Ημερίδα
Οι Αρχιτεκτόνισσες ήταν πάντα Εδώ
15 Φεβρουαρίου 2023
Αμφιθέατρο Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πεδίον Άρεως, Βόλος.
Επιστημονική επιμέλεια και οργάνωση: Πέτρος Φωκαΐδης
Επιστημονική και οργανωτική συμβολή: Ίρις Λυκουριώτη, Κώστας Μανωλίδης
Την Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2023 το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο πλαίσιο του κύκλο επιστημονικών συναντήσεων DoctaSpes*. Το μέλλον του χώρου είναι τώρα οργάνωσε την επιστημονική ημερίδα Οι Αρχιτεκτόνισσες ήταν πάντα Εδώ
Η ημερίδα αναδεικνύει τη σημασία της οπτικής του φύλου και των φεμινιστικών προσεγγίσεων στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, την ακαδημαϊκή έρευνα και τη συλλογική δράση. Επιδιώκει να στοχαστεί την αρχιτεκτονική ως κρίσιμο πεδίο διαλόγου εντοπισμένων (situated), φεμινιστικών, κουήρ, αντιρατσιστικών, αποαποικιακών και αποαναπτυξιακών προσεγγίσεων και καινοτόμων μοντέλων παραγωγής, εργασίας και σχεδιασμού. Επιχειρεί έτσι να αρθρώσει κριτικές, καταφατικές και ελπιδοφόρες απαντήσεις για το μέλλον της αρχιτεκτονικής και να στοχαστεί καινοτόμες (σχεδιαστικές) παιδαγωγικές που έχουν στον πυρήνα τους την χωρική, διαθεματική, και κλιματική δικαιοσύνη.
DoctaSpes* και η Αρχή της Ελπίδας
Αν κάτι μοιάζει να διαπερνά εξακολουθητικά τη σημερινή εποχή είναι η παρατεταμένη ανησυχία και η έκλειψη της ελπίδας. Οι εκτεταμένες περιβαλλοντικές καταστροφές, οι τρέχουσες και οι αναδυόμενες πανδημίες, οι πόλεμοι, οι προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, η διόγκωση των κοινωνικών και των οικονομικών ανισοτήτων που αφήνουν ανεξάλειπτο αποτύπωμά στο δομημένο περιβάλλον, η ανθεκτικότητα της διαφθοράς, ακόμη και η απειλή της εξαφάνισης μας φέρνουν αντιμέτωπους με την ευθραυστότητα του κόσμου μας ο οποίος γίνεται ολοένα και πιο αδιανόητος.
Ανατρέχοντας στην Αρχή της Ελπίδας (Das Prinzip Hoffnung) του Γερμανού φιλοσόφου Ερνστ Μπλοχ η σειρά επιστημονικών συναντήσεων του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας επαναφέρει την δημιουργική σημασία της docta spes, δηλαδή της εκπαιδευμένης ή κατανοητής ελπίδας που προκύπτει από την ενδελεχή εξέταση και την επεξεργασία μιας συγκεκριμένης κατάστασης. Μόνον η “δια της γνώσεως ελπίδα” παύει να είναι απατηλή επιθυμία, συναίσθημα ή παθητική ενατένιση και γίνεται εκπαίδευση της επιθυμίας και συγκεκριμένη προσδοκία. Λανθάνουσα τάση του πραγματικά δυνατού, η οποία δεν αφορά μόνο το μέλλον αλλά το παρόν: Το μέλλον του χώρου είναι τώρα.
Οι Αρχιτεκτόνισσες ήταν πάντα Εδώ
Η ημερίδα με τίτλο «Οι Aρχιτεκτόνισσες ήταν πάντα Eδώ» εντάσσεται στη σειρά επιστημονικών συναντήσεων «Docta Spes: Το Μέλλον του Χώρου είναι Τώρα» που εγκαινίασε το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (ΤΑΜ ΠΘ) τον Νοέμβριο 2022 και υιοθετεί το στόχο τους να «αναστοχαστούμε την ανάγκη για το σχεδιασμό ενός μέλλοντος κατοικήσιμου και κοινωνικά συμπεριληπτικού». Φέρνει σε διάλογο διακεκριμένες αρχιτεκτόνισσες, ιστορικούς, θεωρητικούς, ερευνήτριες και εικαστικούς που έχουν αναπτύξει εκτεταμένο διεπιστημονικό έργο σε διεθνές επίπεδο. Στο επίκεντρο των ερευνών και των πρακτικών τους βρίσκονται φεμινιστικές θεωρίες, μεθοδολογίες και πρακτικές όπως αυτές διαμορφώνονται και αποκτούν ριζοσπαστικό χαρακτήρα σε διαφορετικά γεωγραφικά πλαίσια και τέμνονται με διαφορετικές επιστημονικές περιοχές, από την ιστοριογραφία της αρχιτεκτονικής, την τέχνη, την επιμέλεια, τις σπουδές φύλου, την γεωγραφία, την πολιτική οικολογία, τον αρχιτεκτονικό και αστικό σχεδιασμό. Οι συμβολές και οι συζητήσεις σε αυτή την ημερίδα αντλούν επιπλέον από τις οπτικές των αρχείων, της διδασκαλίας, της έρευνας και της κοινωνικής δράσης και θα αποτελέσουν έναυσμα για προβληματισμό για το παρόν και το μέλλον της αρχιτεκτονικής εκπαίδευσης.
