Γενικές ικανότητες (βάσει παραρτήματος διπλώματος): Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών, Λήψη αποφάσεων, Ομαδική εργασία, Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών, Σχεδιασμός και διαχείριση έργων, Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον, Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
[Κατανόηση, Ανάλυση, Σύνθεση, Αξιολόγηση]
Το εργαστήριο θα διερευνήσει την δυνατότητα ανάταξης και αναζωογόνησης ενός βαριά κακοποιημένου τοπίου. Θα διατυπώσει ιδέες και στρατηγικές για μια ριζική αντιστροφή: από μια επιβλαβή βιομηχανική λειτουργία σε έναν πνεύμονα περιβαλλοντικής και κοινωνικής ενδυνάμωσης.
Το εργοστάσιο τσιμέντου ΑΓΕΤ ξεκίνησε να λειτουργεί στο πολεοδομικό συγκρότημα του Βόλου το 1924. Το 2007 πέρασε στον έλεγχο της γαλλικής εταιρίας LAFARGE η οποία αργότερα συγχωνεύτηκε με την ελβετική HOLCIM. Με το θηριώδες μέγεθός του, τις εκτεταμένες αλλοιώσεις στη φυσική γεωμορφολογία, και κυρίως τη συνεχή έκλυση αέριων ρύπων, παρουσιάζει μια ζοφερή εικόνα, τελείως ασύμβατη με το ειδυλλιακό περιβάλλον του Πηλίου και της ακτογραμμής του.
Η λειτουργία του εργοστασίου αποτελεί εδώ και δεκαετίες πηγή οχλήσεων και δυσφορίας για την τοπική κοινωνία. Η διασπορά τσιμεντόσκονης παλαιότερα και η ρύπανση από κακής ποιότητας καύσιμα έχουν κατά καιρούς προκαλέσει ισχυρές κοινωνικές αντιδράσεις. Τα τελευταία 5 χρόνια όμως, η καύση επεξεργασμένων απορριμμάτων (RDF), συχνά απροσδιόριστης προέλευσης και σύστασης, και όπως πολλοί ισχυρίζονται, χωρίς ελεγχόμενες προδιαγραφές και διαδικασίες, έχει ξεσηκώσει μια πρωτοφανή κοινωνική κατακραυγή. Η πρακτική αυτή της Lafarge-Holcim έχει συνδεθεί με την εκτόξευση των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα του Βόλου, ενώ από πολλούς θεωρείται υπεύθυνη για παραγωγή καρκινογόνων διοξινών και βαρέων μετάλλων που συνήθως ενοχοποιούνται για την σημαντική αύξηση νεοπλασματικών ασθενειών στην πόλη. Στην καύση απορριμμάτων αποδίδεται από μεγάλη μερίδα πολιτών και η ανυπόφορη χημική δυσωδία που κατακλύζει τακτικά τον αέρα του Βόλου.
Απέναντι σε όλα αυτά έχει αναπτυχθεί ένα μεγάλο κίνημα ενεργών πολιτών στο οποίο η τσιμεντοβιομηχανία απαντάει μόνο με καταστολή και δικαστικές διώξεις. Ως αποτέλεσμα, η όποια κοινωνική νομιμοποίηση του εργοστασίου έχει καταρρεύσει, και στην κοινή γνώμη του Βόλου έχει αρχίσει να εδραιώνεται η αναγκαιότητα της απομάκρυνσής του από την πόλη.
Με αυτήν την προοπτική είναι επιβεβλημένο να εξεταστούν σενάρια ανάπλασης και επανάχρησης της δεσμευμένης έκτασης και των εγκαταστάσεων του εργοστασίου. Αντικείμενο του εργαστηρίου είναι η σχεδιαστική διερεύνηση τέτοιων σεναρίων που θα μετατρέψουν το δυστοπικό περιβάλλον της ΑΓΕΤ σε μια νέα, πολύτιμη για την κοινωνία, δημόσια υποδομή. Προτεραιότητα θα αποτελέσει η επούλωση των πληγών του τοπίου και η επανάκαμψη της φύσης. Μέσα από διαδικασίες εξυγίανσης του εδάφους, δεντροφυτεύσεων, τόνωσης της άγριας βλάστησης και δημιουργίας καλλιεργήσιμης γης μπορεί να δημιουργηθεί ένα σημαντικό περιαστικό πάρκο με υποστηρικτικές λειτουργίες αθλητισμού, πολιτισμού κι εκπαίδευσης. Παράλληλα θα απαιτηθεί καθαίρεση του μεγαλύτερου μέρους των κατασκευών και επιλεκτική διατήρηση τμημάτων που μπορούν να παραλάβουν νέες δημόσιες λειτουργίες.
Το εργαστήριο δεν στοχεύει σε μια οριστική και ολοκληρωμένη πρόταση ανάπλασης αλλά στη στοχαστική και οραματική εξακρίβωση των δυνατοτήτων εκείνων του χώρου που θα συγκλίνουν στην προοπτική ενός, περιβαλλοντικά και κοινωνικά, δικαιότερου μέλλοντος.
Το μέγεθος του θέματος απαιτεί την υλοποίηση των εργασιών όχι ατομικά αλλά από ομάδες 2-3 ατόμων.
Θα παραδοθούν κείμενα και χάρτες ανάλυσης, διαγραμματικές διατυπώσεις των στρατηγικών επιλογών και σταδίων εξέλιξης του έργου, καθώς και εικόνες από πιθανές μελλοντικές εκδοχές του.
Θα αξιολογηθεί η στοχαστική διερεύνηση όλων των παραμέτρων του θέματος και η αναγωγή αυτής της διερεύνησης σε στοιχειοθετημένη, έγκυρη και υποβλητική αρχιτεκτονική πρόταση.
Η συνεπής και συστηματική εργασία στη διάρκεια του μαθήματος είναι υποχρεωτική. Θα συνυπολογιστεί μαζί με την επάρκεια και σχεδιαστική ποιότητα των τελικών παραδοτέων.