Θέμα αυτής της διπλωματικής εργασίας είναι η επέκταση του νεκροταφείου του Ιερού Ναού της Ζωοδόχου Πηγής στα Τρίκαλα καθώς και η δημιουργία υποδομών που σχετίζονται με τις τελετές ταφής του νεκρού. Ένα παρεκκλήσι, ένα καφενείο, ένα ανθοπωλείο και ένα γραφείο διοίκησης.
Η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής ανεγέρθηκε το 1932 και επεκτάθηκε το 1961. Το 1987 ανοικοδομήθηκε νέος πολύ μεγαλύτερος ναός, στη βόρεια πλευρά του παλαιού, σταυροειδής βασιλική με τρούλο (θυρανοιξία το 2001 και εγκαίνια το 2005).Μέχρι το 1932 το νεκροταφείο βρισκόταν πίσω από το Ιερό της σημερινής εκκλησίας και από τότε μεταφέρθηκε νότια, στην τωρινή του θέση.
Το παρεκκλήσι είναι μικρός χριστιανικός ναός που περιλαμβάνει βωμό που αποτελεί ιδιαίτερο ιερό χώρο Ιερών Μονών και νεκροταφείων μεταξύ άλλων. Χρησιμεύει προς την τέλεση λατρείας ή μυστηρίου για ορισμένες περιπτώσεις αποτελούμενο από μια οικογένεια ή μικρή ομάδα προσώπων
Οι υποδομές εσωκλείονται εντός των τειχών σε έναν άξονα που διαχωρίζει νοητά το νεκροταφείο και τον Ιερό Ναό από τον υπόλοιπο αστικό ιστό. Ένα κατώφλι ανάμεσα σε δύο κόσμους. Στόχος είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων για την ενθύμηση των θανούντων καθώς και χώρων που ευνοούν την απομόνωση των επισκεπτών για σκοπούς θρήνου και περισυλλογής.
Επιβλέπων: Καναρέλης Θεοκλής
Αριθμός Αναφοράς: 739
Οι «πολύχρυσες Μυκήνες», όπως τις ονομάζει ο Όμηρος, αποτελούσαν ανέκαθεν πόλο έλξης για χιλιάδες ανθρώπους. Η πλούσια μυθολογία που περιβάλει το όνομα των Μυκηνών, οι συνεχόμενες ανασκαφές στον τόπο, η επιβλητική πύλη των Λεόντων, οι θολωτοί τάφοι, η πληθώρα των ευρημάτων και ο ρόλος της κοινωνίας και του πολιτισμού των Μυκηνών κατά την ύστερη εποχή του Χαλκού, καθιστούν τον αρχαιολογικό χώρο έναν από τους πιο δημοφιλείς στην Ελλάδα.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία γίνεται μία πρόταση ενός νέου μουσείου στον αρχαιολογικό χώρο της ακρόπολης των Μυκηνών. Στόχος είναι η ανάδειξη του μυκηναϊκού πολιτισμού και η κάλυψη των αναγκών του πλήθους των επισκεπτών που δέχεται με τη δημιουργία ενός σύγχρονου μουσείου. Επιπλέον στόχος αποτελεί η στέγαση μεγάλου μέρους της συλλογής των ευρημάτων από τις ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο, ο αριθμός των οποίων αγγίζει τις 35.000.
Το νέο μουσείο τοποθετείται στη βορειοδυτική πλευρά της ακρόπολης με ένα μεγάλο κομμάτι του να είναι υπόσκαφο, για την καλύτερη εναρμόνισή του με το περιβάλλον. Το κτιριολογικό του πρόγραμμα περιλαμβάνει χώρο υποδοχής, χώρο μόνιμης και περιοδικής έκθεσης, εργαστήρια συντήρησης και αποθήκες, χώρους προσωπικού, πωλητήριο και καφέ. Πυρήνας της συνθετικής ιδέας αποτελεί ο μεγάλου μήκους διάδρομος που οδηγεί στην κεντρική είσοδο του μουσείου, εμπνευσμένος από τους διαδρόμους των θολωτών τάφων και από τον τρόπο που εισέρχεται ο επισκέπτης τους μέσα στη γή. Ο εκθεσιακός χώρος διατάσσεται περιμετρικά γύρο από τον διάδρομο σε 5 ενότητες, ενσωματώνοντας ταυτόχρονα στην περιήγηση την οπτική επαφή με τα εργαστήρια συντήρησης των ευρημάτων. Το δώμα είναι επισκέψιμο προσφέροντας μια πανοραμική οπτική θέα του περιβάλλοντα χώρου και συνδέεται απευθείας με το χώρο στάθμευσης οχημάτων.
