Arch.Uth Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Arch.Uth UTH.gr English

 Η αφετηρία για την εκπόνηση της παρούσας διπλωματικής εργασίας ήταν η συνεργασία με το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου “Università degli Studi Mediterranea”, στο Reggio Calabria (Erasmus, ακαδημαϊκό έτος 2014-2015), καθώς μου δόθηκε η ευκαιρία να συμμετάσχω σε workshop με θέμα την πραγματοποίηση αποτυπώσεων με τη χρήση τρισδιάστατου ψηφιακού σαρωτή (ακαδημαϊκό έτος 2015-2016). Ο χώρος αποτύπωσης ήταν οι βυζαντινές μονές, εκκλησίες και σκήτες στον χώρο του Κισσάβου.

 Το πρώτο μέρος της εργασίας αποτελείται από τη διαδικασία των αποτυπώσεων η οποία χωρίζεται στην έρευνα και δημιουργία καταλόγων των βυζαντινών κέντρων της περιοχής, στην επιτόπου εργασία στην επεξεργασία των αποτελεσμάτων των αποτυπώσεων και την  παραγωγή των τελικών γραμμικών σχεδίων αποτύπωσης.

 Στο δεύτερο μέρος γίνεται μία πρόταση οργάνωσης του τοπίου σε έναν από τους χώρους που πραγματοποιήθηκαν οι αποτυπώσεις. Ο επιλεγμένος χώρος, 10χλμ περίπου ανατολικά της Αγιάς, είναι ένα ευρύχωρο ξέφωτο μιας χαράδρας, ο οποίος αποτελείται από δύο μέρη, που χωρίζονται μεταξύ τους από ένα ποτάμι που εκβάλλει στην παραλία του Αγιόκαμπου. Συνειδητά, ο εντεύθεν χώρος όπου βρίσκονται τα ασκηταριά παραμένει ως έχει, χωρίς αρχιτεκτονική επέμβαση και ορίζεται ως άβατο. Ο εκείθεν χώρος αποτελεί το αντικείμενο της εργασίας.

 Η τοπιακή οργάνωση που πραγματοποιείται με τρεις προτάσεις/γωνίες που δημιουργούν μία «αυλή», στο χώρο. Οι γωνίες ονομάζονται Γνωριμία, Περιπλάνηση, Κέρασμα. Στο κέντρο της αυλής τοποθετούνται κερασιές.

 Η «Γνωριμία» αποτελεί το χώρο άφιξης. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει την περιοχή και την ιστορία της  καθώς και να προετοιμαστεί για την είσοδο του στο χώρο.

 Η  «Περιπλάνηση» διαμορφώνει το χώρο στην όχθη του ποταμού. Στη μία πλευρά της γωνίας οργανώνεται ο περίπατος δίπλα στο ποτάμι και στην άλλη πλευρά, βρίσκεται το πέρασμα από τη μία όχθη του ποταμού στην άλλη, όπου βρίσκονται τα ασκηταριά. 

 Το «Κέρασμα» αποτελεί την είσοδο στο κέντρο της αυλής, τις κερασιές. Προσφέρεται στον επισκέπτη, εξοπλισμός απαραίτητος για τη συλλογή καρπών από τις κερασιές και προϊόντα τοπικής παραγωγής. Στο κέντρο της γωνίας έχει τοποθετηθεί ένα στέγαστρο που παρέχει στον επισκέπτη την άνεση να καθίσει στη σκιά, να ξεκουραστεί και να γευτεί τους καρπούς της κερασιάς που έχει μαζέψει ο ίδιος.

