σημεία που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν λειτουργίες προς όφελος των κατοίκων και να ενεργοποιηθούν ξανά. Τοποθετώντας σκαλωσιές και αντικείμενα που εφαρμόζουν σε αυτές, θα δοθεί η δυνατότητα αξιοποίησης αυτών των χώρων με αναστρέψιμο τρόπο και θα δημιουργηθούν επιπλέον χώροι, που ίσως «ανακουφίσουν» την περιοχή. Κάθε σκαλωσιά έχει μία διαφορετική χρήση με δημόσιο χαρακτήρα και τοποθετείται σε κάποιο από αυτά τα μέρη. Με αυτό τον τρόπο, θα σχηματιστεί ένα ακόμη δίκτυο κίνησης και επικοινωνίας, για όσους/ες το έχουν ανάγκη. Η λογική αυτής της «εισβολής» βασίζεται στον τρόπο δράσης των παρασίτων, όπου μέσω της σύγκρουσης με άλλους οργανισμούς, οδηγούν όλο το σύστημα στην συμβίωση και έπειτα στην συνεξέλιξη.

Επιβλέπων: Παπαδόπουλος Σπύρος

Αριθμός Αναφοράς: 953

 

 Στην παρούσα διπλωματική εργασία, παρουσιάζεται και αναλύεται η αστική ανάπλαση (επαναχρησιμοποίηση - αναδημιουργία) της περιοχής του Παλαιού Αμαξοστασίου του ΟΣΕ (παλαιός σιδηροδρομικός σταθμός) Αγ. Αναργύρων Αττικής.

 Πρόκειται για μία περιοχή, η οποία πριν από λίγα χρόνια παρουσίαζε ιδιαίτερη κινητικότητα, καθώς στο σημείο αυτό βρισκόταν ο σιδηροδρομικός σταθμός Αγ. Αναργύρων με διερχόμενες γραμμές αυτές του Πειραιά - Πάτρας και του Λαυρίου - Αγ. Αναργύρων. Με την παύση της λειτουργίας του σταθμού το 2007, η περιοχή εγκαταλείφθηκε και έμεινε ανεκμετάλλευτη για τα επόμενα χρόνια μέχρι και σήμερα.

 Η εγκαταλελειμμένη αυτή περιοχή των 75.036 m2 αποτέλεσε σημείο ενδιαφέροντος με προοπτικές δημιουργίας ενός αξιόλογου αστικού χώρου. Καθώς η περιοχή μελέτης ανήκει στο ευρύτερο τμήμα του δυτικού τομέα Αθηνών, όπου οι κοινωνικές και πολιτιστικές υποδομές είναι ελάχιστες έως και ανύπαρκτες, η πρόταση ανάπλασης στοχεύει στην αναβάθμιση της περιοχής.

 Προτείνεται, λοιπόν, ένα πρόγραμμα που συνδυάζει μία σειρά κοινωνικών και πολιτιστικών λειτουργιών όπως είναι: η τέχνη, η εκπαίδευση, ο αθλητισμός, ο πολιτισμός, η αναψυχή και η εμπορική δραστηριότητα.

 Πιο συγκεκριμένα, η ανάπλαση περιλαμβάνει τόσο κτιριακές εγκαταστάσεις, όσο και διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου. Οι κτιριακές δομές, διαμορφώθηκαν ως εξής: 1.  Ένας βασικός κτιριακός όγκος όπου φιλοξενεί μία δημόσια κεντρική και μία παιδική βιβλιοθήκη, έναν μουσειακό χώρο για τον παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό, αίθουσες καλλιτεχνικών workshop, αίθουσες συνεδριάσεων και αίθουσες ειδικά διαμορφωμένες για τη φιλοξενία εκθέσεων, 2. ένα μικρότερο κτίριο αγοράς τροφίμων (food-market) και 3. ένα ακόμη κτίριο που φιλοξενεί βοηθητικούς χώρους αθλητικών εγκαταστάσεων.

 Οι παρεμβάσεις στον περιβάλλοντα χώρο, έγιναν με τέτοιο τρόπο ώστε η μορφή τους να θυμίζει την τριγωνική γεωμετρία του οικοπέδου και συγχρόνως να υπάρχει αρμονική σύνδεση της ευρύτερης περιοχής με την περιοχή μελέτης. Έτσι διαμορφώθηκε ένας μεγάλος δημόσιος χώρος-πλατεία και άλλοι τρεις μικρότεροι, ένα πάρκο πρασίνου, υπαίθριες αθλητικές εγκαταστάσεις, χώροι αναψυχής, χώροι εστίασης χωρίς την παράλειψη χρήσης του υγρού στοιχείου.