Η ημερίδα τονίζει τη σημασία των φεμινιστικών προσεγγίσεων και επιστημονικών συζητήσεων για το φύλο στην (αρχιτεκτονική) εκπαίδευση και έρευνα και ταυτόχρονα επιδιώκει να διευρύνει την οπτική της αρχιτεκτονικής, του σχεδιασμού και του χώρου στις μελέτες για το φύλο. Επιχειρεί έτσι να συμβάλει σε κριτικές, καινοτόμες και διεπιστημονικές συζητήσεις που αναπτύσσονται εντός του Ελληνικού δημόσιου πανεπιστημίου, όπως και διεθνώς. Για το εγχείρημα αυτό αντλεί από την πλούσια παρακαταθήκη συναφών εκπαιδευτικών/ερευνητικών εγχειρημάτων που αναπτύχθηκαν στο ΤΑΜ ΠΘ και άλλα Τμήματα/Σχολές Αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα στο πρόσφατο παρελθόν. Συγχρόνως, η πρόσφατη υιοθέτηση του Ιδρυματικού Σχεδίου Δράσης για την Προώθηση της Ισότητας των Φύλων 2022-2025 στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, οι ερευνητικές και εκδοτικές δραστηριότητες του Κέντρου Νέων Μέσων και Φεμινιστικών Πρακτικών στον Δημόσιο Χώρο (ΤΑΜ ΠΘ) και η δημοσιοποίηση του Ψηφιακού Αρχείου Ελληνίδων Αρχιτεκτόνων 1923-1981 τροφοδοτούν με διαφορετικούς τρόπους τους στόχους αυτής της ημερίδας. Τέλος, η αριθμητική υπεροχή των αρχιτεκτονισσών στην εκπαίδευση και στο επάγγελμα αλλά και η αμφισβήτηση έμφυλων ιεραρχιών και ταυτοτήτων από τις νεότερες γενιές φοιτητών και φοιτητριών υπογραμμίζουν την ανάγκη σύνδεσης των επιστημονικών συζητήσεων με τις κοινωνικές πραγματικότητες.
Η ημερίδα εκκινεί από την διαπιστωμένη απουσία των αρχιτεκτονισσών από τον ιστοριογραφικό κανόνα, τα αρχιτεκτονικά αρχεία, την εκπαίδευση και την κυρίαρχη κουλτούρα της αρχιτεκτονικής. Αντλεί από σύγχρονες συζητήσεις στην αρχιτεκτονική ιστορία και θεωρία οι οποίες ανιχνεύουν τις πολλαπλές επιπτώσεις αυτής της απουσίας στην αναπαραγωγή κυρίαρχων λόγων στη μελέτη και το σχεδιασμό του δομημένου περιβάλλοντος και του χώρου. Η ημερίδα τονίζει τη σημασία να φωτιστούν περιθωριοποιημένες ιστορίες αρχιτεκτονισσών, πολεοδόμων και σχεδιαστριών και να αναδειχθούν οι ιδιαίτερες εμπειρίες τους, οι διαδρομές και τα συνεργατικά εγχειρήματα που ανέπτυξαν υπερβαίνοντας το πρότυπο του «μαέστρου» ήρωα-αρχιτέκτονα. Μέσα από την ανάδειξη του παραγνωρισμένου έργου των αρχιτεκτονισσών, η ημερίδα στοχεύει να συμβάλει σε προσπάθειες επανεξέτασης της αρχιτεκτονικής ιστορίας και της αναζήτησης εναλλακτικών σχεδιαστικών και κοινωνικών οραμάτων.
