Αρχ. Σύνθεση Υποχρεωτική με επιλογή στο εξαμ. 6, 8, ECTS: 12
Επιβατικός σταθμός πλοίων στην εκβολή του Κηφισού
[Γνώση, Κατανόηση, Εφαρμογή, Ανάλυση, Σύνθεση, Αξιολόγηση]
Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αναμένονται αφορούν στην εμβάθυνση στη σχέση φυσικού τοπίου και αστικού περιβάλλοντος και την εισαγωγή στο σχεδιασμό μητροπολιτικών προγραμμάτων μεγάλης κλίμακας. Περιλαμβάνουν γνώσεις αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, πολεοδομίας και αστικού σχεδιασμού, θεωρίας και ιστορίας, κατασκευής και ενεργειακού σχεδιασμού και νομοθεσίας .
Η σχέση με τη θάλασσα αποτελεί καταστατικό στοιχείο για την αντίληψη του ελληνικού τοπίου. Όμως, με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι πόλεις μας δεν καταφέρνουν να συνδεθούν με τη θάλασσα με τρόπο πειστικό και ουσιώδη. Το μητροπολιτικό συγκρότημα της Αθήνας και του Πειραιά, παρότι παρουσιάζει ένα πολύ μεγάλο μήκος ακτογραμμής, είναι το κυριότερο παράδειγμα αυτής της αποτυχίας - η οποία είναι ακόμα μια έκφανση της αδυναμίας της σύνδεσης του συλλογικού αυτοπροσδιορισμού μας με την κατασκευή του χώρου της πόλης και του τοπίου.
Ο φαληρικός όρμος είναι τόσο λειτουργικά όσο και συμβολικά και ιστορικά η φυσική έξοδος της πόλης της Αθήνας στη θάλασσα. Σήμερα η φυσική παραλία βρίσκεται θαμμένη κάτω από την παραλιακή λεωφόρο Ποσειδώνος και εκτεταμένες επιχώσεις έχουν μετατοπίσει την ακτογραμμή μακριά από τον αστικό ιστό κάνοντας επιτακτική την ανάγκη μιας νέας ερμηνείας και νέας κατασκευής του τρόπου με τον οποίο συσχετίζεται η πόλη με τη θάλασσα.
Το εργαστήριο θα εστιάσει στην αρχιτεκτονική διάσταση αυτού του ευρύτερα πολεοδομικού, πολιτιστικού και πολιτικού ζητήματος. Θα διερευνηθεί προγραμματικά και θα σχεδιαστεί ένας επιβατικός σταθμός πλοίων πάνω από τη διπλή προβλήτα της εκβολής του ποταμού Κηφισού στο δυτικό άκρο του Φαληρικού όρμου.
Η υπάρχουσα προβλήτα, με μήκος κατάλληλο για την παραβολή ως και πολύ μεγάλων κρουαζιερόπλοιων περιστοιχίζεται από μεγάλης κλίμακας μητροπολιτικές λειτουργίες (στάδια ΣΕΦ και Καραϊσκάκη , υπό κατασκευή Λυρική Σκηνή και Εθνική Βιβλιοθήκη) και διαθέτει πολύ καλή κυκλοφοριακή σύνδεση τόσο με το δίκτυο αυτοκινητόδρομων όσο και τα δημόσια μέσα μεταφοράς (μετρό, προαστιακός).
Ο επιβατικός σταθμός είναι ένα terminal, ένας κωδικοποιημένος μη-χώρος αντίστοιχος ενός διεθνούς αεροδρομίου. Συγχρόνως είναι ένας τόπος εντατικής συλλογικής διάδρασης μεταξύ της πόλης και της θάλασσας – μια παραλία. Η παράδοξη υβριδική αυτή ταυτότητα ενσωματώνει πολλές από τις αντιθέσεις και τις προκλήσεις του ελληνικού τοπίου σε ένα εγγύς μέλλον παγκοσμιοποιημένου συλλογικού τουρισμού.
Το εργαστήριο θα επιχειρήσει να προσεγγίσει παραδειγματικές διαχειρίσεις του τοπιακού αποθέματος και να συγκεράσει τις καταρχήν αντιφατικές διαστάσεις της ειδυλλιακής συνθήκης και του εντατικού προγράμματος.
Θα αξιολογηθεί η συνέπεια και η συνέχεια της συνθετικής επεξεργασίας, η διανοητική φιλοδοξία της επινόησης (concept), η πληρότητα των αναπαραστάσεων, η γενικότερη προσπάθεια και η συμμετοχή καθ’ όλη τη διάρκεια του εργαστηρίου.
Rem Koolhaas, ‘Generic City’ in S,M,L,XL
Marc Auge, Non-Places: Introduction to an Anthropology of Supermodernity.
J.G. Ballard, Το Μεγαλύτερο Θεματικό Πάρκο του Κόσμου, στο Μετάπολις 2
J.G. Ballard, ‘Going somewhere? AIRPORTS’, The Observer 14/9/97 http://xent.com/pipermail/fork/2002-January/007879.html