Επιβλέπων: Μανωλίδης Κωνσταντίνος
Αριθμός Αναφοράς: 777
Στον κόσμο των κόμικς η πραγματικότητα συναντά μια φαντασία που μπορεί να σπάει τους κανόνες της λογικής του κόσμου χωρίς να φαίνεται ψεύτικο ή μη πιστευτό απαραίτητα. Μόλις δημιουργείται μια ιστορία κόμικ, ο κόσμος της, όσο παράταιρος και αν είναι, εάν είναι ολοκληρωμένος και έχει τη δική του συνοχή, μπορεί να είναι όσο αληθινός είναι και εκείνος στον οποίο ζει ο αναγνώστης. Και αυτό συνήθως συμβαίνει επειδή υπάρχει κάποια ομοιότητα με την πραγματικότητα. Μένουν οικεία τα πιο βασικά πράγματα που είναι αρκετά για να πειστεί ο αναγνώστης και μετά ξεκινάει ένα ελεύθερο παιχνίδι με τη φαντασία. Επειδή στο σκίτσο πάρα πολλά πράγματα είναι δυνατά, τα οποία δίνονται και με την απλότητα των γραμμών, αφήνουν χώρο στον αναγνώστη να συμπληρώσει την εικόνα και να την ολοκληρώσει μόνος του άρα και να την κάνει δική του μέσα από την έλλειψη φίλτρων που συχνά έχει η απεικόνιση του καρτούν.
Έτσι, στην αρχιτεκτονική στα κόμικς, τα ζητήματα από το πως τα κτίρια θα υπηρετήσουν κοινωνικές, ατομικές και αισθητικές ανάγκες, καταλήγουν να μετατρέπονται σε ερωτήματα όπως πως θα ήταν το γραφείο μιας κεφτέδας που είναι ιδιωτικός ντετέκτιβ, μπορεί ένα φαστ-φουντ εστιατόριο του οποίου ο ιδιοκτήτης έχει εμμονή με τα χάμπουργκερ να είναι ένα χάμπουργκερ το ίδιο του το κτίριο; Πως αντιπροσωπεύεται σχεδιαστικά ένα σπίτι όπου η φαντασία επικρατεί και όπου τα έπιπλα και τα αντικείμενα θεωρούνται ζωντανά και με συναισθήματα, και πως μοιάζει μια σουρεαλιστική κρυφή στοά που οδηγεί στα άδυτα της πόλης και ξεκινάει από ένα γραφείο εξουσίας που ηγείται υπό των έλεγχο δυνάμεων πιο αρχαίων και από τον άνθρωπο;
Επιβλέπων: Ψυχούλης Αλέξανδρος
Αριθμός Αναφοράς: 778
Πριν από 97 χρόνια, η Σμύρνη, το "λίκνο του ελληνικού πολιτισμού" παραδίδεται στις φλόγες των Τούρκων κατακτητών, χάνει οικισμούς και ανθρώπινες ζωές από μία ανείπωτη θηριωδία. Η πυρκαγιά προξενεί ανυπολόγιστες καταστροφές στην πόλη-στολίδι του Ελληνικού πολιτισμού και οι κάτοικοί της θα βιώσουν μία πρωτοφανή τραγωδία.
Μία από τις περιοχές η οποία φιλοξένησε ένα μικρό ποσοστό των προσφύγων από την Σμύρνη ήταν ο Ποδονίφτης. Ποδονίφτης ονομαζόταν μέχρι το 1932 η περιοχή την οποία σήμερα γνωρίζουμε όλοι με το όνομα Νέα Φιλαδέλφεια Αττικής, ένα όνομα το οποίο δόθηκε στην περιοχή σε ανάμνηση της πόλης Φιλαδέλφειας της Μικράς Ασίας. Το Άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας αποτελεί έναν από τους λίγους πνεύμονες πρασίνου στο λεκανοπέδιο και παρόλα αυτά οι συνθήκες που επικρατούν εκεί καθιστούν το Άλσος δυσπρόσιτο και οριακά επικίνδυνο.