Αντιλαμβανόμαστε το ερώτημα της Δέσποινας Στρατηγάκος: Where are the women architects? (2016) ως κρίσιμο και επίκαιρο κάλεσμα που θέτει ιστορικούς και θεωρητικούς της αρχιτεκτονικής προ των ευθυνών τους. Είναι ένας κρίσιμος προβληματισμός που ανακατευθύνει την ερευνητική εστίαση σε αγνοημένες ιστορίες αρχιτεκτονισσών, πολεοδόμων, και σχεδιαστριών και ζητεί να γίνουν ορατές σε προγράμματα σπουδών, αναθεωρημένα βιβλία ιστορίας της αρχιτεκτονικής, εκθέσεις και συλλογές— συμπαρασύροντας αρχειακούς και ακαδημαϊκούς φορείς—με απώτερο στόχο την αμφισβήτηση της κυρίαρχης κουλτούρας στο επάγγελμα, τον ακαδημαϊκό χώρο, τη δημόσια σφαίρα. Εκλαμβάνουμε το ερώτημα, όχι μόνο ως έκκληση να συμπληρωθούν τα κενά της αρχιτεκτονικής ιστορίας και των αρχείων αλλά ως αίτημα για ακαδημαϊκή εγρήγορση αφενός για να αποκαλυφθούν οι δομές εξουσίας στην αρχιτεκτονική εκπαίδευση, έρευνα, και πρακτική και αφετέρου να αναθεωρηθούν οι τρόποι παραγωγής γνώσης με την εμπλοκή νέων υποκειμένων, γεωγραφιών και επιστημολογιών.
Μας ενδιαφέρουν οι αρχιτεκτόνισσες που διεκδίκησαν (και διεκδικούν) το προνόμιο της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης στο πλαίσιο της οποίας διδάσκονται, κυρίως, αν όχι εξολοκλήρου, από άρρενες καθηγητές, για σπουδαίους άντρες αρχιτέκτονες και ότι το μέτρο για το σχεδιασμό κτιρίων και της πόλης είναι ένα «άφυλο», αταξικό, μη φυλετικό, αλλά κατά βάση ανδρικό, ετεροφυλόφιλο, λευκό, ικανό και αρτιμελές υποκείμενο. Θέλουμε να μιλήσουμε για όσες δεν ακολούθησαν πιστά αυτά τα πρότυπα και σχεδίασαν χώρους για διαφορετικές ανάγκες και σώματα για να διευκολύνουν καθημερινές δραστηριότητες που θεωρούνταν αποκλειστικά «γυναικεία» υπόθεση. Μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα εκείνες που επιχείρησαν, και επιχειρούν, να αμφισβητήσουν και να αλλάξουν ταυτόχρονα το ανδροκρατούμενο πεδίο και το ετεροκανονικό περιβάλλον μέσα από κριτικά φεμινιστικά αρχιτεκτονικά συνεργατικά γραφεία και συμμετοχικές πρακτικές. Αναδεικνύοντας τη συνεισφορά τους, θέλουμε να αντλήσουμε από το έργο τους μαθήματα υπέρβασης γνωσιακών και εργασιακών ιεραρχήσεων και μοντέλα συνεργειών μεταξύ αρχιτεκτόνων/ισσών, σχεδιαστών/στριών, εργατών/τριών, χρηστών/τριών.
Η ημερίδα στοχεύει στην ανάδειξη των ιστοριών αρχιτεκτονισσών που έχουν περιθωριοποιηθεί αλλά και του ρόλου των ‘γυναικών’ στην παραγωγή του χώρου. Μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα οι τελευταίες, που ως γυναίκες και ως χρήστριες υπήρξαν διπλά αόρατες για την αρχιτεκτονική θεωρία και ιστοριογραφία. Όπως συστηματικά μας υπενθυμίζει το έργο της Ντίνας Βαΐου, είναι η «αθέατη» καθημερινή εργασία των γυναικών που δίνει αξία στα κτίρια και στην πόλη. Θέλουμε λοιπόν να κατανοήσουμε τις κοινωνικές πρακτικές που αναπτύσσουν οι ‘γυναίκες’ ως έμφυλα και φυλετικοποιημένα σώματα σε ένα περιβάλλον που ενώ αγνοεί τις ανάγκες τους και γίνεται συχνά επικίνδυνο για την ασφάλεια τους συνεχίζουν να κατέχουν τον κύριο ρόλο της φροντίδας του. Ως άλλες «αρχιτεκτόνισσες» συγκροτούν, και μας εμπνέουν να φανταστούμε, ένα διαφορετικό υπόδειγμα παραγωγής του χώρου που βασίζεται στην αλληλεγγύη, τα κοινά, τη φροντίδα. Οι καθημερινές τους διεκδικήσεις για ένα κόσμο δικαιότερο, μας εμπνέουν να αμφισβητήσουμε δομικές ιεραρχήσεις του ιδιωτικού και του δημόσιου, της πόλης και της υπαίθρου, του Βορρά και του Νότου, του ανθρώπινου και του μη-ανθρώπινου και να φανταστούμε την αρχιτεκτονική πέρα από τους άξονες κυριαρχίας της αποικιοκρατίας, της πατριαρχίας και του καπιταλισμού.
