Tο εργαστήριο εξερευνά τη γόνιμη συνάντηση μεταξύ των παραδοσιακών τεχνικών κατασκευής και των σύγχρονων ψηφιακών μορφογενετικών εργαλείων. Μέσα από τη μελέτη και παραμετροποίηση τεχνών όπως η καλαθοπλεκτική, η μαρμαροτεχνία, η ναυπηγική, η υφαντουργία, η αγγειοπλαστική, η ξυλουργική και οι τεχνικές συνδεσμολογίας, οι φοιτητές θα αναπτύξουν συστήματα σχεδιασμού με τη χρήση του Grasshopper3D.

Κεντρικός στόχος του μαθήματος είναι η μεταγραφή χειροτεχνικών λογικών σε αλγοριθμικούς κανόνες, και η εφαρμογή τους σε σύγχρονα αρχιτεκτονικά πρωτότυπα, με έμφαση στη ψηφιακή κατασκευή (CNC, 3D printing, ρομποτική συναρμολόγηση, αρθρωτές κατασκευές, κοπές laser, συνδεσμολογίες κ.ά.).

Οι φοιτητές/τριες καλούνται να αναπτύξουν ένα υβριδικό σύστημα (ψηφιακό + αναλογικό) που θα μεταφράζει χειροτεχνική γνώση σε χωρική ή μορφολογική πρόταση.

Σύντομο βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=tIn3JSD0a9w

Από την εργασία των φοιτητών Καρλιώτη, Λυβιάκη, Τσιλομήτρου

Το στούντιο σχεδιασμού θα αξιοποιήσει μεθοδολογίες έρευνας μέσω του σχεδιασμού και θα χρησιμοποιήσει ένα ευρύ φάσμα σχεδιαστικών μέσων, αναλογικών και ψηφιακών εργαλείων. Αυτά θα περιλαμβάνουν φυσική κατασκευή μοντέλων, εύρεση μορφής και ποικίλα υλικά συστήματα, μαζί με μορφογενετικούς αλγορίθμους, προσομοιώσεις, οπτικοποίηση και εμπειρίες εμβυθισης στον τρισδιάστατο χώρο.

Πιο συγκεκριμένα, οι φοιτητές αναμένεται να έχουν ευχέρεια σε λογισμικά 3D, Rhino και 3Dmax και να είναι πρόθυμοι να μάθουν για τον αλγοριθμικό σχεδιασμό στο Grasshopper, την κωδικοποίηση, τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης ΑΙ, και εμβύθισης VR/AR

Μια σειρά από καλεσμένους ομιλητές που θα ανακοινωθούν μέσα στο εξάμηνο θα πλαισιώσουν το μάθημα, δίνοντας πληροφορίες και εργαλεία για ψηφιακές-αναλογικές συνέργειες στο σχεδιασμό.

Με το τέλος του μαθήματος  οι φοιτητές /-ριες θα είναι σε θέση:

• Να κατανοούν και να σχεδιάζουν γεωμετρικά σύνθετες μορφές
• Να εξάγουν σχεδιαστικές πρακτικές και κανόνες από παραδοσιακές τέχνες (Καλαθοπλεκτική, Μαρμαροτεχνία, Ναυπηγική, Yφαντική, Αγγειοπλαστική, Ξυλουργική, Οργανοποιία, Τεχνικές συνδεσμολογίας)
• Να μπορούν να παραμετροποιήσουν σχεδιαστικούς και κατασκευαστικούς κανόνες, που θα εξάγουν από χειροτεχνικές πρακτικές
• Να σχεδιάζουν ένα βασικό δομικό σύστημα βασιζόμενοι σε αλγοριθμικούς κανόνες και ψηφιακά εργαλεία
• Να μπορούν να παράγουν με αυτοματοποιημένο τρόπο τα κατασκευαστικά σχέδια για την κατασκευή των επιμέρους στοιχείων, με τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας
• Να μπορούν να οργανώσουν την αλληλουχία εργασιών από τον σχεδιασμό στην κατασκευή
• Να επιλύσουν κατασκευαστικές λεπτομέρειες μη συμβατικής αρχιτεκτονικής και να τις εφαρμόσουν σε προπλάσματα 

Το εργαστήριο διερευνά πώς παραδοσιακές τεχνικές χειροτεχνίας μπορούν να αποτελέσουν φορείς μορφολογικών αρχών, ικανών να επανανοηματοδοτηθούν μέσω παραμετρικού σχεδιασμού και ψηφιακής κατασκευής. Αντί για αναπαραγωγή μοτίβων, προσεγγίζουμε την τεχνική ως αλγόριθμο – ως λογική πράξης που κωδικοποιεί σχέσεις, τοπολογίες, συμπεριφορές.

Ερευνητικά - Σχεδιαστικά ερωτήματα:

• Morphogenetic Crafting: Από την ύφανση, καλαθοπλεκτική, ξυλοναυπηγική και άλλες παραδοσιακές τέχνες σε μορφογόνες διαδικασίες για τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό 
• Ατελής γεωμετρία και θόρυβος: Σχεδιασμός με ανοχές, αποκλίσεις, τυχαίο ή σκόπιμο σφάλμα
• Αλληλεπίδραση αναλογικού–ψηφιακού: Πειραματισμός με Grasshopper, Rhino + φυσικές μακέτες, αυτοσχέδια εργαλεία, low-tech τεχνικές
• Η υλικότητα ως πληροφορία: Το υλικό ως «έξυπνος» φορέας μορφής και συμπεριφοράς (material agency)
• Ανθρώπινο σώμα και χειρονομία: Χειροκίνητες πράξεις ως χωρικά πρωτόκολλα, ενσωμάτωση γνώση, παραμετροποίηση της χειρονομίας παραγωγής χώρου.

