Στόχος του μαθήματος είναι η δημιουργία περιβαλλοντικών συνθηκών που προασπίζουν την ανθεκτικότητα του δημόσιου χώρου σε περιόδους κρίσης. Η ανθεκτικότητα, όπως συζητείται στα πλαίσια της αειφόρου ανάπτυξης, δεν σχετίζεται μόνο με την αντοχή αλλά με τη δυνατότητα ανάκαμψης σε αντίξοες εξελίξεις, με την προσαρμοστικότητα σε νέες απαιτήσεις που μπορούν να επιφέρουν ραγδαίες κοινωνικές, οικονομικές και κλιματολογικές αλλαγές. Η προσέγγιση του μαθήματος εστιάζει στην έννοια της ατμόσφαιρας (ambiance) ως εργαλείο ανάλυσης και σχεδιασμού του δημόσιου χώρου, όπως παραδοσιακά σχετίζεται με τη φαινομενολογία της αντίληψης αλλά και με σύγχρονες συμπεριφορικές και πραξεολογικες θεωρήσεις.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος φοιτητές και φοιτήτριες:
- Κατανοούν σύγχρονες θεωρίες σε αναφορά με την έννοια της ατμόσφαιρας στον αστικό χώρο.
- Εξοικειώνονται με μεθόδους έρευνας πεδίου στο δημόσιο χώρο.
- Κατασκευάζουν εννοιολογικά μοντέλα του δημόσιου χώρου.
- Εξασκούν τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό διερευνώντας την μικρή κλίμακα του αστικού εξοπλισμού αλλά και την κλίμακα του αστικού δημόσιου χώρου.
Αφετηρία της σχεδιαστικής έρευνας αποτελεί η κρίση της πανδημίας covid -19 και οι αλλαγές που επέφερε στη δημόσια και ιδιωτική επικράτεια. Ξεκινώντας μια συζήτηση βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα επιζητείται η δημιουργία σεναρίων επεμβάσεων σε δημοσίους χώρους που συνδυάζουν την αναλυτική θεώρηση ενός συλλογικού συμβάντος, την αναπαράσταση της ιδιαίτερης του ατμόσφαιρας και των συνθηκών του αστικού περιβάλλοντος που το υποστηρίζουν καθώς και η επινόηση μιας σειράς δράσεων και κατασκευών μικρής κλίμακας.
Η αξιολόγηση των φοιτητών είναι συνισταμένη της γενικής δραστηριότητας και συμμετοχής στο μάθημα και της βαθμολογίας τους στην εργασία. Για την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος φοιτητές και φοιτήτριες εκπονούν μία ομαδική η ατομική εργασία.
Hall, Edward T. (1966) The Hidden Dimension, Anchor Books _Available at https://www.academia.edu/5668023/Edward_T_Hall_The_Hidden_Dimension
Lerup, Lars.(1994) “Stim & Dross: Rethinking the Metropolis.” Assemblage, no. 25, 1994, pp. 82–101. _Available at www.jstor.org/stable/3171389.
Παξινού, Ευαγγελία.(2017) Δημιουργία ατμόσφαιρας στην αρχιτεκτονική. Μία πρόκληση στον σχεδιασμό του δημόσιου αστικού χώρου. Architecture, space management. Aristotelus University of Thessaloniki. Διαθέσιμο στο https://halshs.archives-ouvertes.fr/tel-01527083/document
Pallasma, Juhani. (2006) The Eyes of the Skin- Architecture and the senses, Wiley_Available at https://arts.berkeley.edu/wp-content/uploads/2016/01/Pallasmaa_The-Eyes-of-the-Skin.pdf
Thibaud, Jean-Paul. (2015) “The backstage of urban ambiances: when atmospheres pervade everyday experience.” Emotions, Space and Society, Elsevier, 2015, pp. 39-46. _Available at https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-01560172/document
Vyzoviti, Sofia. (1998) Technostim in "The construction of atmospheres", Daidalos, Vol.68, Berlin:Baunetz, pp:136-137_Available at https://www.academia.edu/2387697/technostim
Vyzoviti, Sophia. (2017) “Shell Performativity as a Tool for Urban Action”, in Couceiro da Costa,M., Roseta,F., Lages, J.P. & Couceiro da Costa, S., (eds) Architectural Research Addressing Societal Challenges Volume 1 - Proceedings of the EAAE ARCC 10th International Conference (EAAE ARCC 2016), 15-18 June 2016, Lisbon, Portugal, Taylor & Francis Group, pp: 195–200_Available athttps://www.taylorfrancis.com/books/e/9781315116068/chapters/10.1201/9781315116068-28
Zumthor, Peter. (2006) Atmospheres - Architectural Environments - Surrounding Objects, Birkhauser _Available at https://www.academia.edu/5377864/Peter_Zumthor_Atmospheres
Nicolas Rémy, Nicolas Tixier. Aτμόσφαιρες, αύριο. Ambiances, demain. Ambiances, tomorrow: Proceedings of 3rd International Congress on Ambiances.. Volos, Grèce. vol. 1 ; Vol. 2, International Network Ambiances ; University of Thessaly, 1015 p., 2016. https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-01459043/document
Archisearch Editorial Team (2020) Pandemic Architecture International Ideas Competition
juliana neira I designboom (2020) Brooklyn's domino park painted circles on the grass to ensure social distancing
La redazione di Domus (2020) A square redesigned to encourage social distancing
Σωτήρης Κυριακίδης (2020) Πόλεις, δημόσιοι χώροι, οικίες και υλικά μετά τον COVID-19
Vyzoviti, S. (2020) Jury Statement_Pandemic Architecture International ideas Competition
Havik, K., & Tielens, G. (2013). Atmosphere, Compassion and Embodied Experience. A conversation about Atmosphere with Juhani Pallasmaa. Building atmosphere, OASE, (91), 33–53. Retrieved from https://www.oasejournal.nl/en/Issues/91/AtmosphereCompassionAndEmbodiedExperience
ανθεκτική πόλη, ambiances, δημόσιοι χώροι, κοινωνική απόσταση, covid-19, προσωπικός χώρος