Επιβλέπων: Παπαδόπουλος Σπύρος

Αριθμός Αναφοράς: 629

 

Σε αυτή τη διπλωματική εργασία αναπτύσσεται μια μορφή πειραματικής κατοίκησης με σκοπό τη δημιουργία μιας «ευτοπίας», δηλαδή μιας εύθραυστης συμφωνίας μεταξύ των κατοίκων της περιοχής αυτής ώστε η κατοίκηση όπως την ξέρουμε να μετατραπεί σε πεδίο συγκέντρωσης, συλλογικότητας και πνευματικής αφύπνισης. Το κτιριολογικό πρόγραμμα εφαρμόζεται σε μια περιοχή στα όρια της πόλης Φλώρινας, μια πόλη της δυτικής Μακεδονίας, και διαθέτει ήδη κάποια κτίρια αρχιτεκτονικού και πολιτισμικού ενδιαφέροντος. Τα ήδη υπάρχοντα κτίσματα ανήκουν στο τμήμα της Φυτικής και Ζωικής παραγωγής, του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας καθώς και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στόχος του πειράματος αυτού είναι να δημιουργηθεί μια σχέση γειτνίασης διατηρώντας την ήδη κτιριακή υποδομή και προσθέτοντας και καινούρια κτήρια με σκοπό την συμπλήρωση των αναγκών και την οργάνωση ενός συνόλου δραστηριοτήτων με αποτέλεσμα την αρμονική συμβίωση και την αειφόρο ανάπτυξη. Συμπληρωματικά, η γειτονιά αυτή θα σχεδιαστεί και θα ενισχυθεί με άξονα την αυτονομία τόσο σε ενεργειακό όσο και σε οικονομικό επίπεδο.

Επιβλέπων: Στυλίδης Ιορδάνης

Αριθμός Αναφοράς: 624

 

Σε μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες συνοικίες της Αθήνας, τους Αμπελόκηπους, επί της Λ. Αλεξάνδρας,  βρίσκεται ένα από τα παλαιότερα ποδοσφαιρικά γήπεδα της Ελλάδας, το γήπεδο «Απόστολος Νικολαΐδης». Παρόλη την ιστορικότητά του, όμως, η παρουσία του αποτελεί πλέον πρόβλημα για την ευρύτερη περιοχή.

Το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας επιχειρεί να δώσει μία βιώσιμη λύση για τις  υποβαθμισμένες περιοχές της πόλης. Το γήπεδο του Παναθηναϊκού, μαζί με τη γύρω περιοχή, βρίσκεται εντός του σχεδίου ανάπλασης.

Στόχος  της διπλωματικής μας εργασίας, ήταν να κατανοήσουμε τις συνθήκες που διαμορφώνουν την πολύπλευρη υποβάθμιση της περιοχής και τα στοιχεία της κρίσης που καταγράφονται σε αυτήν προκειμένου να προτείνουμε τη δική μας λύση στο πρόβλημα.

Το θέμα μας, λοιπόν, είναι ο πλήρης ανασχεδιασμός του γηπέδου, εντάσσοντας παράλληλα σε αυτόν ένα νέο, απαιτητικό κτιριολογικό πρόγραμμα, το οποίο θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην οικονομία και την κοινωνική  ζωή της περιοχής αλλά και να αποτελέσει έναν ισχυρό πόλο έλξης και ανάπτυξης.

Το κτιριολογικό πρόγραμμα  αφορά την κατασκευή ενός σύγχρονου, πλήρως εξοπλισμένου και οργανωμένου συνεδριακού και εκθεσιακού κέντρου το οποίο θα διαθέτει όλες τις απαραίτητες υποδομές και εγκαταστάσεις προκειμένου να φιλοξενεί μικρά ή μεγάλα συνέδρια, συσκέψεις, σεμινάρια, ημερίδες, εταιρικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις και εκθέσεις. Το συνεδριακό κέντρο θα προσφέρει  επίσης υπηρεσίες διαμονής στις εγκαταστάσεις ενός σύγχρονου  ξενοδοχείου.

Οι δυο βασικές στρατηγικές που ακολουθήθηκαν σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού ήταν, αφ’ ενός η διατήρηση της «μνήμης» του γηπέδου (με τη μερική διατήρηση ή μίμηση μορφών που σχετίζονται μ’ αυτό) ταυτόχρονα με την ένταξη ενός μεγάλου και σύνθετου προγράμματος και, αφ’ ετέρου, η «εισβολή» του πράσινου σε όσο το δυνατό μεγαλύτερο μέρος της κατασκευής, έτσι ώστε να επιτευχθεί η ένταξή της σε ένα μεγαλύτερο μελλοντικό πλάνο αποκατάστασης όλης της περιοχής.