Oμιλήτριες στην ημερίδα (σύμφωνα με το πρόγραμμα):
Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ (ΕΚΠΑ)
Μάρω Κάτου (αρχιτεκτόνισσα - εκπαιδευτικός, Δρ.ΕΜΠ)
Όλγα Τουλούμη (Bard College)
Despina Stratigakos (University at Buffalo)
Zaida Muxí (ETSAB)
Αναστασία-Σάσα Λαδά (ΑΠΘ)
Σοφία Ντώνα (εικαστικός - αρχιτεκτόνισσα)
Elke Krasny (Academy of Fine Arts Vienna)
Μαρία Φράγκου (Universidad de Chile)
Ντίνα Βαΐου (ΕΜΠ)
Συμβολές στην ανοιχτή συζήτηση:
Ελπίδα Καραμπά (ΠΘ, ΚΝΜΦΠ)
Έλενα Τζελέπη (ΠΘ, ΕΙΦ)
Γιώργος Τζιρτζιλάκης (ΠΘ, ΤΑΜ)
Συντονισμός συνεδριών, εκ μέρους του ΤΑΜ ΠΘ:
Κατερίνα Χατζηκωνσταντίνου, Φανή Παραφόρου, Βάλια Παπαστάμου, Fabiano Micocci, Βάσω Τροβά, Ανθή Κοσμά, Ζήσης Κοτιώνης, Ασπασία Κουζούπη, Φοίβη Γιαννίση
Τεχνική υποστήριξη, media, video και post-production:
Κέντρο Η/Υ
(διαδικτυακή υποστήριξη, μαγνητοσκοπήσεις οθόνης)
Γιάννης Κομνηνός, Γιάννης Μάνης
Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Επικοινωνίας & Οπτικοακουστικής Τεκμηρίωσης
(φωτογραφία, ηχογράφηση και βιντεοσκόπηση, επιμέλεια, μοντάζ και post-production)
Σπύρος Παπαδόπουλος, Βασίλης Μπουρδάκης, Νίκος Βαμβακάς, Γιώργος Καλαούζης, Ελένη Πισπίρη, Ιφιγένεια Χαρατσή
Φοιτητική ομάδα υποστήριξης:
Χριστίνα Διαμαντοπούλου, Καλλιόπη Μαρτίνου, Βασιλεία Πουλανίτη, Εύη Στέλιου, Αλεξάνδρα Στεργίου
Διοικητικά και οικονομικά θέματα:
Νάνσυ Γκάτα
Γραμματεία:
Σοφία Κόνιαρη
Φύση, Φύλο και Ανισότητες. Έμφυλες Επιπτώσεις και Φεμινιστικές Απαντήσεις στην Κρίση του Νερού στη Χιλή
Μαρία Φράγκου
Για την Αξία “Αθέατων” Έμφυλων Διαδικασιών στη Συγκρότηση της Πόλης
Ντίνα Βαΐου
Συντονισμός / Σχολιασμός: Ασπασία Κουζούπη / Φοίβη Γιαννίση
ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Σχολιασμός: Ελπίδα Καραμπά, Έλενα Τζελέπη, Γιώργος Τζιρτζιλάκης
ΣΥΝΤΟΜΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ
Μαρία Φράγκου
Είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου της Χιλής (Universidad de Chile). Σπούδασε Χημεία στο ΑΠΘ, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Τεχνολογία Περιβάλλοντος στο Imperial College London, και διδακτορικό στις περιβαλλοντικές επιστήμες στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης (ICTA- UAB). Τα τελευταία 10 χρόνια ερευνά την κρίση του νερού στη Χιλή, και ιδίως τις επιπτώσεις της στο πόσιμο νερό για ανθρώπινη κατανάλωση. Έχει διερευνήσει πώς οι κρατικές πολιτικές, νομικά πλαίσια, και υδραυλικές υποδομές και τεχνολογίες, συμβάλλουν στην κοινωνική και πολιτική κατασκευή της λειψυδρίας. Ενδιαφέρεται για τις επιπτώσεις αυτών των πολιτικών στην καθημερινή ζωή των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, ιδίως των γυναικών και των αγροτικών πληθυσμών. Η έρευνά της έχει ως κίνητρο την κοινωνικο-περιβαλλοντική δικαιοσύνη και βασίζεται σε μεθόδους και θεωρίες από την πολιτική οικολογία, την περιβαλλοντική γεωγραφία και τις περιβαλλοντικές επιστήμες. Είναι μέλος της υδροφεμινιστικής κολεκτίβας La gota negra και συμμετέχει στο podcast Geography, Gender and Glory, το οποίο εξετάζει τη φεμινιστική πλευρά της ακαδημαϊκής ζωής της Χιλής.
