dis·sec·tion
n.

1. The act or an instance of dissecting.
2. Something that has been dissected, such as a tissue specimen under study.
3. A detailed examination or analysis.

Η λεκτική συγκρότηση και γλωσσική επικοινωνία δεν αποτελούν τα μοναδικά χαρακτηριστικά του νοήματος. Οι γλώσσες συγκρότησης του νοήματος είναι πολλαπλές και η μελέτη των διαφορετικών τεχνών μας οδηγεί στην αναζήτηση ενός πολύ άμεσου συσχετισμού ανάμεσα στο νόημα και στα μέσα της συγκρότησης και εκφοράς του (Goodman). Από τη σκοπιά της κάθε τέχνης και της κάθε συνθετικής διαδικασίας σχεδιασμού, το ερώτημα που εγείρεται είναι πώς νοήματα που εκφράζονται και επικοινωνούνται σε ένα συγκεκριμένο μέσο, συχνά τον λόγο, μπορούν να ‘μεταφερθούν’ ή συσχετιστούν με νοήματα που συγκροτούνται σε ένα άλλο μέσο (Baxandall).

Η αρχιτεκτονική σκέψη που διαμεσολαβείται από διαφορετικά πεδία εμπλέκει τη διαδικασία του κατακερματισμού και ανασυγκρότησης της αρχικής θέσης, την ανίχνευση κοινών τόπων στα διαφορετικά μέσα και την προσεκτική μεταβίβαση πληροφορίας από ένα πεδίο σε ένα άλλο. Η ενσωμάτωση της πληροφορίας αυτής γίνεται μέσω κατασκευής και όχι με ένα προς ένα ‘μετάφραση’. Ο εντοπισμός νέων συμβολικών συστημάτων δεν πρέπει να εξυπηρετεί την αυτούσια μεταφορά στοιχείων, αλλά την πυροδότηση σχεδόν πειραματικών διεργασιών, που να είναι ικανές να οδηγήσουν στη δημιουργία υβριδικών γλωσσών πέρα των στερεοτύπων’

Σκοπός του μαθήματος είναι η εξάσκηση και εμβάθυνση σε μεθοδολογίες ανάλυσης έργου – αρχιτεκτονικού, εικαστικού, κ.α. – προκειμένου να γίνει συνειδητός ο τρόπος που τα διαφορετικά μέσα μπορούν να λειτουργήσουν καταλυτικά στην διαμόρφωση και εμπλουτισμό της αρχιτεκτονικής πρόθεσης και σκέψης.

Προτείνεται η μελέτη και εμβάθυνση στην έννοια της 'επιδερμίδας' (skin, structuralskin, envelope, surfaceetc) σε διαφορετικές κλίμακες, από αυτή του ανθρώπινου σώματος και του ενδύματος, μέχρι και την κλίμακα του κτιρίου.

Η επιδερμίδα παύει να θεωρείται εκείνη η οριακή στιγμή που ενώνει η διαχωρίζει καταστάσεις, αλλά παρουσιάζεται ως μια διευρυμένη χωρική και χρονική συνθήκη που περιγράφει ποιότητες ενσωμάτωσης ιδιαίτερων χαρακτηριστικών, ενώ την ίδια στιγμή αποτελεί πυκνωτή κοινωνικών και πολιτικών νοημάτων. Βασικό προτεινόμενο εργαλείο για τη μελέτη αυτή είναι η τομή.

Παράλληλα, το 'ένδυμα' αποτελεί το πεδίο μελέτης της σωματικής εμπειρίας σε άμεση σχέση με την υλική κατασκευή σε πραγματικό χώρο και χρόνο και στο περιβάλλον άλλων υποκειμένων. Το ένδυμα συνδέεται με τον αρχιτεκτονικό χώρο με πολλαπλούς τρόπους παρουσιάζοντας μια σχέση συμβιωτική. Το μάθημα αυτό εστιάζει κυρίως σε τρεις συσχετισμούς: στην υλική προέλευσή του, τη συμβολική σημασία που λαμβάνει στο κοινωνικό πεδίο και στη συγκρότηση της ταυτότητας του υποκειμένου μέσα στο πεδίο αυτό και στη θεώρησή του ως το πρώτο υλικό όριο ανάμεσα στο σώμα και τον κόσμο.

Μεθοδολογία, Προτεινόμενα Μέσα Μελέτης

Καλείστε να επιλέξετε ένα κτίριο, εγκατάσταση, ένδυμα κλπ.  τεκμηριώνοντας την πράξη αυτή καταρχήν σε σχέση με τα προσωπικά σας ενδιαφέροντα κι εν συνεχεία σε σχέση με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ίδιου του έργου.

Ζητούνται διαγράμματα αφαίρεσης, επεξεργασίας και μετασχηματισμού των ιδιοτήτων του, προκειμένου να έρθουν στο φως οι κανόνες, ποιότητες, έννοιες κλπ. που το διέπουν.

Η ‘αλληλεπίδραση’ με το σύνολο του παραχθέντος αναλυτικού υλικού αποσκοπεί στη διατύπωση του νέου προγράμματος του αντικειμένου/ενδύματος που θα σχεδιαστεί.

Το τελικό προϊόν θα συμπυκνώνει τους νέους κανόνες διαχείρισης των εννοιών που αντλήθηκαν από τις παραπάνω διαδικασίες.

Το μάθημα αναπτύσσεται με διαλέξεις και παρουσιάσεις των εργασιών καθ' όλη τη διάρκεια του εξαμήνου. Αξιολογείται η διαδικασία, η εξέλιξη και η τεκμηρίωση της στρατηγικής σχεδιασμού, καθώς και η παραγωγή του τελικού αποτελέσματος.

Γκούντμαν Ν., Οι γλώσσες της Τέχνης, μτφ. Βλαγκόπουλος Πάνος, Αθήνα: Εκκρεμές, 2005.

Φουκώ Μ., Επιτήρηση και τιμωρία: Η γέννηση της Φυλακής, μτφ. Μπετζέλος Τάσος, Αθήνα: Πλέθρον, 2011.

Barthes R., The Fashion System, transl. M. Ward-R.Howard, Berkeley: University of California Press, 1983 [1967].

Barthes R., The Language of Fashion, transl. A. Stafford, London: Bloomsbury Aca­demic, 2006 [1993].

Baxandall M.,Patterns of Intention: On the Historical Explanation of Pictures, New Haven, Yale University Press, 1985.

Entwistle J., The Fashioned Body / Fashion, Dress and Modern Social Theory, Cambridge: Polity Press, 2000.

Entwistle J. – Wilson E. (επιμ.), Body Dressing, Oxford: Berg, 2001.

Sennett R., Η Τυραννία της Οικειότητας, μτφ. Γ. Μέρτικας, Αθήνα: Νεφέλη, 1999 [1977].

προτεινόμενα άρθρα:

Alejandro Zaera Polo, The Politics of the Envelope. A Political Critique of Materialism

Κατάλογοι/Εκθέσεις:

Skin + Bones: Parallel Practices in Fashion and Architecture, The Museum of Contemporary Art, Los Angeles

Extreme Beauty: The Body Transformed , The Metropolitan Museum of Art  

Images from the work of Bart Hess 
http://barthess.nl/
sites:
http://shape-and-colour.com/2008/05/12/lucy-mcrae-bart-hess-lucyandbart/
http://designspiration.net/image/144032950413/