Η παρούσα διπλωματική εργασία λοιπόν πραγματεύεται ένα projectτο οποίο έχει ως στόχο την αναζωογόνηση του Άλσους μέσα από μία διαμόρφωση στον χώρο. Η συνθετική προσέγγιση που ακολουθήθηκε είχε ως στόχο όχι μόνο να προσφέρει ευκολότερη πρόσβαση στο εσωτερικό του Άλσους ή κάποιους χώρους ανάπαυσης σε ένα όμορφο περιβάλλον στο κέντρο της πόλης, αλλά και να αναβιώσει μνήμες και καταστάσεις από την καταστροφή της Σμύρνης και να αποτίνει μέσα σε ένα ήρεμο και γαλήνιο τοπίο τον απαιτούμενο φόρο τιμής στους ανθρώπους που χάθηκαν τον Σεπτέμβριο του 1922 στα παράλια της Μικράς Ασίας. Πιο συγκεκριμένα λοιπόν μέσα από την μελέτη των όσων έγιναν πριν αλλά και μετά την καταστροφή της Σμύρνης επιλέγει μία σχεδιαστική λογική η οποία αναπαριστά, όσο αυτό είναι εφικτό, τα ιστορικά γεγονότα της εποχής καθώς και τα αποτελέσματα της φονικής πυρκαγιάς.
Με λίγα λόγια το project Πλατεία Μνήμης και Αναβίωσης είναι ένα έργο εμπνευσμένο από τα τραγικά γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής και μία προσπάθεια ένταξης ενός χώρου στο Άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας ο οποίος σέβεται το πολύτιμο φυσικό περιβάλλον που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης.
Επιβλέπων: Καναρέλης Θεοκλής
Αριθμός Αναφοράς: 737
Η ανάγκη του ανθρώπου για μετακίνηση χάνεται στα βάθη της ιστορίας. Με την ανακάλυψη της ατμομηχανής έρχεται η επανάσταση στον τομέα των μεταφορών. Το τραίνο κερδίζει έδαφος ως μέσο μεταφοράς ανθρώπων και προϊόντων, συνδέοντας μεταξύ τους περιοχές και διευκολύνοντας τις μετακινήσεις. Μέσα στα επόμενα χρόνια το σιδηροδρομικό δίκτυο απλώνεται και σταθμοί κτίζονται. Οι σταθμοί αυτοί, συχνά ορόσημα των περιοχών στις οποίες βρίσκονται, γίνονται σημεία πολιτισμού, ενός πολιτισμού που γεννιέται στις ράγες.
Στην παρούσα εργασία εξετάζουμε την περιοχή του σταθμού των τραίνων στην Αγριά Βόλου. Το έργο για τη σιδηροδρομική σύνδεση Βόλου – Λάρισας, έργο της εταιρείας «σιδηροδρόμων Θεσσαλίας», σε σχέδια του Ιταλού μηχανικού Εβαρίστο Ντε Κίρικο, περιελάμβανε και τη σύνδεση του Βόλου με τα χωριά του Πηλίου. Στο πλαίσιο αυτό κατασκευάστηκε και ο σταθμός στην Αγριά. Πλέον το δρομολόγιο Αγριά – Βόλος δεν πραγματοποιείται και ο σταθμός έχει περιέλθει σε αχρησία. Παρόλα αυτά συνεχίζει να αποτελεί τοπόσημο.
Μελετώντας την περιοχή της Αγριάς, μια βασική ανάγκη που διαπιστώθηκε ήταν η ανάγκη συγκέντρωσης χώρων πολιτισμού σε ένα σημείο. Για το λόγο αυτό προτείνεται η δημιουργία ενός πολιτιστικού κέντρου. Ως σημείο επιλέγεται ο σταθμός των τραίνων ως χώρος μνημών και φορέας πολιτισμού, ικανός να στηρίξει τις λειτουργίες ενός τέτοιου κτιρίου. Επιπλέον, η τοποθεσία σε χώρο κομβικό για την περιοχή προσφέρεται για τη φιλοξενία χρήσεων πολιτιστικού χαρακτήρα, ενώ η γειτνίαση με το ξενοδοχείο Valis Resort, που προσελκύει συνεδριακό τουρισμό, το καθιστά ιδανικό σημείο για τη δημιουργία χώρων συνεδριάσεων και εκδηλώσεων.