Ντίνα Βαΐου
Ομότιμη καθηγήτρια, Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας του ΕΜΠ. Έχει σπουδάσει αρχιτεκτονική στο ΕΜΠ (1969-74), πολεοδομία στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας Λος Άντζελες (UCLA) (ΜΑ, 1975-77), γεωγραφία και πολεοδομία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (PhD, 1985-90). Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν: φεμινιστικές κριτικές της μελέτης της πόλης, τα μεταβαλλόμενα χαρακτηριστικά των τοπικών αγορών εργασίας, με έμφαση στην εργασία των γυναικών και τις λειτουργίες του άτυπου τομέα, τις επιπτώσεις της μετανάστευσης στις πόλεις της Νότιας Ευρώπης, εν-τοπισμένες και έμφυλες όψεις των πολλαπλών κρίσεων και αντιστάσεις σ' αυτές. Έχει συντονίσει ελληνικά και ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα (ή την ελληνική συμμετοχή σε αυτά) και έχει δημοσιεύσει βιβλία και πολλά άρθρα στα ελληνικά, αγγλικά και άλλες γλώσσες. Πιο πρόσφατο βιβλίο (2021) Η Αθέατη Εργασία των Γυναικών στη Συγκρότηση της Πόλης. Όψεις της Αθήνας μετά τη Μεταπολίτευση (εκδ. Αλεξάνδρεια).
Επιστροφή στην αρχική σελίδα της εκδήλωσης.
Παρουσιάσεις:
'Ένα Δικό της Δωμάτιο': από τα Δωμάτια μας στις Συλλογικές Πρακτικές
Σοφία Ντώνα
Architecture, Feminisms, and Care
Elke Krasny
Συντονισμός / Σχολιασμός: Ανθή Κοσμά / Ζήσης Κοτιώνης
ΣΥΝΤΟΜΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ
Σοφία Ντώνα
Η Σοφία Ντώνα είναι εικαστικός και αρχιτέκτονας. Το 2020 ήταν Fellowτου προγράμματος ARTWORKS, το 2018 έλαβε το βραβείο αρχιτεκτονικής της πόλης του Μονάχου και το 2015 την υποτροφία Fulbright για καλλιτέχνες. Έργα της έχουν εκτεθεί σε μουσεία και εκθεσιακούς χώρους όπως το Gropius Haus του Bauhaus Foundation στο Ντεσσάου (2021), η Staatsgalerieτης Στουτγκάρδης (2020), το Instituto Municipal de Artey Cultura στην Τιχουάνα (2019), το nGbK στο Βερολίνο (2017), το Fondazione Sandretto Re Rebaudengo στο Τορίνο (2016) και το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Αθήνα (2013). Το 2021 κέρδισε το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό για το σχεδιασμό του δημόσιου χώρου της κλινικής Christian Doppler Klinik στο Σαλτσμπουργκ που θα υλοποιηθεί το 2024. Είναι μέλος της ομάδας Αφροδίτη* η οποία επιμελήθηκε το κουηρ-φεμινιστικό φεστιβάλ ‘Αφροδίτη*' σε συνεργασία με το φεστιβάλ Αθηνών, το Ινστιτούτο Γκαίτε και το ίδρυμα Ροζα Λούξενμπουργκ (2018, 2019, 2020), όπως επίσης και μέλος της ομάδας ΝΙΟΝΙΑ ΦΙΛΜΣ η οποία από το 2022 ξεκίνησε ένα κουήρ-φεμινιστικό αρχείο κινηματογράφου. Ως μέλος της ομάδας Errands έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις όπως 2η Μπιενάλε της Αθήνας (2009), η 1η Μπιενάλε Design της Κωνσταντινούπολης (2012) και η 5η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής στο Σαο Πάολο (2007). Έχει συνεπινμεληθεί το βιβλίο Porous City: From Metaphor to Urban Agenda (Birkhäuser 2018) και από το 2013 έχει διδάξει σε διάφορες σχολές όπως η Ακαδημία Καλών Τεχνών της Δρέσδης, το Πολυτεχνείο του Μονάχου, το Πανεπιστήμιο Ούμεο και το Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Elke Krasny (Έλκε Κράσνυ)
Είναι Καθηγήτρια Τέχνης και Εκπαίδευσης στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης. Είναι φεμινίστρια θεωρητικός του πολιτισμού, αστική ερευνήτρια, επιμελήτρια και συγγραφέας. Η έρευνα της ασχολείται με την οικολογική και κοινωνική δικαιοσύνη στο παγκόσμιο παρόν με έμφαση στις πρακτικές φροντίδας στην αρχιτεκτονική, την πολεοδομία και τη σύγχρονη τέχνη. Μαζί με την Angelika Fitz, επιμελήθηκε το Critical Care. Architecture and Urbanism for a Broken Planet together (MIT Press, 2019). Είναι συν-επιμελήτρια τηςέκδοσης Radicalizing Care. Feminist and Queer Activism in Curating (Sternberg Press, 2021). Το επερχόμενο βιβλίο της Living with an Infected Planet. Covid-19 Feminism and the Global Frontline of Care αναπτύσσει μια φεμινιστική προοπτική για τη ρητορική του πολέμου και τις πραγματικότητες της φροντίδας σε εποχές πανδημίας. Στις 8 Μαρτίου 2023 εγκαινιάζεται στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Βιέννης η έκθεση Yasmeen Lari: Architecture for the Future, την οποία συν-επιμελήθηκε με τις Angelika Fitz και Marvi Mazhar. Μαζί με τις Fitz και Mazhar, συν-επιμελήθηκε τον τόμο Yasmeen Lari: Architecture for the Future με συνεισφορές, μεταξύ άλλων, των Raquel Rolnik, Anne Karpf και Rafia Zakaria. www.elkekrasny.at
Επιστροφή στην αρχική σελίδα της εκδήλωσης.
