Η συγκεκριμένη διπλωματική εργασία αφορά τον σχεδιασμό και την δημιουργία μιας συλλογική κατοικίας για άτομα της τρίτης ηλικίας με κοινόχρηστες εγκαταστάσεις και διάφορες υπηρεσίες. Δεν αποτελεί και ούτε έχει το ρόλο κλινικής η χώρου διαμονής για ηλικιωμένα άτομα με πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας που χρειάζονται εντατική και συνεχή παρακολούθηση και φροντίδα από νοσηλευτικό προσωπικό, μιας και δεν μπορεί να παρέχει τέτοιες υπηρεσίες.
Η βασική ιδέα εκκίνησης για την μορφή της προτεινόμενης κατοικίας ήταν η επιθυμία για μια καθαρή μορφή με εσωτερικούς ημιυπαίθριους χώρους και η επιθυμία για μια κατοικία φιλική προς τα άτομα της τρίτης ηλικίας – τόσο ως προς την μορφή και την εσωτερική οργάνωση της όσο και ως προς τον τρόπο κατοίκισης και χρήσης της. Μια κατοικία που θα ενισχύει και θα ενθαρρύνει τους χρήστες της προς ένα πιο συλλογικό τρόπο ζωής και προς μια πιο δραστήρια καθημερινότητα, ενώ παράλληλα θα τους παρέχει το αίσθημα της ασφάλειας και την αίσθηση της «γειτονιάς».
Η κατοικία βρίσκεται στην περιοχή του Άναυρου στην πόλη του Βόλου και τοποθετείται ανάμεσα σε δυο σχολικά συγκροτήματα. Το κτήριο συγκροτείται από τέσσερις αυτοτελείς γραμμικές κτιριολογικές μονάδες κατοικιών σχεδόν παράλληλες μεταξύ τους, οι οποίες συνδέονται με κοινόχρηστους συλλογικούς χώρους, που έχουν τοποθετηθεί κάθετα και ανάμεσα σ’ αυτές με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργούνται τρεις μεγάλες κεντρικές υπαίθριες αυλές αλλά και ημιυπαίθριοι χώροι στο εσωτερικό του.
Η συλλογική κατοικία αναπτύσσεται περιμετρικά του οικοπέδου της με επιμέρους κτιριολογικές μονάδες διαφορετικού ύψους σε κάθε πλευρά, έτσι ώστε να αποφεύγεται όσο τον δυνατόν γίνεται η σκίαση των γειτονικών κτηρίων και να επιτυγχάνεται ο καλύτερος αερισμός και ηλιασμός των επιμέρους μονάδων της. Η συγκεκριμένη διάταξη των κτιριολογικών μονάδων, λειτουργεί σαν «φυσικό όριο» του οικοπέδου με τα γειτονικά κτήρια αλλά και σαν «φίλτρο» προστασίας του εσωτερικού του από τα αδιάκριτα βλέμματα των περαστικών. Παράλληλα παρέχει διαφορετική θέα σε κάθε κτιριολογική μονάδα.
.
Διαθέτει συνολικά 26 μονάδες κατοικίας, όπου μπορούν να φιλοξενηθούν συνολικά έως και 58 άτομα.. Οι μονάδες κατοικίας της δεν έχουν ιδρυματικό χαρακτήρα και απευθύνονται σε άτομα της τρίτης ηλικίας που επιζητούν ένα πιο συλλογικό τρόπο ζωής. Είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να καλύπτουν τους διαφορετικούς τρόπους ζωής των ηλικιωμένων ατόμων μέσα από 3 βασικούς τύπους μονάδων κατοικίας, που τους επιτρέπει να επιλέξουν τον βαθμό ανεξαρτησία που θα τους παρέχεται με βάσει την επιθυμία και τις ανάγκες του καθενός ατόμου ξεχωριστά. Αποτελούν αυτόνομες και ανεξάρτητες κατοικίες από τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις του κτιριακού συγκροτήματος και έτσι οι ένοικοι μπορούν να «λειτουργήσουν» μέσα σε αυτές όπως ακριβώς θα έκαναν στο «σπίτι» τους. Παράλληλα, η ύπαρξη των κοινόχρηστων χώρων που διατίθενται για διάφορες δραστηριότητες (π.χ. αίθουσα χορωδίας, χορού, κεραμικής, βιβλιοθήκη, κ.λ.π.) αλλά και η δυνατότητα παροχής συγκεκριμένων υπηρεσιών στους ενοίκους των κατοικιών (π.χ. σίτιση, ιατρική μέριμνα, υπηρεσίες καθαριστήριου κ.λ.π.), μπορεί να βελτιώσουν αισθητά την καθημερινότητα τους.
Η ενίσχυση των κοινωνικών σχέσεων μεταξύ των χρηστών της και η ενθάρρυνση τους στην δημιουργία νέων στενών σχέσεων μεταξύ τους, μέσα από την συλλογική χρήση των κοινόχρηστων χώρων της κατοικίας αλλά και μέσα από την μεταξύ τους συνεργασία και συνεισφορά,. αποτελεί βασική επιδίωξη της σχεδιαστικής πρότασης της συγκεκριμένης διπλωματικής εργασίας. Οι κοινόχρηστοι χώροι της κατοικίας διαφοροποιούνται και ιεραρχούνται σε περισσότερο και λιγότερο «ιδιωτικούς.» χώρους.
.
Ο χρόνος και η κίνηση είναι σημαντικοί παράμετροι για να κατανοήσει κανείς τη συγκεκριμένη κτιριολογική πρόταση στο σύνολο της, περπατώντας γύρω της και στο εσωτερικό της . Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στο σχεδιασμό και στην οργάνωση της κατοικίας, τόσο ως προς την κάτοψη όσο και ως προς τις όψεις της, έτσι ώστε να αποτελέσει ένα φιλόξενα κοινωνικά περιβάλλον όχι μόνο ως προς του χρήστες της αλλά και ως προς την υπόλοιπη γειτονιά. Λήφθηκαν σοβαρά υπόψη οι ιδιαιτέρες ανάγκες της τρίτης ηλικίας ώστε να δημιουργηθεί ένα ασφαλές περιβάλλον που θα τους παρέχει μέγιστη ελευθερία κινήσεων και ποικιλία δραστηριοτήτων.
Οι όψεις του κτηριακού συγκροτήματος οργανώνονται έτσι ώστε να έχουν ένα σαφές και διακριτό ύφος τόσο στο εξωτερικό του κτηριακού συγκροτήματος όσο και στο εσωτερικό του . Πρόθεση μου ήταν το τελικό αποτέλεσμα των όψεων της κατοικίας να είναι αρκετά σύγχρονο αλλά και να έχει αναφορές σε στοιχεία παλαιών κατοικιών του Βόλου, είτε μέσα από την χρήση υλικών και χρωμάτων που να είναι οικεία στα ηλικιωμένα άτομα (π.χ. μάρμαρο, πέτρα Πηλίου, μπετόν, σοβάς σε γκρι και λευκούς τόνους, ξύλο κ.λ.π.), είτε μέσα από την επανάχρηση και την «αναπροσαρμογή» παραδοσιακών στοιχειών όπως π.χ. είναι οι λευκές κορνίζες των παραθύρων. Οι ημιυπαίθριοι χώροι της κατοικίας διαμορφώνονται σαν μικρές «πλατείες» ή βεράντες, που είναι ειδικά διαμορφωμένες έτσι ώστε να είναι προσβάσιμες από όλους και να αποτελούν ένα ευχάριστο περιβάλλον.