Επιβλέπων: Micocci Fabiano

Αριθμός Αναφοράς: 970

 

 Η παρούσα διπλωματική εργασία με τον τίτλο “Βιώσιμος σχεδιασμός για κατάλυμα οικο-τουρισμού στο Σκλήθρο με βάση τις αρχές της κυκλικής οικονομίας” έχει σκοπό την διερεύνηση της σχεδίασης ενός οικο-τουριστικού καταλύματος, βασισμένου στις αρχές της Κυκλικής Οικονομίας, ως κέντρου φιλοξενίας, ανάπαυσης και διευκόλυνσης φυσιολατρικών δραστηριοτήτων και κόμβου βιωματικής μάθησης και βιώσιμης ανάπτυξης με σεβασμό στο περιβάλλον. Το κοινοτικό διαμέρισμα του Σκλήθρου Λάρισας  περιλαμβάνει τον οικισμό Ρακοπόταμο δίπλα στο Αιγαίο και τον ομώνυμο οικισμό που βρίσκεται σε  περιοχή Natura, μέσα στο Δάσος, στην ανατολική πλευρά του όρους Μαυροβούνι. Οι επιμέρους στόχοι για  την επίτευξη του σκοπού είναι η διερεύνηση και ο καθορισμός της αρχιτεκτονικής μορφής του  καταλύματος, δηλαδή ο αριθμός, το είδος και η θέση των κτηρίων που το αποτελούν, η διερεύνηση των πρακτικών κυκλικής οικονομίας για την κατασκευή και τη λειτουργία του καταλύματος και η αξιολόγηση  της βιωσιμότητάς τους, και η δισδιάστατη και η τρισδιάστατη απεικόνισή της.

 Στην εργασία περιλαμβάνεται περιγραφή του οικοπέδου, του οικισμού, της περιοχής, και ανασκόπηση των  συνδεόμενων με την επίτευξη του σκοπού περιβαλλοντικών, οικονομικών, και κοινωνικών πληροφοριών.

 Για την επίτευξη των στόχων κατασκευάστηκαν πρόχειρα προπλάσματα και αρχικές δισδιάστατες  γεωμετρίες των επιθυμητών τυπικών αρχιτεκτονικών μορφών κτηρίων ως τμημάτων οικο-τουριστικών καταλυμάτων και τοποθετήθηκαν διαδοχικά σε εναλλακτικές θέσεις και συνδυασμούς στο επικλινές τοπογραφικό. Μεταξύ των εναλλακτικών μορφών σχεδίασης επελέγη το αρχιτεκτονικό σύνολο που  ικανοποιεί καλύτερα τα βασικά οικοδομικά κριτήρια κάλυψης, δόμησης, προσανατολισμού, θέας και ευκολίας πρόσβασης. Πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική έρευνα σχετικά με την αρχιτεκτονική σχεδίαση,  κατασκευή και λειτουργία τουριστικών καταλυμάτων με βάση το επιχειρηματικό υπόδειγμα της κυκλικής οικονομίας. Διερευνήθηκαν και αξιολογήθηκαν οι κατασκευαστικές και οι λειτουργικές επιλογές που βασίζονται στην κυκλική οικονομία ως προς την βιωσιμότητά τους για το συγκεκριμένο έργο. Η προτεινόμενη σχεδίαση του επιλεγέντος αρχιτεκτονικού συνόλου σχεδιάστηκε σε 2 και 3 διαστάσεις σε  συσχέτιση με τη θέση του στο οικόπεδο.

