Συλλογικός τόμος βασισμένος σε εισηγήσεις του Συνεδρίου με τίτλο
Η διεκδίκηση της υπαίθρου. Νοηματοδότηση και κατοίκηση της φύσης στη σύγχρονη Ελλάδα
Ο εξωαστικός κόσμος που κωδικοποιούμε στις λέξεις “ύπαιθρος”, “εξοχή” ή απλώς “φύση” είναι για τον σημερινό κάτοικο της ελληνικής πόλης μια χαμένη πατρίδα. Ίσως να μην είναι υπερβολή να πούμε ότι και σε αυτήν την περίπτωση την απώλεια ακολούθησε μια Μεγάλη Ιδέα ανακατάληψης του χαμένου εδάφους. Η ύπαιθρος εμφανίζεται πλέον στον ψυχικό μας ορίζοντα ως μια επικράτεια υπό αέναη διεκδίκηση.
Ως έκφραση της συνθήκης αυτής μπορεί να θεωρηθεί η ευρωστία της σύγχρονης παραθεριστικής ουτοπίας, η παροξυσμική έξοδος από τις πόλεις σε τριήμερα αργιών και η ακαταμάχητη έλξη του “εξοχικού”.
Αυτή η ανοικονόμητη κατακτητική ορμή που εκλύεται στην περιφέρεια των πόλεων, στην ενδοχώρα, σε νησιά και σε βουνά κατά τις τελευταίες δεκαετίες δεν είναι απλώς αποτέλεσμα δημογραφικών και οικονομικών ανακατατάξεων. Συνδέεται άμεσα με τις ιδιομορφίες που παρουσίασε η μετάβαση της χώρας μας στη νεωτερική τάξη πραγμάτων και με τις εκκρεμότητες που άφησαν στη συλλογική μας συναισθηματική ωρίμανση και ταυτότητα οι τραυματικές συγκυρίες του 20ου αιώνα.
Η εξέταση των κοινωνικών νοηματοδοτήσεων της φύσης, η αποκωδικοποίηση των προσλήψεων και πρακτικών που οδηγούν στην εξουθενωτική αλλοίωση του ελληνικού τοπίου, η εξιχνίαση τελικά του ενδόμυχου χαρακτήρα της διεκδίκησης της υπαίθρου είναι τα θέματα αυτού του βιβλίου.
Το τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΠΘ κλείνει το 2009 δέκα χρόνια λειτουργίας.
Αντί επαιτειακών εκδηλώσεων σκεφτήκαμε να κάνουμε μια ημερίδα στο Βόλο με όλους τους απόφοιτους. Στην ημερίδα αυτή μετά από σχετική ενημέρωση θα κλιθείτε να προτείνετε, είτε άμεσα είτε με περιθώριο ενός μήνα ιδέες για καταστάσεις που θα μπορούσαν να συμβούν το 2009 στην Αθήνα ή στο Βόλο με αφορμή αυτά τα δέκα χρόνια της σχολής. Events, workshops, εκθέσεις, επιμέλειες, συζητήσεις, εκδόσεις, επεμβάσεις στη πόλη, όλα ευπρόσδεκτα.
Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2009 ώρα 12.00
Δείτε την αφίσα.
Πανελλήνιος Φοιτητικός Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός με θέμα:
Σχεδιασμός νέου κτηρίου κυλικείου και αίθουσα πολλαπλών χρήσεων της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και πρόταση στέγασης υπαίθριου θεάτρου.
Η ιδέα της ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ (16-20 Φεβρουαρίου) γεννήθηκε μέσα από συζητήσεις μεταξύ φοιτητών και διδασκόντων του Τμήματος Αρχιτετκόνων του Π.Θ. κατά τη διάρκεια των γεγονότων του Δεκέμβρη του 2008.
Η πρόθεση ήταν -εν μέσω καταλήψεων της Σχολής μας- να βρεθούν διδάσκοντες και φοιτητές με άλλους όρους, δηλαδή με όρους "μη ακαδημαϊκούς" στον ακαδημαϊκό χώρο της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Σε μια διαδικασία ενδιάμεση, χωρίς όνομα, χωρίς τίτλο, "νόθα". Αργότερα την ονομάσαμε <εναλλακτική ακαδημαϊκή>, ενσωματώνοντας την αντίφαση του εναλλακτικού και του ακαδημαϊκού με στόχο την επινόηση άλλων εκδοχών διαδικασίας για τη γνώση και τη δημιουργία. Με αυτόν τρόπο αποβλέπαμε σε εμπειρίες άλλου τύπου "παραδειγματικών" εκδοχών γύρω από το Πανεπιστήμιο.
