Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην Αθήνα και την Αττική ήταν και είναι η έλλειψη χώρων πρασίνου και αναψυχής μέσα στην κατοικημένη περιοχή. Ελάχιστοι από τους ελεύθερους χώρους (τα πάρκα, τα άλση, τους αναδασωμένους λόφους), επιτελούν τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκαν αφού πέρα από το γεγονός ότι δεν είναι φροντισμένοι, πολλοί από αυτούς δεν είναι καν προσβάσιμοι στο κοινό. Μια τέτοια περίπτωση αποτελεί και η περιοχή μελέτης.
Τα Τουρκοβούνια, είναι ο υψηλότερος και ο πλέον εκτεταμένος λόφος στην κεντρική περιοχή του Λεκανοπεδίου της Αττικής και έχει τη μορφή μικρής λοφοσειράς. Σχηματίζουν το φυσικό όριο μεταξύ των δήμων Γαλατσίου, Ψυχικού, Φιλοθέης και Αθηναίων. Ο λόφος Αλεπότρυπα αποτελεί βραχώδη σχηματισμό στο νοτιοδυτικό άκρο της λοφοσειράς των Τουρκοβουνίων (στα όρια των δήμων Αθηναίων και Γαλατσίου) αν και είναι αρκετά αποκομμένος από τον κύριο όγκο αυτής ενώ ο λόφος του «Παιδιού» αποτελεί προέκταση του σχολικού συγκροτήματος της Γκράβας και το μοναδικό άλσος στην ευρύτερη περιοχή.
Ο σχεδιασμός βασίστηκε στην υφιστάμενη τοπογραφία των λόφων και της παλαιότερης χρήσης τους ως τόπου εξόρυξης ασβεστόλιθων. Στην πρόταση ανάπλασης η όλη περιοχή διαμορφώνεται με υψίπεδα –αναβαθμίδες- που προκύπτουν από τις υψομετρικές καμπύλες του χάρτη, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός νέου εξολοκλήρου τεχνητού τοπίου. Το τεχνητό αυτό τοπίο διαμορφώνεται με συνεχείς αναβαθμίδες, το ύψος των οποίων κυμαίνεται γύρω στο μισό μέτρο, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις εξαιτίας της χάραξης των διαδρομών κόβεται απότομα το έδαφος με αποτέλεσμα την δημιουργία ψηλών κάθετων επιφανειών βράχου (τεχνητοί γκρεμοί-χαράδρες).
Επίσης με τη διαδικασία του εκβραχισμού ή, σε αντίθετες περιπτώσεις, της επιχωμάτωσης, δημιουργούνται χώροι στάσης, παιχνιδιού και θέας, αλλά και διαδρομές που τους ενοποιούν και κάνουν δυνατή την προσέγγισή τους με όσο το δυνατόν ηπιότερες κλίσεις. Όσον αφορά την χρήση των πλατωμάτων, μερικά από αυτά είναι έτσι διαμορφωμένα ώστε τους θερινούς μήνες να λειτουργούν ως ανοιχτά δημόσια κολυμβητήρια – πισίνες – ενώ τους υπόλοιπους μήνες (ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες) να λειτουργούν ως παγοδρόμια ή απλώς πλατείες. Τα υψίπεδα που δημιουργούνται γύρω από τα πλατώματα διαμορφώνονται έτσι ώστε να αποτελούν και αυτά χώρους συγκέντρωσης επισκεπτών (κερκίδες). Έτσι η διαμόρφωση της περιοχής γύρω σχεδόν απ’ όλους τους χώρους στάσης είναι τέτοια ώστε να μοιάζουν με αμφιθέατρα.
Επίσης προτείνεται η βελτίωση της φύτευσης και στους δύο λόφους με την δημιουργία πυκνής βλάστησης ή δεντροστοιχιών που εντείνουν τη γραμμικότητα των διαδρομών. Όσον αφορά τα υλικά επίστρωσης για την διαμόρφωση των διαδρομών, χρησιμοποιείται χρωματισμένη άσφαλτος ή κυβόλυθοι, ενώ για την διαμόρφωση των πλατωμάτων, πατημένο χώμα ή βοτσαλωτό και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ξύλο. Χρησιμοποείται επίσης μπετό για την διαμόρφωση των αναβαθμίδων των οποίων η κλίση είναι αντίθετη από αυτή του εδάφους.
Επιβλέπων: Καναρέλης Θεοκλής
Αριθμός Αναφοράς: 124
Επιβλέπων: Παπαδόπουλος Σπύρος
Αριθμός Αναφοράς: 115
Επιβλέποντες: Τζιρτζιλάκης Γιώργος, Ψυχούλης Αλέξανδρος, Γαβρήλου Έβελυν
Αριθμός Αναφοράς: 149
Το Φικάρδου είναι ένας από τους ελάχιστους αξιόλογους παραδοσιακούς οικισμούς της Κύπρου που διατηρεί μέχρι σήμερα την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του και τον παραδοσιακό τρόπο ζωής, μακριά από τις απότομες οικιστικές αλλαγές που έπληξαν άλλους οικισμούς, σε βάρος της αυθεντικής φυσιογνωμίας τους. Ταυτόχρονα όμως έχει πληγεί από την τάση αστυφιλίας και εγκατάλειψης της υπαίθρου.