Η ερευνητική ομάδα «Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού, Ψηφιακής Κατασκευής & Οικοδομικής Τεχνολογίας» σας προσκαλεί στην Έκθεση – Συζήτηση αποτελεσμάτων του μαθήματος «Ειδικά Θέματα Ψηφιακής Παραγωγής και Κατασκευής, Διαδικασιών και Τεχνολογιών» Τρίτη 14/2/2023, ώρα 11:00, στην Αίθουσα Εκθέσεων Ισογείου του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΠΘ.
Δείτε την αφίσα.
Στην έκθεση συμμετέχουν με τα έργα τους οι εξής ομάδες:
- Γρηγοροπούλου Ε. – Καραγεωργοπουλου Α., “JIGSAWSTAIRS”
- Αρμαμέντου Η., Ζερβάκης Ε., Φιλιππιτζή Ε., «ΛΟΥΠΑ»
- Βοζιανούδη Κ., Θώδη Ν., Λιθοξοπούλου Α., “ScalyStair”
- Στυλιανού Ε., ΣφυρίδηΑ., “Charonia Stairs”
- ΚοσσυβάκηΕ, ΤσέλκαΧ., “Organic Staircase”
- Δημητριάδου Γ., Παπαχρονοπούλου Χ., Σωτηροπούλου Μ., “WavyStaircase”
- ΓεωργούληΑ., ΖάραςΔ., “See Through the Pallets”
- ΜπουσιάκηΝ., “Parametric Suspended Stair”
- Τύρανου Ν., Χατζηιωάννου Ν., “Tetris”
- Κισκίνη Ε., Μανωλάκης Ι., «σολ»
- Ευαγγελόπουλος Χ., Μαρούδα Α., Χατζηπαυλή Δ., “P.T.S.D. PathToStaircaseDesign”
- Αλτουμπαχ Γουορτ – Ομαρ – Αχματ – Αλτεμπεχ, “3DCHESSTAIRS”
- ΘεμελιώτουΑ., Κηρύκου Π.,
- Μπουτσούκη Σ., Χατζηβαγγέλη Α., “MushroomStair”
- Καινανά Ε., Κοτζαίτση Α., Τσολακίδου Α., “Stairshell”
- Γουργουλέτη Π., Ηγουμένου Π., “ProjectNautilus”
- Χριστόδουλος Ν., Λοίζου Χ., “OrbitStep”
- Αρτοποιός Σ., Πρωτονοτάριος Δ., WoodenSpine”
CIRCULAIR. a circular pavilion for Podium Haarlemmermeer
REUSING ELEMENTS. design-build workshop | Amsterdam, March 18-25, 2023
Η Ερευνητική Μονάδα Δομικών Κατασκευών του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας συμμετέχει στο εργαστήριο σχεδιασμού & υλοποίησης κατασκευών CIRCULAIR, που διοργανώνεται στο Amsterdam της Ολλανδίας, το διάστημα 18-25 Μαρτίου 2023, από την αρχιτεκτονική σχολή Amsterdam Academy of Architecture.