Επιβλέπων: Κοτιώνης Ζήσης

Αριθμός Αναφοράς: 922

 

 Μέσα από το εγχείρημα του Γήμνια: Κατάθεση στο Σεξ, επιχειρείται η πραγματοποίηση, στον φυσικό χώρο, μιας συνθήκης κατά την οποία ενθαρρύνεται η αποδέσμευση της εμπειρίας από προκαθορισμένα χωρικά νοήματα που της αντιστοιχούν στον συλλογικό νου. Γίνεται αναφορά στην έννοια του deterritorializationαπό την άποψη της απελευθέρωσης από “σταθερούς συσχετισμούς που περιέχει ένα σώμα, ενώ ταυτόχρονα, αυτό εκτίθεται σε νέους οργανισμούς.” (D&G1987: 88). Η οδός που επιλέγεται για την εκδήλωση της επιθυμίας αυτής, είναι μέσα από την κατάσταση της γύμνιας και της πράξης της αφαίρεσης του ρουχισμού, η οποία λαμβάνεται ως μια συνθήκη απομάκρυνσης από κάποια οπτική ταυτότητα και τις νοητικές συνδέσεις που την συνορεύουν. Η τοποθεσία στην οποία συμβαίνει η χειρονομία, ένα πράσινο λιβάδι περιτριγυρισμένο από συστοιχίες δέντρων και τις θεάσεις των γύρω βουνών, έχει βασική συμβολή στην μεταφορά της φαντασίωσης. Στην τοπογραφία εισάγεται μια σειρά από κατασκευές που στοχεύουν στην χωροθεσία μιας ελεύθερης πορείας, οπού τα άτομα αλληλοαναζητούνται για να συνευρεθούν και για να εξερευνήσουν τρόπους συνύπαρξης μεταξύ τους, και με τον χώρο από τον οποίο περιβάλλονται. Οι κατασκευές που συντίθενται, σκοπεύουν να δώσουν χώρο στο ερωτικό παιχνίδι και στην σεξουαλική πράξη μέσα σε ένα πλαίσιο ελεύθερης επιλογής, προσωπικής αφήγησης, και απεγκιβωτισμένης συνθήκης του βιωμένου.

Επιβλέπων: Μητρούλιας Γεώργιος

Αριθμός Αναφοράς: 921

 

 Η παρούσα διπλωματική εργασία εστιάζει στην αξιοποίηση του πρώην στρατοπέδου Κόδρα στη Θεσσαλονίκη, προτείνοντας την αναδιαμόρφωσή του σε αστικό πάρκο με καινοτόμες χρήσεις αναψυχής και άθλησης. Σε μικρή απόσταση από το κέντρο της πόλης το Κόδρα έγινε με τον καιρό το πιο χαρακτηριστικό μέρος του δήμου Καλαμαριάς. Οι συνθήκες με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι άνθρωποι που ζουν στις πόλεις σήμερα έχουν αλλάξει ριζικά. Την ίδια στιγμή όμως, παρόλες τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και τον τρόπο σκέψης, η ανάγκη για χαρά και εκτόνωση παραμένει βασική ανθρώπινη ανάγκη, ίσως πιο επιτακτική από ποτέ. Η παρούσα πρόταση για την αρχιτεκτονική ανάπλαση του πρώην στρατοπέδου Κόδρα αναγνωρίζει αυτή την ανάγκη ως μία υπαρκτή συνθήκη και προσπαθεί να δημιουργήσει ένα πάρκο που θα έχει ως στόχο τη δημιουργία χώρων και γεγονότων που θα μπορέσουν να προσφέρουν χαρά στους κατοίκους της Καλαμαριάς και των γύρω περιοχών, δίνοντάς τους ένα χώρο πυκνού πρασίνου μέσα στον οποίο θα μπορούν να ‘χαθούν’. Το πάρκο αντιμετωπίζεται ως ένα πεδίο πυκνής βλάστησης, φαινομενικά ανοργάνωτης, που σε σημεία διακόπτεται για να ανοίξει κάθε τόσο σε μεγαλύτερους ή μικρότερους χώρους, δημιουργώντας εσωτερικές αυλές. Όσο τα χρόνια περνάνε και τα δέντρα μεγαλώνουν, η ‘ψευδαίσθηση’ του ‘δάσους’ θα εντείνεται. Ο στόχος είναι τελικά, κάποιος που βρίσκεται μέσα στο χώρο αυτού του ‘αστικού δάσους’ να μπορέσει να αποκοπεί προσωρινά από το περιβάλλον της πόλης που στην πραγματικότητα βρίσκεται μόνο μερικά μέτρα μακριά.