Επιβλέπων: Παπαδόπουλος Λόης-Θεολόγος

Αριθμός Αναφοράς: 654

 

Η παρούσα εργασία έχει ως χώρο επέμβασης τον εγκαταλελειμμένο οικισμό της Ετιάς στο Νομό Λασιθίου και αφορά τη δημιουργία κτιρίου που θα στεγάσει το Ινστιτούτο Μελετών Ανατολικής Κρήτης (INSTAP) και ταυτόχρονα θα λειτουργεί με υποστηρικτικό ρόλο για τις ανάγκες του οικισμού.

Η συγκεκριμένη μελέτη λοιπόν χωρίζεται σε δύο με­γάλες ενότητες τόσο για να κατανοηθεί το θέμα σε βάθος, όσο και να παρουσιαστούν όσες πληροφορίες χρειάζονται για να τονιστεί η σπουδαιότητα των κτισμάτων της λαϊκής δημιουργίας, που αξίζει να διατηρηθούν.

Στην πρώτη ενότητα αναφέρονται στοιχεία γενικότε­ρα για το νησί και την λαϊκή κρητική αρχιτεκτονική. Παρουσιάζονται αρχικά το γεωγραφικό πλαίσιο και στοιχεία για την ιστορία του νησιού στις διάφορες χρονικές περιόδους, όπως και στοιχεία γενικότερα για την αρχιτεκτονική και την πολεοδομία. Έπειτα αναλύ­εται εκτενώς το θέμα της κατοικίας στους οικισμούς της Κρήτης. Αναλύεται δηλαδή η απλή κατοικία των ανθρώπων της υπαίθρου ως προς την τυπολογία, τα υλικά, τον τρόπο δόμησης και τα μορφολογικά στοι­χεία. Επίσης, παρατίθενται οι παρατηρήσεις, υποθέσεις και περιγραφές, που προ­έκυψαν μετά την επίσκεψη και μελέτη οικισμών του νομού Λασιθίου (με στοιχεία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής) και μετά από συνεντεύξεις με (πρώην) κατοίκους τους και με υπεύθυνους των δήμων του νομού. Τέλος, αναφέρονται παραδείγματα οικισμών που ενώ εγκαταλείφτηκαν, ξαναζωντάνεψαν μετά από ιδιωτική πρωτοβουλία.

Η δεύτερη ενότητα αποτελείται από το εμπειρικό μέρος της έρευνας αλλά και από την πρόταση για το νέο κτίριο. Έγινε μελέτη και αποτύπωση του οικισμού της Ετιάς, αλλά και κατανόηση της λειτουργίας του INSTAP και των δράσεών του. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται τα διαγράμματα ανάλυσης της ευρύτερης περιοχής και η πορεία εργασίας ως την δημιουργία της τελικής πρότασης.

Επιβλέπων: Τριανταφυλλίδης Γεώργιος

Αριθμός Αναφοράς: 625

 

Αν παρομοιάσουμε το εσωτερικό της πόλης με τον βυθό, και την ροή της καθημερινότητας με την θάλασσα, που σε παρασέρνει σαν ρεύμα στους ρυθμούς της και συνεχώς μετακινείσαι όπου σε πάει, τότε τα δώματα είναι τα έξαλα του αστικού αρχιπελάγους, που ξεπροβάλλουν πάνω από την επιφάνεια της πόλης και έτσι μπορείς να πιαστείς από αυτά και να αποδράσεις για λίγο.