Η διπλωματική εργασία αφορά τη μελέτη αποκατάστασης και επανάχρησης ενός οικοδομικού τετραγώνου στον οικισμό Φικάρδου. Πρόκειται για ένα μικρό συγκρότημα τριών κτιρίων, συνολικού εμβαδού 668 μ². Το ένα κτίριο του συγκροτήματος διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση και τα δύο σε κακή κατάσταση. Πριν από την εγκατάλειψή τους λειτουργούσαν ως κατοικίες. Η μελέτη περιλαμβάνει αποτύπωση του συγκροτήματος, τεκμηρίωση, πρόταση αποκατάστασης και επανάχρησης και προσθήκη νέων κτιρίων σε όμορο οικόπεδο.
Πιο συγκεκριμένα, η διπλωματική εργασία περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:
• Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζονται γενικά στοιχεία που αφορούν τον οικισμό του Φικάρδου, στοιχεία για την γεωγραφική θέση, την προέλευση της ονομασίας του, τις κλιματολογικές και γεωμορφολογικές συνθήκες της περιοχής και πληροφορίες για τον πληθυσμό. Περιγράφουμε τον τρόπο σύνδεσης του οικισμού με την γύρω περιοχή, το οδικό δίκτυο στο εσωτερικό του οικισμού και τις χρήσεις γης.
• Στην δεύτερη ενότητα, παρουσιάζεται η περιγραφή των κατοικιών του συγκροτήματος.
• Η τρίτη ενότητα ασχολείται με τις οικοδομικές φάσεις του συγκροτήματος, οι οποίες προήλθαν από επιτόπια παρατήρηση, γραπτές μαρτυρίες και φωτογραφικό υλικό. Ένθετες χρονολογίες ανέγερσης των σπιτιών δεν υπάρχουν.
• Η τέταρτη ενότητα προσεγγίζει την παθολογία του συγκροτήματος, η οποία προήλθε από την επιτόπια καταγραφή.
• Η πέμπτη ενότητα περιλαμβάνει την πρόταση αποκατάστασης του υφιστάμενου συγκροτήματος και την προσαρμογή του στις νέες χρήσεις, καθώς και την προσθήκη ενός νέου συγκροτήματος κτιρίων για τις ανάγκες των επισκεπτών.
Επιβλέποντες: Θεολογίδου Κλεοπάτρα, Πανέτσος Παναγιώτης
Αριθμός Αναφοράς: 119
Λόγοι διατήρησης
Η ύπαρξη βασικού πλαισίου αρχών και κατευθύνσεων που πρεπει να διέπουν καθε σχεδιαστικό πλαίσιο επεμβάσεων στον χώρο του λιμανιού Θεσσαλονίκης. Αποφυγή νέων κατεδαφίσεων και απολύτως ελεγχόμενη δόμηση. Τα νέα κτίσματα θα πρέπει να εντάσσονται στην ιστορικη πολεοδομική οργάνωση, στην κλίμακα αλλα και στο ύφος της υπάρχουσας κατάστασης. Τα διοικητικά κτίρια ( γραφεία ελευθέρας ζώνης ) έχουν ιστορική και τυπολογική αξία. Κτίρια αποθηκών, οπως η ψυκτική αποθήκη τονίζουν τον χαρακτήρα του ιστορικού ιστού και πρέπει να διατηρηθούν. Η πολυ καλή κατάσταση της κατασκευής των δύο κτιρίων αποτελεί έναν ακόμα λόγο διατήρησης.
Αποτύπωση
Μέσω της διαδικασίας της αποτύπωσης αναγνωρίστηκαν οι αξίες των δύο κτίριων θέτοντας κριτήρια που θα έπρεπε να υπολογιστούν κατά την επέμβαση. Η φάση της αποτύπωσης συντέλεσε στην κατανόηση των φάσεων εξέλιξης την οποία ακολούθησε μία συνολίκη πρόταση για την κοινή αξιοποίηση των γραφείων της ελευθέρας ζώνης και των ψύγείων.
Πρόταση επέμβασης
Στα πλαίσια των προσπαθειών ένταξης του λιμένα Θεσσαλονίκης στον αστίκο ιστό πολλά διατηρητέα κτίρια αποκτούν νέες χρήσεις. Μια επανάχρηση με σεβασμό πάντα στον χαρακτήρα του λιμένα, εναρμονισμένη παράλληλα στα σύγχρονα δεδομένα. Η νέα χρήση είναι ένας πολυλειτουργικός χώρος. Ένα πολυκέντρο διαλέξεων, σεμιναρίων, εκθεσιακού χώρου, καφέ-μπάρ καθώς και μία σειρά βοηθητικών χώρων για τις λειτουργίες αυτές.