Η βασική λογική είναι γύρω από μια καθημερινή συνεστίαση (παραγωγή φαγητού και γεύμα) in situ στη Σχολή μας να δημιουργηθούν όροι και προϋποθέσεις μιας -άλλης- ακαδημαϊκής συνύπαρξης πιο κοινοτικής. Σκεφτήκαμε γύρω από αυτή την πρωτογενή οργάνωση κοινοτικής ζωής να οργανώσουμε καθημερινά επί μια εβδομάδα διαλέξεις, workshops, δράσεις και συμβάντα στη Σχολή και στην πόλη του Βόλου, προσκαλώντας ομιλητές και δημιουργούς και κατασκευάζοντας ένα δίκτυο επικοινωνιακό (ραδιόφωνο, site, blog,) με υλικό κατά κύριο λόγο από τις εκδηλώσεις της Σχολής.
Α. Περιοχές παρουσιάσεων και συζητήσεων είναι:
1. ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΗ. Δικαίωμα και διαχείριση της διαφοράς. Συμμετέχοντες: Κωνσταντίνος Γιάνναρης, Ιωάννα Λαλιώτου, Μαρία Παπαδημητρίου. Προβολές ταινιών. ΔΕΥΤΕΡΑ 16, 7μμ. Αμφιθέατρο.
2. Τοπολογικές, οικιστικές, και χωροταξικές στρατηγικές για την κατοχή περιοχών. (η περίπτωση της Παλαιστίνης-Video:Τσαγκάρη, Gharees Anssar).
3. Πρακτικές πολιτικού ακτιβισμού στο Πανεπιστήμιο (φοιτητές από διάφορες σχολές, Σταυρίδης),
4. Η πολιτική στην Τέχνη (ομάδα Φιλοπάππου, Decostruction, Μπαχτσετζής κ.α.)
5. Πρόγραμμα σπουδών _εργαστηριακή και κοινοτική μαθησιακή διαδικασία (αποκλειστικά οι φοιτητές επιλέγουν την ομάδα συζήτησης)
6. Χώρος και φύλο (Μαρνελάκης)
7. Μεμονωμένες παρουσιάσεις (Κοκκινιάς, Αβρανάς κ.α.)
8. Καθένας από τους φοιτητές και τους διδάσκοντες μπορεί να προτείνει και να οργανώσει ad hoc παρουσιάσεις ή συζητήσεις
9. ΔΙΑΤΡΟΦΗ – ΜΑΖΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ & ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ’80. ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΟΣ ΛΕΞΙΚΟΥ. Συμμετέχοντες: Βασίλης Βαμβακάς, Παναγής Παναγιωτόπουλος. ΤΡΙΤΗ 17, 15:00- Αίθριο Εικαστικών
10. ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. ΔΙΚΤΥΟ + ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ. ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. Συμμετέχοντες: Φοίβη Γιαννίση, Κατερίνα Ηλιοπούλου, Γιάννης Ισιδώρου, Νίκος Αναγνωστόπουλος. Προβολέςταινιών. ΠΕΜΠΤΗ 19, 5μμ, Αμφιθέατρο
Β. Εργαστήρια/Workshops
WORKSHOP 1
THEN WE TAKE BERLIN
Συμμετέχοντες: Φοίβη Γιαννίση, Νάντια Καλαρά, Ίρις Λυκουριώτη, Σωτήρης Μπαχσετζής, Ιορδάνης Στυλίδης, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Αλέξανδρος Ψυχούλης
ΤΡΙΤΗ 17- ΠΕΜΠΤΗ 19
WORKSHOP 2
Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΤΗΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ: Η ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΣΑΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ
Συμμετέχοντες: Σοφία Βυζοβίτη, Ασπασία Κουζούπη
ΔΕΥΤΕΡΑ 16- ΤΡΙΤΗ 17
WORKSHOP 3
Do It Yourself HOUSING: ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ
Συμμετέχοντες: Άρης Τσαγκρασούλης, Ομάδα Ερασιτεχνών [Λάρισα]
ΤΕΤΑΡΤΗ 18
WORKSHOP 4
ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΜΕΣΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΑΜ
Συμμετέχοντες: Κώστας Αδαμάκης, Δημήτρης Φιλιππιτζής, Μαρία Βροντίση
ΔΕΥΤΕΡΑ 16- ΠΕΜΠΤΗ 19
WORKSHOP 5
SCHOOL CITY
Συμμετέχοντες: Αλέξης Δάλλας
ΠΕΜΠΤΗ 19- ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20
WORKSHOP 6
Trashitecture AΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕ ΤΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΟΥΖΙΝΑΣ
Συμμετέχοντες: Κωστής Πανηγύρης, Έβελυν Γαβρήλου, Μαρία Ευαγγελίου
ΤΡΙΤΗ 17-ΤΕΤΑΡΤΗ 18
Γ. Τα είδη των συμβάντων είναι :
1. Ημερίδα αποφοίτων (Παρασκευή 13μμ)
2. Κρίση και ανακοίνωση πανελλήνιου φοιτητικού διαγωνισμού
3. Δείπνο και Συναυλία (Τετάρτη 21:00). Σύμπραξη των Μουσικών Συνόλων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με διδάσκοντες και φοιτητές της σχολής.