Επιβλέπων: Μανωλίδης Κωνσταντίνος

Αριθμός Αναφοράς: 982

 

 Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι ο ανα-στοχασμός πάνω στην έννοια του οικοδομικού τετραγώνου και η πρόταση μιας δυνατής επίλυσης που μπορεί να υποστηρίξει τις σύγχρονες ανάγκες για πρόσχαρη συλλογική ζωή, ανάγκες που μεγεθύνθηκαν ιδιαίτερα κάτω από τις νέες απαιτητικές συνθήκες συμπεριφοράς που δημιούργησε η πανδημία. Η προσέγγιση στοχεύει στην επαν-εφεύρεση-επένδυση χώρου και χρόνου στην τυπολογία του αστικού οικοδομικού τετραγώνου ‘’όπως το ξέρουμε’’ με έμφαση στην ισχυρή επικοινωνία του ιδιωτικού με το δημόσιο χώρο, του “μέσα” με το “έξω” (“inside-out”).  Το “μέσα” διηθεί το “έξω” αλλά και το “έξω” διηθεί το “μέσα” σε μια διαρκή αμφίδρομη συνομιλία μεταξύ τους.

 Τα φυσικά-πολιτικά όρια του κτιρίου (ιδιοκτησία, περιφράξεις) εξασθενούν-αποσύρονται και το “έσω” συνδέεται και ολοκληρώνεται με το “έξω”. Χώροι μετασχηματίζονται σε πεδία μετάβασης αξιοποιώντας το φως, την ηλιακή ενέργεια, τον φυσικό αερισμό και τις νέες προτάσεις των “πράσινων” αστικών πρακτικών. Οι ημι-υπαίθριοι χώροι συλλογικής διαβίωσης αποκαλύπτονται προς την πόλη και διαμορφώνουν νέες κοινωνικές δυνατότητες τόσο για τους μόνιμους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες-περίοικους που, πλέον, όχι μόνο μπορούν να επικοινωνούν περισσότερο αλλά και να συνδυάζουν ουσιαστικά τις ζωές τους. Οι νέες συνθήκες κοινωνικής αποστασιοποίησης που κυριάρχησαν την τελευταία διετία καθιστούν κρίσιμο το άνοιγμα προς τις κοινωνικές υποχρεώσεις/ επανασυνδέσεις. Η “inside-out” προσέγγιση-μελέτη θα λειτουργήσει ως μετασχηματιστής των κοινωνικών σχέσεων, θα βελτιώσει την ποιότητα της συλλογικής ζωής και θα ενισχύσει το αίσθημα ικανοποίησης των κατοίκων. Η αρχιτεκτονική επίλυση, παράλληλα με την ανα-διαμόρφωση των κοινωνικών σχέσεων, θα ικανοποιεί κριτήρια αισθητικά, διατήρησης της “μνήμης” των κτιρίων και βιωσιμότητας αναβαθμίζοντας ολοκληρωτικά την εμπειρία των κατοίκων και επισκεπτών του οικοδομικού τετραγώνου.Η όλη προσέγγιση φέρει στοιχεία του σουηδικού μανιφέστου μοντέρνας αρχιτεκτονικής Accepteraόπου οι σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες αναγνωρίζονται,  γίνονται αποδεκτές και οδηγούν σε λειτουργικές λύσεις για κάλυψη των ιδιαίτερων πολιτισμικών και υλικών αναγκών.

 Πεδίο εφαρμογής της μελέτης αποτέλεσε ένα υφιστάμενο οικοδομικό τετράγωνο στον πυκνό αστικό ιστό του κεντρικού τομέα των Αθηνών με προκλήσεις αντιπροσωπευτικές για ένα μεγάλο ποσοστό της πόλης. Η πεπαλαιωμένη κτιριακή υποδομή, η έλλειψη χώρων πρασίνου, η έλλειψη ελεύθερων χώρων για δυνατότητα παρεμβάσεων, η κοινωνικοοικονομική σύνθεση του πληθυσμού (μετανάστες, ηλικιωμένοι, ασθενέστερα οικονομικά στρώματα) και οι ανάγκες των κατοίκων αποτελούν την νέα πραγματικότητα της περιοχής.

 Η μελέτη μπορεί να αποτελέσει πιλοτικό παράδειγμα για μια λύση μεγαλύτερης κλίμακας που θα επαναλαμβάνει την λογική και τις πρακτικές του προτεινόμενου σχεδιασμού.

Επιβλέπων: Στυλίδης Ιορδάνης

Αριθμός Αναφοράς: 968