«Ρυθμίσεις του ιδιωτικού και του δημόσιου χώρου από τον 20ο στον 21ο αιώνα. Από τον κάτοικο στον πολίτη. Αρχιτεκτονικές και καλλιτεχνικές παρεκβάσεις»

Στο μάθημα, παρακολουθούμε τους μετασχηματισμούς και τις ρυθμίσεις που λαμβάνουν χώρα στις θεωρήσεις του ιδιωτικού και του δημόσιου χώρου, στη μετάβαση από τον κάτοικο στον πολίτη, από τον 20ο στον 21ο αιώνα. Η ενότητα επιχειρεί να φωτίσει το επιστημολογικό και θεωρητικό έδαφος πάνω στο οποίο νέες αναλυτικές δυνατότητες πιο εναρμονισμένες με τις πολιτικές πτυχές της αρχιτεκτονικής μπορούν να αναπτυχθούν προς την κατεύθυνση μιας ριζικής κοινωνικής διαμόρφωσης. Δίνεται έμφαση στη κατανόηση της πολυπλοκότητας των παγκοσμιοποιημένων αρχιτεκτονικών πρακτικών και εξετάζονται με κριτικό τρόπο τα ζητήματα του τοπικού και του παγκόσμιου, του Βορρά και του Νότου, των έμφυλων ταυτοτήτων, του ιδιωτικού και του δημόσιου χώρου και τα διάφορα δίπολα που κατασκευάζουν την αντίληψή μας για την πολιτική του χώρου. Το πέρασμα από τον φυσικό στον ψηφιακό χώρο, από την ανθρώπινη στην μετα-ανθρώπινη συνθήκη αποτελεί επίσης άξονα προβληματισμού σε σχέση με τους μετασχηματισμούς και τις ρυθμίσεις του χώρου. Ζητήματα, φύλου, καλλιτεχνικών και αρχιτεκτονικών διεκδικήσεων, οι συμβάσεις και πρακτικές που ορίζουν την έννοια του δημόσιου χώρου και διάφορες τεχνολογίες, όπως π.χ. το αρχείο, η στατιστική, η ιατρική τεχνολογία κ.α, αποτελούν εργαλεία για να εξετάσουμε την αρχιτεκτονική θεωρία και τα ζητήματα του ιδιωτικού και του δημόσιου στο διευρυμένο πολιτικό πεδίο, όπως αυτό διαμορφώνεται στην νεωτερική και μετανεωτερική συνθήκη. Το μάθημα βασίζεται στη μελέτη περιπτώσεων από την αρχιτεκτονική και καλλιτεχνική πρακτική. Η προσέγγιση του μαθήματος δεν δίνει προβάδισμα στο δημόσιο έναντι του ιδιωτικού χώρου, στη μεγάλη έναντι της μικρής κλίμακας αλλά εξετάζει διάφορες και ποικίλες όψεις της αρχιτεκτονικής και καλλιτεχνικής σκέψης και πράξης και πέραν των Ευρωκεντρικών θεωρήσεων και δυτικών παραδειγμάτων. Εξετάζει τις σύγχρονες μετατοπίσεις της αρχιτεκτονικής, της πολεοδομίας και της τέχνης του δημόσιου χώρου προς τα διεπιστημονικά πεδία της κριτικής γεωγραφίας και της ανθρωπολογίας, της δημοσιότητας και των ψηφιακών μέσων (και της κοινωνικής δικτύωσης).

Τα παραδείγματα που εξετάζονται στο μάθημα διατρέχουν την ιστορία της αρχιτεκτονικής και καλλιτεχνικής πρακτικής σχετικά με τον ιδιωτικό και τον δημόσιο χώρο από τον 20ο στον 21ο αιώνα. Τις εμβληματικές περιπτώσεις των Le Corbusier, Adolf Loos, Philip Johnson, Alvaro Alto διαδέχονται οι De_Colonizing Architecture, το Creative Ecologies, το Rοw Houses Project, το κίνημα των Sans Papiers, οι Ala Plastica, το Dialogu eστο Kopaweda. Η τέχνη των Καταστασιακών και του George Perec συναντά τους Critical Art Ensemble, το Atlas Group και το Park Fiction. Τα κείμενα της Hannah Arendt και του Michel Foucault αντιπαραβάλλονται με αυτά των Chantal Mouffe και Ernesto Laclau, της Judith Butler με αυτά της Donna Haraway και της Beatrice Colomina, βρίσκουν τις προεκτάσεις τους στα κείμενα των Nicolas Bouriaud, Rosalynd Deutsche, Claire Bishopκ.α.