Η έννοια των έξαλων εκφράζεται με την επιλεκτική ενεργοποίηση κάποιων ταρατσών εντός του πυκνοδομημένου ιστού, μέσω του πλήθους των τυπολογιών που προτείνονται ως εναρκτήριο λάκτισμα για την κατοίκηση αυτού του νέου εδάφους, κατα μία έννοια,του γνωστού και πολυπόθητου αέρα που ορίζει η κορυφογραμμή, και κατ’ επέκταση του αττικού λεκανοπεδίου. Οι τυπολογίες τοποθετούνται σε δώματα που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ακολουθώντας μια συγκεκριμένη στρατηγική, και εν τέλη χαρακτηρίζονται ως έξαλα.

Αυτές καθ’ αυτές ταξινομούνται βάσει προγράμματος στις κατηγορίες γεωμορφία, μεταφορά, δώμα-δώμα, θέαση, διαδραστικότητα, παραθερισμός και σχόλιο συνοδευόμενες από χαρακτηριστικά όπως επιφάνεια κάλυψης, βασικές διαστάσεις, κύρια υλικά, ενδεικτικός αριθμός ατόμων, αριθμός μερών, εποχικότητα και τέλος την ανάγκη τους για νερό και για ρεύμα.

Μια τέτοια πρόθεση δεν χωρά σε στενά περιθώρια τοπικής εφαρμογής καθώς περιοχές αστικού ιστού όπως της Αθήνας εμφανίζουν παρόμοια χαρακτηριστικά και έτσι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ένα κοινό, μεταφερόμενο, πρότζεκτ. Ως μοντέλο εφαρμογής της ιδέας επιλέγεται η περιοχή της Νεάπολης με τις απότομες κλίσεις από την μια και τις οπτικές φυγές προς την Ακρόπολη από την άλλη, σαν ένα κομμάτι γής που διαθέτει την αστική γεωλογία για την οποία μιλάμε.

Τέλος, το πώς θα αφουγγραστεί η πόλη τα έξαλα δεν είναι εφικτό να προσδιοριστεί με ακρίβεια καθώς μιλάμε για μια τελείως άγνωστη δράση την οποία θα ακολουθήσει, μια εξίσου άγνωστη αντίδραση. Γενικότερα, η φύση του πρότζεκτ εστιάζει στην πρόθεση και την προσέγγιση του πάνω μέρους, και όχι τόσο στην μοναδιαία λύση του. Για το λόγο αυτό αφήνει ανοιχτές διόδους στην πλειοψηφεία των μερών του, σε κάθε πολίτη-περιπάτητη, υποστηρικτή-αντιφρονούντα, θεατή-ηδονοβλεψία.
 

Επιβλέποντες: Γαβρήλου Έβελυν, Πανηγύρης Κωστής

Αριθμός Αναφοράς: 631

 

 Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής είναι η χερσόνησος της Χώρας της Άνδρου. Η Άνδρος αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων μετά τη Νάξο. Στα νοτιοανατολικά βρίσκεται η Χώρα, η πρωτεύουσα του νησιού. Μέσα στο χρονικό πλαίσιο 13ος – 21ος αιώνας  μελετήθηκε η εξέλιξη της Χώρας, με σκοπό την κατανόηση της ιστορικής της αξίας και των κοινωνικοπολιτιστικών συνιστωσών που συντάσσουν την Χώρα του 21ου αιώνα τόσο σε χωρικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Στην ιστορική περίοδο από τον 13ο μέχρι και τον 20ο αιώνα η Χώρα είχε αρκετές περιόδους πολιτισμικής και οικονομικής ακμής. Αυτές εμφανίζονται σε διάφορα κτίσματα, που αποτελούν ίχνη των εποχών και των ανθρώπων στο τοπίο. Η Χώρα προσπαθεί να μην ακολουθήσει τα τυποποιημένα πρότυπα τουριστικής ευμάρειας αλλά να διατηρήσει το χαρακτήρα του αστικού κέντρου με πολιτισμικό πλούτο και αυτό αποτυπώνεται στην αρχιτεκτονική της. Από την άλλη μεριά ένα αστικό κέντρο σαν την Χώρα ο πολεοδομικός της χάρτης φαίνεται να μην έχει δεχτεί καμία προσπάθεια εξευγενισμού σαν αυτή που δέχτηκε η κοινωνία και η αρχιτεκτονική των κτηρίων της. Η επιλογή της Χώρας ήταν αποτέλεσμα αυτής της πολιτισμικής ταυτότητας που προσπαθεί, ακόμα και σήμερα που έχει επέλθει σε μια περίοδο αδράνειας, να διατηρήσει και να  προωθήσει στον τομέα του τουρισμού, καθώς και η αδιαμόρφωτη αστική και πολεοδομική της μορφή. 

