φαράσι.ζιν
τεύχος 03 / Χειμώνας 2025

Σύνταξη τεύχους: Προσωρινή Ακαδημία Τεχνών/ ΠΑΤ (Βαγγέλης Βλάχος, Δέσποινα Ζευκιλή, Γιώτα Ιωαννίδου, Ελπίδα Καραμπά)

Σχεδιασμός τεύχους: Στέργιος Γιώργος Τσαρουχάς

Εικόνα εξωφύλλου: Λεπτομέρεια από το έργο της Κατερίνας Κομιανού, Αρπαγή, 2024

Το φαράσι.ζιν #3 «Πέθνος: ένα ερευνητικό καλλιτεχνικό πρόγραμμα της ΠΑΤ ή η τρίτη γενιά που πενθεί αυτοκτονεί» δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του νέου ερευνητικού πρότζεκτ Πέθνος της Προσωρινής Ακαδημίας Τεχνών/ ΠΑΤ (Βαγγέλης Βλάχος, Δέσποινα Ζευκιλή, Γιώτα Ιωαννίδου, Ελπίδα Καραμπά).

Συμμετείχαν: Αθηνά Αθανασίου, Πάτι Βαρδάμη, Φοίβη Γιαννίση, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Κατερίνα Κομιανού, Ίρις Λυκουριώτη, Κωστής Παπαϊωάννου, Χαρά Στεργίου, Έλενα Τζελέπη, Μάριος Χατζηπροκοπίου, Θοδωρής Χιώτης. Τους/ις ευχαριστούμε πολύ που συνέβαλαν γενναιόδωρα στη διαμόρφωση αυτού του τεύχους.

Πέθνος: ένα ερευνητικό καλλιτεχνικό πρόγραμμα της ΠΑΤ ή η τρίτη γενιά που πενθεί αυτοκτονεί

Πώς στεκόμαστε απέναντι στο πλήθος των απωλειών και της ρητορικής της απόγνωσης που μας περιβάλλουν; Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε την απώλεια (waste/d) και το πένθος, να τα μετατρέψουμε σε «απολαυστική μαχητικότητα»;

Στο πλαίσιο του τεύχους οργανώθηκαν τρεις συζητήσεις με καλεσμένους/ες θεωρητικούς και καλλιτέχνες/ιδες (Αθηνά Αθανασίου, Πάτι Βαρδάμη, Φοίβη Γιαννίση, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Ίρις Λυκουριώτη, Κωστής Παπαϊωάννου, Έλενα Τζελέπη, Μάριος Χατζηπροκοπίου) που επικεντρώθηκαν στην έννοια/νεολογισμό του πέθνους, μια προκλητική σύνδεση του πένθους και του έθνους ως ένα κλειδί ανοίγματος της σύγχρονής μας ιστορικής συνθήκης. Ταυτόχρονα, προσκλήθηκαν τρεις καλλιτέχνιδες/ες (Κατερίνα Κομιανού, Χαρά Στεργίου, Θοδωρής Χιώτης) να αποκριθούν σε αυτήν τη συζήτηση, σχεδιάζοντας από ένα έργο ειδικά για την έκδοση.

#03_φαράσι farasi_03 (2025) UTH για ανάγνωση

#03_φαράσι farasi_03 (2025) UTH για εκτύπωση

H ΠΑΤ (https://temporaryacademy.org/) είναι ένας παρα-θεσμός, που λειτουργεί στο πλευρό των θεσμών, ένα καλλιτεχνικό έργο, ένα επιμελητικό και παιδαγωγικό πρόγραμμα. Κατανοώντας τον θεσμό ως διαδικαστικό και ανατρέποντας κριτικά τον όρο ακαδημία, η ΠΑΤ, μέσω εικαστικών έργων και παραγωγής  λόγου, δοκιμάζει αυτοθεσμισμένες μορφές πολιτισμού και πολιτικής και διερευνά τις ποικίλες μεθοδολογικές αρθρώσεις και αποχρώσεις μεταξύ του θεσμού και του αυτοθεσμισμένου, της τέχνης και των συστημάτων γνώσης, της πρακτικής και του λόγου.

Ο Βαγγέλης Βλάχος, γεννημένος στην Αθήνα το 1971, διερευνά το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν της χώρας του, με στόχο την επανεξέταση του με τρόπους που μπορεί να προσφέρουν εναλλακτικές αφηγήσεις. Μέσα από αρχεία, κείμενα και βίντεο, κατασκευάζει ένα δίκτυο αναφορών και σχέσεων, δοκιμάζοντας τη δυνατότητα κατανόησης και ερμηνείας διαφορετικών στιγμών του παρελθόντος έξω από τις κυρίαρχες αφηγήσεις. Το έργο του έχει παρουσιαστεί σε πολλές μπιενάλε, συμπεριλαμβανομένων των Manifesta 5, της 3ης Μπιενάλε του Βερολίνου, της 27ης Μπιενάλε του Σάο Πάολο, της 11ης Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης, της 3ης Μπιενάλε της Αθήνας και της 7ης Μπιενάλε Θεσσαλονίκης. Έχει επίσης εκτεθεί σε ιδρύματα όπως το NGBK στο Βερολίνο, το Witte de With στο Ρότερνταμ, το Kunstverein στη Στουτγκάρδη, το Κέντρο Φωτογραφίας της Γενεύης, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Αθήνα, το Depo στην Κωνσταντινούπολη και το Μουσείο Reina Sofia στη Μαδρίτη. Τα έργα του βρίσκονται σε συλλογές όπως η Tate Modern στο Λονδίνο, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Αθήνα και το Magasin III στη Στοκχόλμη.