Τo εργαστήριο εστιάζει στις δυνατότητες της ψηφιακών μέσων σχεδιασμού και κατασκευής για τη δημιουργία αρχιτεκτονικών προπλασμάτων, που στόχο έχουν να διευρύνουν τις δυνατότητες σχεδιασμού και κατασκευής προς νέες πειραματικές και καινοτόμες κατευθύνσεις. Τα θέματα που θα απασχολήσουν τους φοιτητές είναι:

• Ο σχεδιασμός σε συνδυασμό με την κατασκευή, καθότι οι δυο διαδικασίες είναι αλληλένδετες και η μια τροφοδοτεί την άλλη, δημιουργώντας ένα συνεχές μεταξύ σχεδιασμού-κατασκευής
• Διερεύνηση συστημάτων σχεδιασμού, κατασκευής, συνδεσμολογίας, βελτιστοποίησης και συναρμολόγησης
• Εξοικείωση με εργαλεία αλγοριθμικού σχεδιασμού και υπολογιστικής σκέψης στην αρχιτεκτονική
• Σύγχρονες μεθοδολογίες σχεδιασμού, μορφογενετικές διαδικασίες και αναπαραστάσεις
• Διαθεματική προσέγγιση και ενσωμάτωση γνώσεων και στρατηγικών σχεδιασμού 

Απαιτούνται καλές γνώσεις 2D/3D σχεδίασης με Η/Υ, γνώση των μηχανημάτων του εργαστηρίου προτυποποίησης του ΤΑΜ. Επιθυμητή η γνώση αλγοριθμικού σχεδιασμού (grasshopper3d ή κώδικα). Στα πλαίσια του μαθήματος χρησιμοποιούνται σε σημαντικό βαθμό γνώσεις που περιέχονται στο μαθήματα: Αυτοματοποιημένη Σχεδίαση Ι & ΙΙ. Συνεπώς οι φοιτητές που έχουν παρακολουθήσει κάποια ή όλα από αυτά θα έχουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα και μεγαλύτερη ευχέρεια στην υλοποίηση.

Οι φοιτητές και φοιτήτριες εκπονούν ομαδικές εργασίες οι οποίες αξιολογούνται με βάση τα:

• Τη συνθετική ιδέα και τον αλγόριθμο
• Τα σχέδια της λύσης
• Την κατασκευασιμότητα και τα κατασκευαστικά σχέδια λεπτομερειών
• Τις μακέτες (προμακέτες και τελική μακέτα)
• Τις αναπαραστάσεις της αρχιτεκτονικής λύσης με ποικίλα μέσα, φωτορεαλισμοί, animation

Η αξιολόγηση των φοιτητών είναι συνισταμένη της γενικής δραστηριότητας και συμμετοχής στο μάθημα και της βαθμολογίας τους στην εργασία.

https://digibus.ub.uni-stuttgart.de/viewer/image/1693555504835_IL31/

All IL Periodicals found here: https://www.ilek-collections.de/il-periodicals

Adriaenssen, S. (ed),  Advances in Architectural Geometry 2016, Hochschulverlag AG, ETH Zurich, 2016. File source και Download link

Baker L. Temporary Architecture. Salenstein: Braun Publish,Csi, 2014.

Gramazio F, Kohler M. Digital Materiality in Architecture. 1 edition. Baden: Lars Muller, 2008.

Hensel, M., Menges, A. (eds). Morpho-Ecologies: Towards Heterogeneous Space In Architecture Design, AA Publications, 2007.

Hensel, M., Menges, A. (eds). Versatility and Vicissitude: Performance in Morpho-Ecological Design,Academy Press, 2008.

Iwamoto L. Digital Fabrications: Architectural and Material Techniques. 144 p. edition. New York: Princeton Architectural Press, 2009.

Kolarevic, B. (ed.), Architecture in the Digital Age: Design and Manufacturing. 1 edition. Taylor & Francis, 2004.

Leach, N., Williams, C., Turnbull, D. (eds) Digital Tectonics, Academy Editions Ltd, 2004.

Legendre, G. (ed), Mathematics of Space, Academy Press; 1 edition, 2011. File source

Long, K. (ed.), Hatch: The New Architectural Generation, Laurence King Publishing, 2008.

Παυλέα, Ε. Αλγοριθμικές χειροτεχνίες: ποιητικές αφηγήσεις στο έργο του Παντελή Ξαγοράρη, Διδακτορική Διατριβή ΑΠΘ, 2025.

Picon, A., Digital Culture in Architecture, Birkhäuser Architecture; 2010.

Sakamoto, T. (ed), FROM CONTROL TO DESIGN, Actar, 2008.

Self M, Walker C. Making Pavilions. London: Architectural Association Publications, 2010.

Spuybroek, L. (ed), Research & Design: The Architecture of Variation, Thames & Hudson, 2009.

Interesting links: 

https://dbt.arch.ethz.ch/project/digital-bamboo/

https://papers.cumincad.org/data/works/att/acadia22_406.pdf

https://ar.itb.ac.id/wp-content/uploads/sites/162/2017/07/Stamm-Bamboo-Nature-and-Business-web.pdf

https://wewanttolearn.wordpress.com/category/resources/inspiration/frei-otto/

https://humanitarianlibrary.org/sites/default/files/2014/02/INBAR_technical_report_no20.pdf