4. Συνεδρίες «Αυθεντικού Παιχνιδιού». Α. Κρεμύδα. (Πέμπτη και Παρασκευή 11:00)
5. Καθημερινές μαγειρικές από ομάδες φοιτητών και πολίτες. Επιμέλεια Βασίλης Καλλίδης, Ελένη Ψυχούλη
Δείτε την αφίσα.
Επιστημονική Ημερίδα με αφορμή την έκθεση του Παντελή Λαζαρίδη: Parkour. Στάσεις, παραβάσεις, ελιγμοί (1961-2008).
Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2009, 10:30 π.μ.
Μουσείο Μπενάκη, Κτήριο Οδού Πειραιώς
Η έκθεση διερευνά ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά ανάμεσα στην ένδυση, στη μόδα και την αρχιτεκτονική. Με επίκεντρο το ανθρώπινο σώμα διασταυρώνονται αντιλήψεις του χώρου, της κίνησης, του όγκου, της υλικότητας και της κατοίκησης.
Παρουσιάζοντας μια σειρά εργασίες φοιτητών που πραγματοποιήθηκαν στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, η έκθεση εξετάζει θέματα όπως το καταφύγιο, η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, η ταυτότητα, η πτύχωση, η σωματικότητα, η αισθησιακή ελκυστικότητα, η συναρμογή, η εσώκλειση, η υφή, η οπή, η απεδαφικοποίηση, οι τεκτονικές στρατηγικές και οι μετατοπίσεις κλίμακας.
Διδάσκοντες: Έβελυν Γαβρήλου, Ζήσης Κοτιώνης, Ίρις Λυκουριώτη, Εύα Μανιδάκη, Ιορδάνης Στυλίδης, Γιώργος Τζιρτζιλάκης
Φοιτητές: Μαρία Ευαγγελίου, Στέλιος Ζενιέρης, Παρασκευή Ζωγράφου, Μαρία Θεοφάνους, Ηλέκτρα-Θεοδώρα Κεφαλλωνίτη, Εύα Καβουκλή, Βασίλης Καλησπεράκης, Μαρίκα Καραλάκη, Κώστας Κατσαδήμας, Νατάσα Λιανού, Σαπφώ Μακρή, Θάλεια Μέλισσα, Μαριάνθη Πανταζή, Εύα Παπαγεωργίου, Εύα Παπαμαργαρίτη, Χρύσα Παπασαράντου, Άννα Παρασκευά, Έλπη Παύλου, Λένα Περλεπέ, Άρχω Πίσχου, Αλεξάνδρα Σκανδάλη, Χριστίνα Σταμούλη, Κώστας Τσακίρης, Μίνα Τσαρούχη, Κλεονίκη Φωτιάδου, Ερμής Χαλβατζής, Μαρία Χατζηδάκη, Θωμαΐς Χριστοπούλου.
Σχεδιασμός και επιμέλεια έκθεσης:
Έβελυν Γαβρήλου, Ίρις Λυκουριώτη, Γιώργος Τζιρτζιλάκης
Συνεργάτες:
Μαρία Ευαγγελίου, Ανί Κρικοριάν και Φωτεινή Αδρίμη, Βασίλης Καλησπεράκης
28 Αυγούστου – 7 Σεπτεμβρίου 2008
Εγκαίνια 28 Αυγούστου 2008, 6μμ, «Πολιτιστικό – Συνεδριακό Κέντρο της Μονής Αγ. Νικολάου», Πάου, Αργαλαστή.
Στα πλαίσια των εκδηλώσεων που κάθε χρόνο οργανώνει το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στο «Πολιτιστικό – Συνεδριακό Κέντρο της Μονής Αγ. Νικολάου» στην Πάου Αργαλαστής, στις 28 Αυγούστου θα παρουσιαστεί η έκθεση με τίτλο «Territual Paou» που οργανώνει το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών.
ΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008
H εκδρομή οργανώθηκε στα πλαίσια του μαθήματος «διαπολιτισμική προσέγγιση της αρχιτεκτονικής και της πόλης» και συμμετείχαν φοιτητές και μικρός αριθμός αποφοίτων που είχαν επιλέξει το συγκεκριμένο μά8ημα (3ο,4ο,5ο έτος). Η επίσκεψη περιλάμβανε τα σημαντικότερα μνημεία της βυζαντινής και οθωμανικής περιόδου, αλλά και περιοχές και κτίρια που είχαν παρουσιασθεί στα πλαίσια του μαθήματος καθώς και σύγχρονες πολιτιστικές υποδομές, όπως το μουσείο Istanbul Modern. Στα highlights της εκδρομής εντάσσονται η κρουαζιέρα κατά μήκος του Βοσπόρου, όπου δόθηκε στους φοιτητές η δυνατότητα να επισκεφθούν ένα από τα ιδιωτικά Yalis και η επίσκεψη στο σπίτι του τελευταίου οθωμανού δημάρχου της Θεσσαλονίκης, Houlousi Bey στη Χάλκη των Πριγκηπονήσων –πρ. Ιδιοκτησίας Χατζόπουλου- όπου η νύφη του, συγγαφέας Safet Τanman και ο εγγονός του Baha Tanman, καθηγητής στο παν/μιο της Κωνσταντινούπολης, υποδέχθηκαν τους φοιτητές και παρέθεσαν γεύμα στους χώρους υποδοχής της επαύλεως.
η διεκδίκηση της υπαίθρου
νοηματοδότηση και κατοίκηση της φύσης στη σύγχρονη Ελλάδα
28-30 Μαρτίου 2008, αμφιθέατρο αρχιτεκτόνων, Πεδίον Άρεως, Βόλος
Δείτε την αφίσα.
ΝΟΣ(Τ)ΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥ _ HOME/SICK
Αρχιτεκτονική, καλλιτεχνικές πρακτικές και δημόσιος χώρος
Στις μέρες μας ο δημόσιος χώρος αναδεικνύεται σε ένα από τα κύρια κοινωνικά, πολιτιστικά και περιβαλλοντικά αγαθά που καλούμαστε να αναλύσουμε, να επεξεργαστούμε, να διευρύνουμε και να διεκδικήσουμε. Ταυτόχρονα αναπτύσσονται νέες σχέσεις ανάμεσα σε μια σειρά από αρχιτεκτονικές και καλλιτεχνικές πρακτικές για το δημόσιο χώρο, τόσο στην αστική ή μητροπολιτική του έκφραση, όσο και στην περιαστική, εξωαστική, εδαφική ή δυνητική (virtual) έκφραση. Η τέχνη και η αρχιτεκτονική συγκλίνουν στη συγκρότηση προγραμμάτων δράσης στον πολλαπλό αυτό δημόσιο χώρο, πέρα από τη θεσμική τους λειτουργία, η οποία μάλιστα οδηγεί συχνά στην ιδιοποίηση αυτής της δράσης είτε από το εμπόριο της τέχνης είτε αντίστοιχα από την οικοδομική αγορά. Σε κάθε περίπτωση, η σύγκλιση αυτή τέχνης και αρχιτεκτονικής επιβεβαιώνει τη στροφή της τέχνης προς την ευρεία θεματολογία και τις πρακτικές της κατοίκησης αλλά και την εμπέδωση από πλευράς της αρχιτεκτονικής πρακτικών που προάγουν εκτός από τη μνημειακή και την εφήμερη συγκρότηση του χώρου.
Στο πλαίσιο αυτό η ευρεία θεματολογία των δημόσιων πρακτικών της τέχνης και της αρχιτεκτονικής συχνά οικειοποιείται τον δημόσιο χώρο της πόλης και της κοινότητας εν γένει. Την ίδια στιγμή, όμως, οι νέες μορφές αστικότητας εξάγονται καθολικά στο απόθεμα του «φυσικού» χώρου. Το ιδιωτικό «σπίτι» και ο αστικός εξοπλισμός θέτουν σε ριζική κρίση το φυσικό απόθεμα. Ως απόθεμα φύσης θα μπορούσαμε να εννοήσουμε εδώ και το ανθρώπινο σώμα στην μεταβολιστική του δραστηριότητα, την καλλιέργεια, τη διατροφή, τη σωματική λειτουργία εν γένει. Η ιδεολογικοποίηση της κρίσης του φυσικού αποθέματος δημιουργεί, με τη σειρά της, μια νέα τελεολογία, περί απειλής και τέλους του κόσμου που παγιδεύει τη δράση μέσα στο περιβάλλον σε ηθικά και όχι πολιτικά διλήμματα στο πλαίσιο μιας «κοινωνίας της διακινδύνευσης» που παρα-γνωρίζει την ίδια την ιδιοσυστασία της. Οι αναπαραστάσεις της επαπειλούμενης ανεστιότητας συγκαλύπτουν την ορατή και την επιτελούμενη ανεστιότητα των πληθυσμών χωρίς σπίτι. Από την άλλη μεριά, το ίδιο το υπερεξοπλισμένο αστικό σπίτι, η οιονεί οικουμενική οικοσκευή σπαταλά και εκμηδενίζει τον φυσικό της περίγυρο, τον κόσμο ως σπίτι.