Στο κτίριο θα φιλοξενείται και μουσειακός χώρος, με εκθέσεις σχετικές τόσο με την ιστορία του τόπου, όσο και με την ιστορία των σιδηροδρόμων. Η έκθεση θα συνεχίζει και στο κτίριο του σταθμού, καθώς κύριος στόχος της μελέτης είναι και η ταυτόχρονη σύνδεση του καινούριου με το υπάρχον κτίριο του σταθμού των τραίνων, καθώς και η ανάδειξη του τελευταίου.
Επιβλέπων: Αδαμάκης Kώστας
Αριθμός Αναφοράς: 756
Η παρούσα διπλωματική εργασία διερευνά τη σχέση αλληλεπίδρασης ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος εντός των ορίων μιας πόλης. Η επίδραση αυτή γίνεται εμφανής στη πόλη του Βόλου όπου το πανεπιστήμιο αναπτύσσεται πολλαπλά μέσα στον πολεοδομικό ιστό του, με το πλέγμα των κτηριακών εγκαταστάσεων του και την πανεπιστημιακή κοινότητα να διαμορφώνει το περιβάλλον του και να ορίζει το αστικό του τοπίο. Οι φοιτητές, με τις επιθυμίες και τις ανάγκες τους δίνουν ένα νέο ρυθμό, διεισδύουν στους περισσοτέρους τομείς του κοινωνικού ιστού της πόλης και διαμορφώνουν τη ζωή της.
Στόχος της εργασίας είναι η δημιουργία ενός νέου κέντρου για εκπαίδευση, εργασία και διαμονή, που θα ενοποιεί και θα συμπληρώνει το υπάρχον «δίκτυο» των πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων στη πόλη του Βόλου. Το κέντρο αυτό θα δημιουργήσει συνέργειες, πρωτίστως μεταξύ των ιδίων των φοιτητών, των κατοίκων της γύρω περιοχής αλλά και με απώτερο στόχο μια ώσμωση με το σύνολο της πόλης.
Η υλοποίηση αυτής της ιδέας πραγματοποιείται με τον σχεδιασμό τριών νέων πανεπιστημιακών τμημάτων, μιας φοιτητικής εστίας, καθώς και ενός χώρου συνεργατικής εργασίας. Παράλληλα διαμορφώνεται ένα πάρκο που περιβάλλει τα κτήρια και απευθύνεται στο σύνολο της πόλης. Σε αυτό κατασκευάζονται ξύλινα περιπτερά που πυροδοτούν δραστηριότητες για αναψυχή και εκτόνωση.
Αυτή η εγκατάσταση τοποθετείται στο οικόπεδο του παλαιού εργοστασίου της Βαμβακουργίας στη Νέα Ιωνία, επαναχρησιμοποιώντας τα παλαιά εγκαταλελειμμένα κελύφη που σήμερα αποτελούν μια κενή ζώνη, η οποία απομονώνει τη γύρω περιοχή από τη συνέχεια του αστικού ιστού.
Η διαμόρφωση αυτού του χώρου αξιοποίησε και τα ευρήματα έρευνας που απευθύνθηκε στους μελλοντικούς χρήστες του χώρου.
Επιβλέποντες: Κοτιώνης Ζήσης, Τροβά Βάσω
Αριθμός Αναφοράς: 735
Η διπλωματική μας εργασία ξεκίνησε με ερωτήματα που αφορούσαν την ελεύθερη κίνηση του σώματος σώματος σε συνθήκες πλήθους.
Πως κινείται το σώμα;
Πως αγγίζεται;
Ποια είναι τα προσωπικά του όρια;
Για να δώσουμε απαντήσεις αποφασίσαμε να μελετήσουμε τη συνάθροιση των πολλών μέσα από την επιτόπια έρευνα και τη θεωρητική πλαισίωση του όρου «πλήθος». Μέσα από την παρατήρηση αποφασίσαμε πως η εστίαση της έρευνας αφορά το ατομικό σώμα σε απόλυτη σχέση με το συλλογικό, το πλήθος. Προέκυψαν νέα ερωτήματα.