 Σε πρώτη φάση μέσα από μια εκ νέου μελέτη του αστικο-κοινωνικού ιστού της Χώρας, όπως αυτός είναι διαμορφωμένος σήμερα, εντοπίστηκαν και κατηγοριοποιήθηκαν τα κρίσιμα προβλήματα αναπτυξιακής υστέρησης, κοινωνικής συνοχής, περιβαλλοντικής υποβάθμισης και ποιότητας ζωής.

 Στο δεύτερο σκέλος της διπλωματικής γίνεται μια επιλογή σημείων στην Χώρα, τα οποία αποτελούν σημεία αναφοράς για την κοινωνικο-πολιτισμική ιστορία της, και παραδειγματικά προτείνονται επεμβάσεις στα εν λόγω σημεία. Σκοπός αυτών των παραδειγματικών προτάσεων είναι η βελτίωση των υποδομών και των κοινωνικών εξυπηρετήσεων, η αρμονική διάρθρωση των χρήσεων γης και γενικά η πολεοδομική και πολιτισμική αναζωογόνηση της ευρύτερης περιοχής.

Επιβλέπουσα: Τροβά Βάσω

Αριθμός Αναφοράς: 615

 

Η Κ. α. α. ς. (Κοινοβιακή αποικία αστικής συμβίωσης) είναι μια πρόταση για την μετατροπή ενός κτιρίου παλιού πολυκαταστήματος σε χώρο συλλογικής κατοίκησης.

Σε μια εποχή που το μοντέλο κατοίκησης στην πόλη περνάει κρίση , έχουν αρχίσει να αναδύονται εναλλακτικοί τρόποι διαχείρισης του αστικού κτιριακού αποθέματος (πχ. συγκατοίκηση, υπενοικίαση). Αφού προσπαθήσαμε να ορίσουμε τις παθογένειες της κατοίκησης σε διαμερίσματα, επικεντρωθήκαμε στην ανάπτυξη ενός παραδείγματος το οποίο απαντά στα παραπάνω προβλήματα αλλά και εισάγει νέες, διαφορετικές συνθήκες διαβίωσης. Βασικά χαρακτηριστικά είναι η αύξηση των κοινόχρηστων χώρων έναντι των ιδιωτικών, η ενεργοποίηση όλων των χώρων με την κατάργηση των διαδρόμων, η δυνατότητα οι κάτοικοι να διαμορφώνουν τους χώρους ανάλογα με τις ανάγκες τους και η ταυτόχρονη χρήση όλων των χώρων από όλους.

Η Κ. α. α. ς. δεν είναι μόνο ένα κτίριο κατοίκησης. Εισάγει χρήσεις που εμπλουτίζουν το δημόσιο χώρο. Λαμβάνει υπόψη την περιοχή στην οποία εγκαθίσταται και προσπαθεί να αποτελέσει σημαντικό σημείο μιας παραμελημένης περιοχής του Βόλου δείχνοντας ίσως το δρόμο για μια εναλλακτική (όχι οικονομική αλλά κοινωνική) ανάπτυξη της γειτονιάς.

Στόχος του εγχειρήματος είναι μέσα από τη συγκατοίκηση και την από κοινού διαχείριση του χώρου διαβίωσης, οι κάτοικοι να αναπτύξουν σχέσεις ισότητας, συνεργασίας και αλληλεγγύης, να διαμορφώσουν ένα νέο πρότυπο κοινωνικότητας το οποίο να αποτελέσει εναλλακτική λύση απέναντι στην ατομικότητα και στην αποξένωση.

