Arch.Uth Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Arch.Uth UTH.gr English
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΙV-VI Ε: Χώροι επιβίωσης και χειραφέτησης
ΑΣ1505, ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ, ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
Αρχ. Σύνθεση Υποχρεωτική με επιλογή στο εξαμ. 6, 8, ECTS: 12
Γνωστικά Πεδία (Οδηγία 2005/36/ΕΚ): Αρχιτεκτονική Σύνθεση/Δημιουργία, Πολεοδομικός Σχεδιασμός, Ένταξη στο Δομημένο Περιβάλλον, Κοινωνική Διάσταση του Σχεδιασμού, Οργάνωση Προμελέτης.
Γενικές ικανότητες (βάσει παραρτήματος διπλώματος): Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις, Λήψη αποφάσεων, Ομαδική εργασία, Σχεδιασμός και διαχείριση έργων, Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα, Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου, Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής.

 

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

[Κατανόηση, Εφαρμογή, Ανάλυση, Σύνθεση]

Το εργαστήριο διερευνά την δυνατότητα της αρχιτεκτονικής να συντονιστεί με τα νέα κοινωνικά εγχειρήματα που αναδύθηκαν στην εποχή της κρίσης. Επιδιώκει την μαθητεία σε έναν σχεδιασμό που η ποιητική του ένταση θα αιμοδοτείται από την πραγματικότητα του συλλογικού βιώματος.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Μέσα στις συνθήκες κατάρρευσης των παραγωγικών δομών και κατεδάφισης του κοινωνικού κράτους έχει αναδυθεί μια σειρά πρωτοβουλιών που βασίζονται στην συλλογική αυτό-οργάνωση. Τέτοιες πρωτοβουλίες αλληλεγγύης δεν προσφέρουν απλώς βιοτική υποστήριξη σε πληττόμενες κοινωνικές ομάδες αλλά διαμορφώνουν νέες πολιτικές πρακτικές κυκλοφορίας και κατανάλωσης των αγαθών και καλλιεργούν νέους τρόπους συνεργασίας και συνεννόησης των πολιτών.

Αυτές οι πειραματικές πρακτικές κοινοτικής και αλληλέγγυας οικονομίας υπηρετούνται μέχρι στιγμής από άτυπες, μη-συστηματικές αρχιτεκτονικές υποδομές. Αξιοποιούν συνήθως διαθέσιμα μικρά ιδιωτικά ή δημοτικά ακίνητα χωρίς κάποια αναγνωρίσιμη αρχιτεκτονική ταυτότητα. Αν υποθέσουμε ότι, παρά τον έκτακτο χαρακτήρα τους, γινόταν εφικτή η εγκατάστασή τους σε σχεδιασμένους γι αυτές χώρους, τότε ανακύπτουν σημαντικές αρχιτεκτονικές προκλήσεις:

·   Τι είδους αρχιτεκτονική οργάνωση και αστική συγκρότηση μπορεί να εσωτερικεύσει τις κοινωνικές σημασίες και τους ανθρωπολογικούς μετασχηματισμούς αυτών των εγχειρημάτων;

·   Πως μνημειώνεται σε χωρικές μορφές η έννοια της αλληλεγγύης, πως εκφράζεται η ιδέα της αυτοοργάνωσης;

·   Πως ένας ριζοσπαστικός σχεδιασμός μπορεί να αποδεσμευτεί από τον ανταγωνισμό του γοήτρου και τις εμμονές της πρωτοπορίας και να συνομιλήσει με τους απολύτως ουσιώδεις όρους της ανθρώπινης συνύπαρξης;

Αντικείμενο του εργαστηρίου είναι ο σχεδιασμός ενός αρχιτεκτονικού συγκροτήματος που θα στεγάζει τη δράση επιλεγμένων κοινωνικών πρωτοβουλιών και θα χωροθετηθεί στην Θεσσαλονίκη, στην περιοχή της Ξηροκρήνης πίσω από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό. Καθώς η πόλη συνιστά το κατεξοχήν χωρικό αποτύπωμα των σχέσεων και αντιπαραθέσεων των κοινωνικών δυνάμεων, η βασική ιδέα των προτάσεων θα σχηματοποιηθεί στο επίπεδο της αστικής κλίμακας. Η νέα αστική διευθέτηση που θα προκύψει θα συντονίσει την δυναμική της με το περιεχόμενο των νέων κοινωνικών εγχειρημάτων.

Σημαντικά ζητήματα της σχεδιαστικής έρευνας είναι:

·        Η συμβολική συγκρότηση των συλλογικών χώρων. Θα αξιοποιηθούν αστικές διατάξεις και στοιχειώδεις αρχιτεκτονικές μορφές που θα υποβοηθούν τη λειτουργία αλλά και θα προβάλλουν το νόημα των νέων κοινωνικές σχέσεων και επιτελέσεων.

·        Η οικονομία της κατασκευής. Τα περιορισμένα οικονομικά μέσα δεν είναι ανασταλτικά για την αρχιτεκτονική δημιουργία. Μια χαμηλού κόστους κατασκευή, χωρίς εξεζητημένες κι ενεργοβόρες επιλύσεις, συμβαδίζει με το ανθρωποκεντρικό αξιακό πλαίσιο των αλληλέγγυων πρακτικών

·        Η λειτουργική ευελιξία των εγκαταστάσεων. Θα πρέπει να διασφαλιστούν τα χαρακτηριστικά μιας ανοιχτής κι ευέλικτης δομής που θα επιτρέπει στις εγκαταστάσεις να συμπληρωθούν και να αναπρογραμματιστούν εξυπηρετώντας νέες ανάγκες.

·        Η τυπολογική σαφήνεια. Θα διερευνηθεί η σχέση ανάμεσα στην αυστηρότητα της μορφής και στη χαλαρότητα και πολυμορφία των συμβάντων που φιλοξενεί. Αντί μιας μορφοπλαστικής φιλοδοξίας θα μας καθοδηγήσει η αξιοποίηση τυπολογιών, όπως η πλατεία, η γραμμική στοά και η στεγασμένη αγορά, που θα ευνοούν την αδιαμεσολάβητη κοινωνική συσπείρωση και αλληλεπίδραση.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η σύνδεσή του προτεινόμενου συγκροτήματος με τα αστικά συμφραζόμενα, η λειτουργική του διάρθρωση, η μορφολογική και οργανωτική του ευκρίνεια αποτελούν τα σχεδιαστικά αντικείμενα του εργαστηρίου. Θα αξιολογηθεί η στοχαστική διερεύνηση των κοινωνικών και χωρικών παραμέτρων του θέματος και η αναγωγή αυτής της διερεύνησης σε στοιχειοθετημένη, έγκυρη και υποβλητική αρχιτεκτονική.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

http://www.rebelnet.gr/articles/view/On-the-Commons

http://www.avgi.gr/article/5197342/mia-duo-treis-polles-lampidones

http://www.solidarity4all.gr/

http://www.arch.uth.gr/crisisconference/

https://barikat.gr/content/mia-syntomi-kritiki-tis-aytoorganosis-stin-ellada

http://www.festival4sce.org/page/30/15/videos-2012