Το μάθημα έχει ως βάση εκκίνησης τη θέση ότι η κατάστρωση ενός προγράμματος–σεναρίου για τον σχεδιασμό ενός μουσείου προϋποθέτει κατ’ αρχήν την κατανόηση της μεταβαλλόμενης σχέσης μεταξύ της κοινωνίας και της αντίληψής της για τον πολιτισμό. Το μουσείο δηλαδή εξετάζεται ως ζωντανός οργανισμός, που ακολουθεί τις μετατοπίσεις του πολιτιστικού, φιλοσοφικού και πολιτικού ορίζοντα της κοινωνίας, γεγονός που αποδεικνύει ότι η αρχιτεκτονική παραγωγή, δεν είναι απλά προϊόν εφαρμογής σχεδιαστικής «γεωμετρίας», αλλά αντανάκλαση πολιτισμικών αξιών, έκφραση ιδεολογικών και πολιτικών αλλαγών που την παράγουν.
Tο εκάστοτε λοιπόν πολιτισμικό πλαίσιο θέτει όρια στη σκέψη και την κρίση μας, δημιουργεί «κανονικότητες», νοητικές και ηθικές περιχαρακώσεις. Η συνειδητοποίηση αυτής της σχέσης έχει ως μαθησιακό στόχο να συγκροτηθεί μια αρχιτεκτονική εμπειρία πέρα από παγιωμένες αρχιτεκτονικές και κοινωνικές συμβάσεις, που πολλές φορές δεχόμαστε ως δεδομένες και αυτονόητες.
Το αντικείμενο του μαθήματος είναι ο επαναπροσδιορισμός των ορίων της αρχιτεκτονικής δημιουργίας στο σχεδιασμό ενός μουσείου στην πόλη του Βόλου, η «ανανέωση των θεμελιώσεων» και ο προσανατολισμός του βλέμματος προς νέες κατευθύνσεις, που ενδεχομένως οι εγκαθιδρυμένοι κανόνες της κοινωνίας και της αρχιτεκτονικής εμποδίζουν να δούμε και να αντιληφθούμε, γιατί «τα μάτια και τα μυαλά μας έχουν συνηθίσει», όπως σημειώνει ο Italo Calvino στο έργο του Η συλλογή της άμμου, «να διαλέγουν και να καταχωρούν μόνο όσα χωράνε στις ήδη δοκιμασμένες ταξινομήσεις μας».
Ως κριτήρια αξιολόγησης λαμβάνονται: η ενεργή συμμετοχή στο μάθημα, η ευρηματικότητα και η πρωτοτυπία της συνθετικής πρότασης και η πληρότητα των σχεδιαστικών προτάσεων.
- Foucault, Michel: Οι λέξεις και τα πράγματα. Μια αρχαιολογία των επιστημών του ανθρώπου, μτφρ. Κ. Παπαγιώργης. Αθήνα: Γνώση, 2008.
- Harvey, David: Η κατάσταση της μετανεωτερικότητας, μτφρ. Ε. Αστερίου. Αθήνα: Μεταίχμιο, 2009.
- Koolhaas Rem: Content. Κöln: Taschen, 2004.
- Lyotard, Jean-François: Ημεταμοντέρνακατάσταση, μτφρ. Κ. Παπαγιώργης, Αθήνα: Γνώση, 1988.
- Malraux, André: Το φανταστικό μουσείο, μτφρ. Ν. Ηλιάδης. Αθήνα: Πλέθρον, 2007.
- Naredi-Rainer Paul: Museum Buildings. Βερολίνο: Birkhauser, 2004.
- Pevsner Nikolaus: Αhistory of building types. USA: Princeton University Press, 1997.
- Τζώνος, Πάνος: ΜουσείοκαιΝεωτερικότητα. Αθήνα: Παπασωτηρίου, 2007.
- TschumiBernard(επιμ.): Το νέο μουσείο Ακρόπολης, μτφρ. Α. Ζαφειρίου. Ιταλία: Skira, 2009.
- WilliamsRaymond: Κουλτούρα και Ιστορία, μτφρ. Β. Αποστολίδου. Αθήνα: Γνώση, 1994.