Επιβλέπων: Μητρούλιας Γεώργιος

Αριθμός Αναφοράς: 653

 

Η πρόταση συγκεκριμενοποιείται στην αναπαλαίωση του σπιτιού της οικογενείας του ποιητή Γ. Ρίτσου στον Άγιο Στέφανο Μονεμβασιάς και την δημιουργία καταλυμάτων με στόχο ένα αειφόρο σύστημα που να συντηρείται από τον τουρισμό και να προσφέρει σε πολιτισμικά δρώμενα.

Το αρχοντικό της οικογενείας,  που δωρίσθηκε  στο ίδρυμα ανιάτων για φιλανθρωπικό σκοπό, θα αλλάξει χρήση και από οικία θα αποκτήσει λειτουργίες πολιτισμικού περιεχομένου.  Θα φιλοξενεί μια μικρή συλλογή βιβλίων στις ήδη υπάρχουσες εσοχές του αρχοντικού, όπου οι αναγνώστες θα μπορούν στο λιτά διαμορφωμένο αναγνωστήριο να απολαύσουν την  ανάγνωση μαζί με την θέα της καστροπολιτείας. Στο ημιυπόγειο του ίδιου κτιρίου θα δημιουργηθεί χώρος μαθημάτων φωτογραφίας και έκθεσης. Στο διπλανό κτίριο, το οποίο θα αναπαλαιωθεί επίσης θα δημιουργηθεί ένας χώρος εκδηλώσεων.

Οι σημαντικότεροι στόχοι της διπλωματικής εργασίας είναι αφενός  η αξιοποίηση της κλίσης του εδάφους για την απόκτηση θέας σε κάθε σημείο του οικοπέδου και αφετέρου η διατήρηση του ανάγλυφου της περιοχής. Για να επιτευχθούν τα ζητούμενα η πλειονότητα των κτιρίων έχουν γίνει υπόσκαφα και η χρήση τους είναι κυρίως η διαμονή. Επιχειρήθηκε η ιδιωτικότητα των δωματίων, ενώ ταυτόχρονα ο σχεδιασμός  ενός περιπάτου σε όλο το οικόπεδο με κλίση 6% που να μπορούν να τον διασχίζουν οι φιλοξενούμενοι και οι επισκέπτες του ξενοδοχείου, χωρίς να διαταράσσεται η ιδιωτικότητα όσων διαμένουν εκεί.

Οι ήδη υπάρχουσες πηγές και στέρνες του οικοπέδου διατηρήθηκαν  και αναδείχθηκαν  και το κεντρικό μονοπάτι τις συναντάει στα περισσότερα σημεία της διαδρομής  του. Γύρω από την πιο κεντρική στέρνα του οικοπέδου στήθηκε η κεντρική πλατεία του συγκροτήματος. Μόνο στη συγκεκριμένη πλατεία περιορίστηκε μερικώς η θέα και αυτό έγινε  για να στραφεί η προσοχή προς το κέντρο της πλατείας που συγκεντρώνει σημαντικές λειτουργίες. Η ιδέα της πρότασης είναι η πλατεία αυτή να έχει  την μεγαλύτερη κίνηση, γι’ αυτό κάποια μονοπάτια ξεκινούν από αυτή, ενώ άλλα τη διασχίζουν που στη συνέχεια καταλήγουν σε διαφορετικά σημεία και χρήσεις της αναπτυσσόμενης έκτασης.

Τέλος, η ύπαρξη πολλών ελαιόδεντρων στο οικόπεδο αναδεικνύεται, ενώ αφήνεται χώρος για έναν μικρό αμπελώνα και επομένως για μια μικρή παραγωγή κρασιού που μπορούν να απολαύσουν οι επισκέπτες ακόμα και στο κτίριο που γίνεται η επεξεργασία του.

Η πρόταση δημιουργεί ένα σύστημα καταλυμάτων με πολιτιστικό περιεχόμενο οικονομικά ανεξάρτητο.

Επιβλέπων: Τριανταφυλλίδης Γεώργιος

Αριθμός Αναφοράς: 635