Πλήθος σωμάτων ή πλήθος σκέτο;
Πλήθος μοναδικοτήτων ή πλήθος πολλαπλοτήτων;
Multitude ή crowd;
Όσο εμβαθύναμε τόσο αντιλαμβανόμασταν την βαρύτητα του όρου και την πρόκληση να αναπαρασταθεί η εμπειρίατου. Αποφασίσαμε, πέραν της μελέτης της εμπειρίας του πλήθους, μέσα από την καταγραφή των εκδηλώσεων, να αναπαραγάγουμε την εμπειρία μέσα από το σχεδιασμό και την υλοποίηση του Άνιμαλ Πάρτυ. Είχαμε ήδη παρατηρήσει πως υπάρχει ολόκληρος σχεδιασμός της συνθήκης του πλήθους σε όλες τις εκδηλώσεις, από τον επιτάφιο μέχρι την σαββατιάτικη έξοδο σε ένα κλαμπ κι εμείς θέλαμε να πειραματιστούμε πάνω σε αυτόν μέσα από το πάρτυ. Σχεδιάσαμε μια διαφορετική συνθήκη πλήθους και την εφαρμόσαμε. Αλλά η αδυναμία της αναπαράστασης της εμπειρίας του πλήθους παρέμεινε καθώς πρόκειται για μια αίσθηση που δύσκολα αποτυπώνεται λεκτικά ή σχεδιαστικά. Κάθε φορά χρησιμοποιούσαμε χειρονομίες, ήχους και παρομοιώσεις για να μπορέσουμε να γίνουμε αντιληπτές μεταξύ μας ή για να την περιγράψουμε σε τρίτους. Για να αναπαραστήσουμε την εμπειρία αποφασίσαμε να σχεδιάσουμε διαγράμματα και να δημιουργήσουμε βίντεο και ηχοτοπία από όλες τις εκδηλώσεις που παρατηρήσαμε ώστε να πλησιάσουμε την αίσθηση του πλήθους.
Επιβλέπουσα: Γιαννίση Φοίβη
Αριθμός Αναφοράς: 776
Περπατώ κάτω από τεράστια πλατάνια. Ο ήλιος είναι φλογερός, η ζέστη ανυπόφορη. Το γάργαρο νερό της πηγής απαλύνει τη δίψα μου. Βυθίζω τα πόδια μου στο ποτάμι, μα μοιάζει να μην είναι αρκετό. Τα καθαρά νερά του με καλούν να βουτήξω. Συνέβη! Στο βάθος αχνοφαίνονται γυναίκες που ετοιμάζουν τη μπουγάδα τους. Το ηλιοβασίλεμα πλησιάζει. Ώρα για μια τελευταία βουτιά…
Υδάτινα συμβάντα μιας άλλης εποχής, καθημερινές πρακτικές της πόλης που χάθηκαν και πέρασαν στη λήθη, επιβεβαιώνοντας το όνομα του Ληθαίου ποταμού.
Σε μια εποχή που ο αστικός σχεδιασμός προσανατολίζεται όλο και περισσότερο στην επαναφορά της φύσης στην πόλη και τη διαρκή τους αλληλεπίδρασή, κρίνεται πιο επίκαιρη από ποτέ η αναβίωση της χαμένης υδάτινης εμπειρίας και ο επαναπροσδιορισμός της σχέσης των Τρικαλινών με το ποτάμι.
Καθώς πολλές από τις δραστηριότητες του περασμένου αιώνα θα έμοιαζαν σήμερα ανούσιες, ξεπερασμένες, ακόμη και επικίνδυνες, η αναβίωση δε νοείται ως αυτούσια επαναφορά υδάτινων πρακτικών αλλά ως επαναπροσέγγισή και επανερμηνεία, με σκοπό την ένταξή τους στην αστική πραγματικότητα των ημερών μας.
Αναλογιζόμενοι τη σχέση νερού και σώματος, παρατηρούμε πως μπορούμε να βιώσουμε το υγρό στοιχείο με πολλούς, διαφορετικούς τρόπους. Βασισμένη σε αυτή τη διαπίστωση, η ιδέα των συμβάντων υλοποιείται μέσω της δημιουργίας τριών ζωνών προοδευτικής επαφής του σώματος με το νερό: υδάτινες πλατείες, λουτρά και αστική παραλία. Οι ζώνες αυτές μπορούν να λειτουργήσουν τόσο αυτόνομα όσο και συνδυαστικά, οδηγώντας σε μια πολυεπίπεδη τελική εμπειρία.
Επιβλέπουσα: Γαβρήλου Έβελυν
Αριθμός Αναφοράς: 749