Arch.Uth Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Arch.Uth UTH.gr English
ΕΜΦΥΛΟΙ ΤΟΠΟΙ -ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ
ΘΚ0606, ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ,
Επιλογής στο εξαμ. 5, 7, 9, ECTS: 3

 

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Στόχος του μαθήματος είναι η ανάδειξη και η κατανόηση της συνθετότητας της παραπάνω προβληματικής, εισάγοντας τις σπουδάστριες και τους σπουδαστές στις σχετικές συζητήσεις που είναι κεντρικής σημασίας για την πολιτισμική προσέγγιση του αστικού χώρου σε επίπεδο θεωρίας, ανάλυσης και ερμηνείας.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα επιχειρεί μια εισαγωγή σε κριτικές προσεγγίσεις του σύγχρονου αστικού χώρου, όπως έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο των λεγόμενων πολιτισμικών σπουδών (cultural studies). Η ανάλυση, η μελέτη και η ερμηνεία πολλαπλών πολιτισμικών —με την πιο ευρεία έννοια του όρου— πρακτικών στο χώρο της πόλης αποτελεί ένα διεπιστημονικό εγχείρημα για τις πολιτισμικές σπουδές, με δάνεια από διάφορα επιστημονικά πεδία και περιοχές της γνώσης (κοινωνιολογία, φιλοσοφία, κριτική θεωρία, ανθρωπολογία, ιστορία), αλλά και με αποτέλεσμα τη δυναμική αποσταθεροποίηση των ορίων ανάμεσα στις παραπάνω επιστημονικές περιοχές. Στο πλαίσιο αυτό, εκτός από το ζήτημα των ταξικών διαιρέσεων και ανισοτήτων, μια σειρά άλλων κοινωνικο-πολιτισμικών χαρακτηριστικών όπως το φύλο, η σεξουαλικότητα, η φυλή και η εθνότητα έχουν αναδειχθεί ως κεντρικής σημασίας για τη χρήση, την εμπειρία, την αντίληψη και τη νοηματοδότηση του αστικού χώρου, και έχει γίνει προσπάθεια να εισαχθούν και στους προβληματισμούς διαφόρων πεδίων και περιοχών έρευνας που ασχολούνται με τη μελέτη, το σχεδιασμό και τη διαχείριση του χώρου (ανθρωπογεωγραφία, κοινωνιολογία του χώρου, αρχιτεκτονική, αστικός σχεδιασμός, πολεοδομία). Έτσι, τίθεται υπό ριζική αμφισβήτηση ο κυρίαρχος λόγος (discourse) για την πόλη και την αστική ζωή —ο οποίος κατά κανόνα, αν και συχνά άρρητα, αναφέρεται στην “κανονική ομάδα” των λευκών, ετεροφυλόφιλων, αρτιμελών και μεσοαστών ανδρών— αλλά και επαναπροσδιορίζονται τα ερωτήματα σχετικά με τη μελέτη και την κατανόηση της σύγχρονης πόλης σε μια λογική που δεν αφορά πλέον το “μέσο χρήστη” ή τον “άνθρωπο”. Είναι σαφές ότι τέτοιου είδους προσεγγίσεις του αστικού χώρου δίνουν ιδιαίτερη έμφαση σε ζητήματα πολιτισμικών πρακτικών που αφορούν τη συγκρότηση ταυτοτήτων, σημασιοδοτήσεων, αναπαραστάσεων και τύπων καθημερινότητας στην πόλη. Η έμφαση αυτή δε σημαίνει αναγκαστικά απομάκρυνση από υλικές πλευρές της αστικής εμπειρίας, όπως αυτές εκφράζονται μέσα από τις χωρικές και κοινωνικές ανισότητες και τις ευρύτερες οικονομικές ανακατατάξεις. Αντίθετα, ζητούμενο παραμένει η διατύπωση νέων αναγνώσεων και ερμηνειών, όπου συντίθενται το ατομικό με το συλλογικό, οι προσωπικές εμπειρίες με τις θεσμικές πρακτικές, οι γεωγραφικές κλίμακες από το σώμα ως την υδρόγειο, χωρίς να προϋποτίθεται εξ’ αρχής μια ρητή ή άρρητη ιεραρχία.