Toεργαστήριο πραγματεύεται την ιδέα της κυκλικότητας στην κατασκευή και έχει ως αντικείμενο τον σχεδιασμό και υλοποίηση μια νέας αρχιτεκτονικής κατασκευής μικρής κλίμακας με επανάχρηση/ επανασύνθεση στοιχείων από κατεδαφισμένες οικοδομές.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ [βλ. προγραμμα]
- 18-20 Μαρτίου. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ. Εργασία σε ομάδες των 6-7 ατόμων με βάση τα δεδομένα/ συλλεγμένα στοιχεία. Ο σχεδιασμός γίνεται βάσει μακετών (υπό κλίμακα), mock-ups (1:10) και πρωτότυπα συνδέσμων (1:1), προκειμένου να αποφασιστεί η τελική σύνθεση των στοιχείων
- 21-24 Μαρτίου. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ. Εργασία σε ομάδες ανάλογα με τα τμήματα της τελικής σύνθεσης. Επεξεργασία όλων των στοιχείων και των συνδέσμων σε κλίμακα 1:1 και συναρμολόγηση της κατασκευής
- 25 Μαρτίου. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Παρουσίαση της κατασκευής σε επισκέπτες και κριτές και ανοιχτή συζήτηση
ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ
- Amsterdam Academy of Architecture | Machiel Spaan, Jeroen van Mechelen
- Makerspace | Martijn Troost
- Production and Organization AvB | Emmalot Morel
ΠΛΑΙΣΙΟ
Το εργαστήριο διοργανώνεται στα πλαίσια του ερευνητικού έργου ERASMUS+ Crafting Circularity– Rethinking Sustainable Design and Construction in Architecture, στο οποίο συμμετέχει η Ερευνητική Μονάδα Δομικών Κατασκευών του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Το έργο επιχειρεί να διερευνήσει, αφενός, το εύρος των σύγχρονων πρακτικών βιώσιμου σχεδιασμού κτιριακών κατασκευών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και να τις μεταφέρει, αφετέρου, στην αρχιτεκτονική εκπαιδευτική κοινότητα, προκειμένου να καλλιεργήσει ένα νέο παράδειγμα σχεδιασμού, που θα λαμβάνει υπόψιν τη διαθεσιμότητα πρώτων υλών σε τοπικό επίπεδο (resource availability design) και την ενσωμάτωση αρχών κυκλικότητας στον σχεδιασμό (circular design).
Στα πλαίσια του έργου, θα πραγματοποιηθούν, μεταξύ άλλων, τρία design-build workshops:
. REUSING ELEMENTS. Amsterdam, Netherlands. Άνοιξη 2023
. REUSING MATERIALS. Trondheim, Norway. Φθινόπωρο2023
. REUSING STRUCTURES. Βόλος, Ελλάδα. Άνοιξη 2024
ΕΤΑΙΡΟΙ
Amsterdam Academy of Architecture | Machiel Spaan, Jeroen van Mechelen
University of Liechtenstein | Carmen Rist-Stadelman, Urs Meister
NTNU Trondheim | August Schmidt, Arnstein Gilberg
University of Antwerp | Mario Rinke, Frederik Vandyck
University of Thessaly | Maria Vrontissi
ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Το εργαστήριο είναι ανοιχτό σε σπουδαστές που έχουν ολοκληρώσει τον πρώτο κύκλο σπουδών (1ο & 2ο έτος), με την προϋπόθεση ότι έχουν μια σχετική εξοικείωση με την κατασκευή (τρισδιάστατη απεικόνιση ψηφιακά και σε μακέτα, κατασκευαστική επίλυση ελαφρών κατασκευών, υλοποίηση-παραγωγή-επεξεργασία-συναρμολόγηση σε κλίμακα 1:1).
Αιτήσεις συμμέτοχης έως 31 Ιανουαρίου 2023 στο email: omadak@gmail.com
[με 1 pdf 3-5 σελίδων A4, με συνοπτικό βιογραφικό + σχετικό portfolioεργασιών]
* Η διοργάνωση καλύπτει έξοδα μετακίνησης και διαμονής, εφόσον αυτά πραγματοποιηθούν σύμφωνα με τις υποδείξεις των διοργανωτών και προσκομιστούν τα σχετικά παραστατικά.
Την Παρασκευή 20/1/2023 στις 15:00 η Άννα Χρονάκη, Καθηγήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, θα δώσει διάλεξη μέσω MSTeams με τίτλο "ΜΑΘΗΜΑ-ΤΙΚ-Α- Ανάπτυξη, γνωσιοκτονίες, κοινά: από τα φιλόδοξα πειράματα στους λεπτούς πειραματισμούς".
Η διάλεξη οργανώνεται στα πλαίσια του μαθήματος Νότος: Χώρος και μη ηγεμονικά παραδείγματα γνώσης.
Περίληψη
Πως τα μαθηματικά, μέσα από συγκεκριμένες ιδέες και δεξιότητες, έχουν συμβάλει στην κατασκευή κυρίαρχων λόγων περί ανάπτυξης με στόχο την επίτευξη φιλόδοξων πειραμάτων τόσο για τον εαυτό, όσο και την κοινωνία διαχρονικά; Ποιες μορφές γνώσης (συμπεριλαμβανομένου και της μαθηματικής) εξαφανίζονται, γίνονται αόρατες και μη προσπελάσιμες, περιθωριοποιούνται ή/και θανατοποιούνται ως ά-χρηστες ή/και αν-άξιες;
Με ποιούς τρόπους, σήμερα, μπορούμε να ξανασκεφτούμε τα μαθηματικά ως ζωτικές μηχανές μέσα από συν-κινητικούς πειραματισμούς και ζωοδοτικές κατασκευές που στοχεύουν στην επανοικειοποίηση του χώρου της εκ-παίδευσης και την στροφή στη μάθηση ως τα κοινά απελευθερωτικών διαδικασιών.