Η πρόταση διακρίνεται απο την ενότητα ύφους και την διακριτικότητα της επέμβασης, εξασφαλίζοντας την ομαλή συνέχεια της εξέλιξης του κτιρίου. Διατηρείται ο κάνναβος και το δομικό σύστημα. Η υπάρχουσα κατασκευή των ψυγείων, με την πέτρα, το κεραμύδι την μόνωση επιτυγχάνει την εξοικονόμηση ενέργειας. Ο κεντρικός διάδρομος τονίζει την συμμετρία του καννάβου ενοποιώντας παράλληλα τα κτίρια.
Η προσθήκη του άλλοτε γκρεμισμένου ορόφου αποσκοπεί σε μια μορφολογική σύνδεση με το υπάρχον κτίριο, διασφαλίζοντας όμως με την χρήση σύγχρονων υλικών και σχεδιασμού την διάκριση του παλιού απο το νέο σε ένα πλαίσιο σεβασμού με τις υπάρχουσες αρχιτεκτονικές αξίες. Ο εκθεσιακός χώρος μαζί με το καφέ-μπάρ δίνουν το κίνητρο για την προσέλευση επισκεπτών.
Ο γραμμικός και συνεχής καθόλο το ύψος των ψυγείων τοίχος με τις διανοίξης που έγιναν ενώνει τους εκθεσιακούς χώρους προσκαλώντας τον επισκέπτη να εξερευνήση και την απέναντι πλευρά. Μεταξύ των καθ’ύψος επιπέδων υπάρχη μια συνέχεια λόγω του αιθρίου.
Επιβλέπουσα: Θεολογίδου Κλεοπάτρα
Αριθμός Αναφοράς: 155
Μέσα στα πλαίσια της εναλλακτικής τουριστικής δραστηριότητας, όπως οι δράσεις των καταδυτών στο Αιγαίο, παρουσιάζεται μια αυτοδύναμη ενεργειακά θαλάσσια πλατφόρμα καταδύσεων. Ένα τουριστικό δίκτυο θαλάσσιων καταδυτικών προγραμμάτων, χαράσσετε στο Αιγαίο πέλαγος, για την ανάπτυξη αλλά και ενδυνάμωση του τουρισμού και του περιβάλλοντος. Προγραμματικά η πλατφόρμα μπορεί να γεμίζει χρήσεις, όπως η ιχθυοκαλλιέργειες, η έρευνα, οι καταδύσεις αναψυχής, καθώς μπορούν να υποστηριχθούν και μια σειρά από τεχνικής κάλυψης υποθαλάσσιες εργασίες. Άνθρωπος και υγρό στοιχείο έρχονται πιο κοντά σε επίπεδο δραστηριοτήτων , αλλά προπάντων η κατοίκησης του ανθρώπου στην επιφάνεια της θάλασσας.
Επιβλέποντες: Βυζοβίτη Σοφία, Τσαγκρασούλης Aριστείδης
Αριθμός Αναφοράς: 114
Επιβλέπων: Αντονάς Αριστείδης
Αριθμός Αναφοράς: 133
Από τα αρχαία χρόνια ο χώρος είχε κατοικηθεί ως ιερός τόπος.
Στην μακραίωνη ιστορία του ιερού χώρου ο ένας πολιτισμός διαδέχθηκε τον άλλο, κρατώντας μαρτυρίες του παρελθόντος.
Αγαπώντας κομμάτια του παρελθόντος.
Πρόταση αλλαγής σε ιερό χώρο με διπλό χαρακτήρα.
Αναζητώντας τα λείψανα του χριστιανικού παρελθόντος,
φανερώνοντας το παλίμψηστο της ιστορίας,
λαμβάνοντας υπόψη την απουσία-παρουσία του άλλου,
επιχειρήθηκε μια κατασκευή – ανασκαφή.
Μια βύθιση στο έδαφος είναι απαραίτητη
ώστε να παραμείνει ο τόπος έτοιμος να υποδεχθεί τον άλλο,
όποια στιγμή εκείνος επιστρέψει.
Ο διπλός χαρακτήρας του ιερού τόπου
κρατιέται με αυτό τον τρόπο.
Ως σχέση ανάμεσα σε δυο αγαπημένους.
Ως σχέση φιλοξενίας.
Το κατώφλι του θανάτου τοποθετείται μετά το αλώνι.
"αν τελικά ο χώρος ήταν διγενής
τότε νομιμοποιείται το αλώνι να βρίσκεται στη μέση.
Απ' τη μια η ζωή απ' την άλλη ο θάνατος
και στη μέση το αλώνι."
Στο θάνατο θα χωρίζει εμάς και τον άλλο ένας δρόμος.
Ο δρόμος που μας κάνει γείτονες.
Ο μοναχός έχει ως διακόνεμα την φιλοξενία.
Περιμένει τον ξένο.
Η υποδοχή ξεκινά από τον χώρο της πηγής.
Θα προσφερθεί νερό και τόπος για ξεκούραση.
Ο ξενώνας θα μοιράσει την ευλογία της φιλοξενίας στα δύο.
Η αυλή θα παραμείνει στο κέντρο της σύνθεσης ενώ τα κελιά των μοναχών τοποθετούνται έτσι ώστε να εξασφαλίσουν την απαραίτητη ιδιωτικότητα.
Επιβλέπων: Καναρέλης Θεοκλής
Αριθμός Αναφοράς: 129