Συνεργάτης: Νικόλαος Πλατσάς, υποψήφιος Διδάκτωρ Π.Θ.,
Επικουρική συμμετοχή: Ίργκεν Σαλιάνι, τελειόφοιτος ΤΑΜ, Π.Θ.
Το εργαστήριο προσβλέπει στην εξοικείωση των φοιτητών/τριών με τον σχεδιασμό που μορφοποιεί συναρτησιακές κτηριακές δομές, με βάση την οικοδομική μονάδα. Οι φοιτητές/τριες καλούνται να διαχειριστούν ταυτόχρονα την κλίμακα του μητροπολιτικού πεδίου, της κτηριακής δομής και της μονάδας του ζωτικού χώρου του κάτοικου. Αποτέλεσμα είναι η εξοικείωση με την επίλυση σύνθετων προγραμμάτων, με την συναρτησιακή μορφοποίηση κτηριακών δομών, και την τυπολογία σε αρχιτεκτονική και αστική κλίμακα.
Το εργαστήριο της «Φαβέλ» διαπραγματεύεται τον μητροπολιτικού χώρο και το υποκείμενό του που είναι το «πλήθος», όπως αυτό ορίζεται στην σχετική βιβλιογραφία. Υπόθεση εργασίας είναι ότι η δικτύωση των υλικών και των άυλων υποδομών επιτρέπει την εννόηση του σύγχρονου μητροπολιτικού πεδίου πέρα από τα παραδοσιακά όρια μεταξύ πόλης και υπαίθρου, μεταξύ αστικού και αγροτικού πληθυσμού, μεταξύ «καθαρής» και «βρώμικης» παραγωγικής δραστηριότητας. Οι τρείς βασικές μορφές κατοίκησης, η αμιγώς αστική (urban), η προαστειακή (suburbian) και η αγροτικο-εδαφική (territorial) συναιρούνται σε ένα ενδίαμεσο, υβριδικό πεδίο. Η υψηλή αστική δόμηση με βάση το οικοδομικό τετράγωνο, η προαστειακή με βάση τον περιμετρικό κήπο και η εδαφική, διάσπαρτη στο μητροπολιτικό τοπίο των αγρών και των υποδομών, συναιρούνται σε μοντέλα οικιστικών δομών, τα οποία ταιριάζουν τόσο σε αντικατάσταση υπαρχουσών αστικών δομών όσο και για την προσθήκη νέων μαζικών δομών στην ύπαιθρο. Στο εργαστήριο της «Φαβέλ», αναζητούνται μορφοποιήσεις κτηριακών δομών στην ενδιάμεση κλίμακα μεταξύ κτηρίου και πόλης, την οποία προσδιορίζει ο όρος «μητροπολιτικό χωριό». Το μητροπολιτικό χωριό είναι μια «πληθοδομή» (multidome) πέραν της εντατικής σαγήνης του μητροπολιτικού κέντρου και της ρεμβαστικής απόσυρσης του μοναχικού καταλύματος. Η τυπολογική του συγκρότηση, σε κάθε παραλλαγή, ξεκινά από την συνθετική μορφοποίηση μιας μονάδας κατοίκησης στην εγγύς κλίμακα του ανθρώπινου σώματος. Πρόκειται για κατασκευαστικές συγκροτήσεις του εγγύς, ζωτικού χώρου του καθενός. Ο πολλαπλασιασμός των μονάδων κατοίκησης, με αλγοριθμική λογική, παράγει κτηριακές δομές και τοπολογικά περιβάλλοντα ικανά να προσαρμοστούν τόσο στον αστικό ιστό όσο και σε εξωαστικά –μητροπολιτικά περιβάλλοντα. Το εργαστήριο μεθοδεύεται γύρω από δύο σχεδιαστικά ζητούμενα : Αφενός ζητείται η μορφοποίηση μονάδων κατοίκησης στην ενδιάμεση κλίμακα μεταξύ επίπλου και δωματίου (διάσταση 2Χ2Χ2 μ=8κ.μ.). Αφετέρου ζητείται ο αλγοριθμικός συνδυασμός μονάδων για την παραγωγή ενός τμήματος πόλης-μητροπολιτικού χωριού, διαστάσεων 200Χ200Χ20μ. Εν τέλει ζητείται η μορφοποίσηση μιας οικιστικής δομής 800.000 κ.μ. δομημένου, ζωτικού χώρου.
Οι φοιτητές/τριες καλούνται να αναλύσουν το αρχιτεκτονικό πρόβλημα διατυπώνοντας σαφείς παράγοντες, οι οποίοι αλληλοσυνδέονται λογικά στην συγκρότηση μιας συνάρτησης. Εδώ, αξιολογούνται ως προς την ακριβή και εύστοχη διατύπωση του προβλήματος με τους δικούς τους όρους. Κατόπιν αξιολογείται η επινοητικότητα, η μεθοδικότητα και η αυθεντικότητα των συνθετικών προτάσεων σε δύο φάσεις, πρώτα στην συνθετική επίλυση της μονάδας ζωτικού χώρου, και κατόπιν στην τελική επίλυση της συνολικής οικιστικής δομής.
- MVRDV, The Why Factory, The vertical village, NAI Publishers, 2012
- Koolhaas, Rem, Delirious New York, The Monacelli Press, 1994
Five Cities, Generic City, The Monacelli Press, 1995
Lagos How it works, Lars Muller Publishers, October 2008
- Harvey, David, Εξεγερμένες πόλεις, Αθήνα, Εκδόσεις ΚΨΜ, 2013
- Davis, Mike, Planet of slums, Verso, 2006
- Hardt, Michael - Negri, Antonio, Commonwealth, Harvard University Press, 2011
- Sassen, Saskia, The Global City: New York, London, Tokyo, Princeton Paperbacks, 2001
- Sieverts, Thomas, Cities without Cities, An interpretation of Zwischenstadt, Spon Press 2003
- UN-HABITAT Global Urban Indicators, State of the world's cities 2012_13, Prosperity of Cities, Routledge 2013
Άρθρα:
- Negri, Antonio, 'The Multitude and the Metropolis', (generation-online.org/t/metropolis.htm)
- Davis, Mike, Ο πλανήτης των φτωχών, 2006 (συνέντευξη στην εφημερίδα SocialistWorker,μετάφραση Rebelnet.gr)
- Agamben, Giorgio, Metropolis, source: Roundtable: Research Architecture, 2007 (μετάφραση rebelnet.gr)
- Sassen, Saskia, The Global City: A structural hole in the national territorial tissue, An Interview with Saskia Sassen by Elitza Stanoeva, Sofia, Bulgaria, July 2011
- UN-HABITAT Global Urban Indicators- Selected statistics (November 2009)