Στις 12/01/2023 στις 19:00 θα λάβει χώρα διάλεξη με τίτλο "Όψεις του αρχαιολογικού τοπίου" από την Μαρία Βασενχόβεν, PhD, στα πλαίσια του μαθήματος Αρχιτεκτονική Σύνθεση III-Vα - Ανακατασκευές του Εδάφους.
Η Μαρία Βασενχόβεν, αρχιτέκτων [ΑΠΘ] με μεταπτυχιακές σπουδές στην αρχαιολογία [UCL] και Διδακτορικό στην Ιστορία της Αρχιτεκτονικής [ΕΜΠ], εδώ και χρόνια στενά συνεργαζόμενη με αρχαιολόγους, έχει αποκτήσει μια διεπιστημονική οπτική πάνω στο αρχαιολογικό τοπίο την οποία θα μας αναπτύξει.
Η διάλεξη θα γίνει μέσω MS-Teams, ο σύνδεσμος θα ανακοινωθεί προσεχώς,
Την Τετάρτη 11/01/2023 στις 14:30 θα λάβει χώρα συζήτηση με τον Άγη Κελπέκη, αρχιτέκτονα-εικαστικό, στο πλαίσιο του μαθήματος Εικονο-γραφές (αίθ. Ζ).
O Άγης Κελπέκης σπούδασε αρχιτεκτονική και πολεοδομία στο Παρίσι κατά τη δεκαετία του ’70. Είναι καλλιτέχνης πολυμέσων και έχει συμμετάσχει σε ένα μεγάλο αριθμό οπτικοακουστικών έργων και performances, σε πολλές από τις περιπτώσεις των οποίων είναι ο βασικός δημιουργός. Έργα του όπως ζωγραφική, εγκαταστάσεις, πειραματικές ταινίες, video art και έργα μουσικού αυτοσχεδιασμού έχουν παρουσιαστεί στην Ελλάδα [Γκαλερί Πολύπλανο, Γκαλερί Εύμαρος, Κέντρο Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, Πινακοθήκη Κυκλάδων, Φεστιβάλ περιοδικoύ Βαβέλ, Anima Syros Festival, Synch festival, φεστιβάλ Επιστημονικής Φαντασίσς Ερμούπολης] και στο εξωτερικό, λ.χ. στο Παρίσι [Centre Pompidou] και αλλού.
Η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί μέσω Teams. Σε περίπτωση ενδιαφέροντος επικοινωνήστε στο fparaforou@hotmail.com ώστε να λάβετε τη σχετική πρόσκληση μέσω πλατφόρμας.
Την Τετάρτη 21-12-2022 στις 12:00, θα δοθεί διάλεξη από την Ιουλιέττα Ζήνδρου, Αρχιτέκτονα και Ιδρύτρια του αρχιτεκτονικού γραφείου ahylo STUDIO με τίτλο "Από ψηφιακά τοπία σε αρχιτεκτονικές κατασκευές. Εξιστορήσεις επίμονης υλοποίησης", στo πλαίσιo του μαθήματος Αρχιτεκτονική Σύνθεση III-VΖ: DigitalTectonics: Από τον σχεδιασμό στην κατασκευή
Η διάλεξη θα λάβει χώρα στον Εκθεσιακό Χώρο του Τμήματος Αρχιτεκτόνων
Δείτε την αφίσα.
on ma[K]ing
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 16 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022. 15.00-17.00 ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
Σχεδιασμος και υλοποιηση αρχιτεκτονικων κατασκευων μικρης κλιμακας στα πλαισια εκπαιδευτικης και ερευνητικης δραστηριοτητας απο το 2005 εως σημερα απο την Ερευνητική Μονάδα Δομικών Κατασκευών του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με τη συνεργασια της Ομαδας [Κ]-ατασκευων | ma[K]e
Ακαδ. υπευθυνη: Αναπλ. Καθ. Μαρια Βροντιση
. STRUCTURAL SYSTEMS | ΔΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
[tensegrities. reciprocal frames. geodesics] + [ateliers design. defis du bois]
. SUSTAINABILITY | ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ
[sustainable urban actuators. sound generators]
. URBAN FURNITURE | ΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΠΛΩΣΗ
[full-scale small-scale architecture - ΠΠΣ]
. URBAN ACTIVISM | ΑΣΤΙΚΟΣ ΑΚΤΙΒΙΣΜΟΣ
[Urban Objects: Hijacking Urban Space - ΠΜΣ INSTEAD]
. NARRATIVE TRAILS | ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
[Μακρινιτσα, Βολος, Μηλιες]
Και μια πρωτη εισαγωγη στην τρεχουσα θεματικη [2022-2025]
. CIRCULAR CONSTRUCTION
[CircArch: Crafting Circularity | ERASMUS+ project & workshops]
Visit our website: omadakblog.wordpress.com
Follow us on Instagram: ma.lKl.e #maKeUTh
Contact us: omadak@gmail.com