Η Δέσποινα Ζευκιλή είναι κριτικός τέχνης, διευθύντρια στο Αθηνόραμα και μέλος της Προσωρινής Ακαδημίας Τεχνών (ΠΑΤ). Ενδιαφέρεται για μια κριτικη προσέγγιση της τέχνης και των συστημάτων της μέσα σε ένα ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο, όπως και τις παιδαγωγικές της πτυχές. Έχει γράψει για την αθηναϊκή εικαστική σκηνή σε διάφορα βιβλία και περιοδικά, μεταξύ των οποίων τα «On One Side of the Same Water» (Hatje Cantz), «The Way between Belgrade and Pristina» (Stacion Center), Art Papers, Third Text, Ocula, Field Journal, Art Review, Frieze, artnet, Flash Art, Art info, Camera Austria, South Magazine, [φρμκ]. Έχει συνεπιμεληθεί εκθέσεις  projects και εκδόσεις, όπως «Απολαυστική μαχητικότητα Live», «Waste/d Pavilion», «Συμφωνία Χωρίς Αρχές - προς μια ιστορία για τη σύγχρονη Ελληνική τέχνη», 4η Μπιενάλε της Αθήνας AGORA (The Non-Serious Lectures), «Archaeology of Today?», Local Folk fanzine. Τα τελευταία 10 χρόνια επιμελείται την εικαστική έκθεση του φεστιβάλ «Διαδρομές στη Μάρπησσα» στην Πάρο.

Η Γιώτα Ιωαννίδου είναι εικαστικός και ερευνήτρια που εργάζεται στην Αθήνα. Το έργο της επικεντρώνεται στην αφήγηση-επιτέλεση, στη δημιουργία ομάδων αναγνώσεων και performance, καθώς και στα ευρύτερα πεδία της έρευνας και της τεκμηρίωσης στην τέχνη. Στα τελευταία της έργα, η Ιωαννίδου διερευνά τις επιτελεστικές και δραματουργικές πτυχές που αναδύονται κατά τη συγκρότηση και χρήση των τεκμηρίων σε διάφορα κοινωνικά, πολιτικά και πολιτισμικά συγκείμενα. Έργα της έχουν παρουσιαστεί στο Communities in movement, kunsthal 3.14 Μπέργκεν (2023), When the Present is History, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη (2021) και στο Depo, Κωνσταντινούπολη (2019), I’ ll open the door straight, dead straight into the fire, State of Concept, Αθήνα και Gallery Nova, Ζάγκρεμπ (2019), A case of perpetual no, State of Concept, Αθήνα (2018); ‘The kids want communism’ — Notes on division, ΜΟΒΥ Μπατ Γιάμ (2017); No need for references, WUK, Βιέννη, (2015), 3η και 4η Μπιενάλε της Αθήνας μεταξύ άλλων.

Η Ελπίδα Καραμπά είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτισμού και Δημιουργικών Μέσων και Βιομηχανιών του Πανεπιστημίου Θεσσαλιάς (https://cult.uth.gr/staff/karaba-elpida/). Τo έργο και οι δημοσιεύσεις της εστιάζουν στην ιστορία και θεωρία της τέχνης, τη φεμινιστική θεωρία, σε επιτελεστικές, ακτιβιστικές, νεομεσικές και ερευνητικές καλλιτεχνικές πρακτικές και σε θεωρίες που αφορούν τις θεσμικές πρακτικές και το λόγο (discourse) γύρω από αυτές/πολιτιστικές βιομηχανίες-δημιουργικές βιομηχανίες. Εργάζεται στο σταυροδρόμι της δημόσιας τέχνης, της κριτικής θεωρίας, της τέχνης με γνωσιακά συστήματα και των αναδυόμενων πολιτικών εκδηλώσεων στη δημόσια σφαίρα. Έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα, διοργανώνει εκθέσεις σύγχρονης τέχνης και ανεξάρτητα καλλιτεχνικά εκπαιδευτικά προγράμματα. Είναι επιστημονική υπεύθυνη του Κέντρου Νέων Μέσων και Φεμινιστικών Πρακτικών στον Δημόσιο Χώρο (www.centrefeministmedia.arch.uth) , και ιδρύτρια της Προσωρινής Ακαδημίας Τεχνών (www.temporaryacademy.org).

© 2025 φαράσι/ farasi