Εφήμερη κατασκευή χαρακτηρίζεται εκείνη που σχεδιάστηκε για να εξυπηρετήσει κάποιο συγκεκριμένο σκοπό σε έναν χώρο για το μικρό χρονικό διάστημα που διαρκεί ο λόγος κατασκευής της και έπειτα να μεταφερθεί κάπου αλλού για να χρησιμοποιηθεί ξανά όταν χρειαστεί.
Η παρουσία των εφήμερων κατασκευών στην ιστορία του ανθρώπου είναι διαρκής. Τα πρώτα καταλύματα που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος στην προϊστορία ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Στην παράδοση πολλών λαών, κυρίως νομαδικών, χρησιμοποιούνταν καλύβες οι οποίες είχαν τα χαρακτηριστικά των εφήμερων κατασκευών όπως τα κονάκια των Σαρακατσάνων, τα tipiτων ινδιάνων και οι σκηνές των βεδουίνων. Με τους δύο παγκόσμιους πολέμους δημιουργήθηκαν νέες ανάγκες που έπρεπε να καλυφθούν. Στην στρατιωτική αρχιτεκτονική δημιουργήθηκαν εφήμερα στέγαστρα αεροπλάνων, καθώς επίσης και γέφυρες και καταλ. Σήμερα οι εφήμερες κατασκευές αποτελούν τμήμα της καθημερινότητας. Χρησιμοποιούνται είτε σαν γρήγορες και εύκολες λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα όπως είναι οι σκαλωσιές και τα container που στήνονται και χρησιμοποιούνται κατά την ανέγερση μιας οικοδομής, είτε σαν αναπληρώσεις κτιριακών αναγκών όπως είναι τα περίπτερα των εκθέσεων, οι σκηνές συναυλιών, οι κατοικίες κ.α.
Οι εφήμερες κατασκευές μπορούν να χωριστούν με βάση τον τρόπο κατασκευής τους σε τέσσερις κατηγορίες: στα modules, στις εφελκυόμενες, στις φουσκωτές και στις συναρμολογούμενες κατασκευές. Τα modulesείναι κτιριακές μονάδες που μεταφέρονται σε σχεδόν ολοκληρωμένη μορφή, οι εφελκυόμενες κατασκευές χρησιμοποιούν την τεχνική της εντεταμένης μεμβράνης ενώ οι φουσκωτές χρησιμοποιούν την ίδια τεχνική με την χρήση αέρα υπό πίεση. Οι συναρμολογούμενες είναι αυτές που αποτελούνται από πολλά κομμάτια τα οποία συσκευάζονται σε σχετικά μικρές συσκευασίες.
Οι εφήμερες κατασκευές αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας, απόδειξη αυτού είναι και ο διεθνής διαγωνισμός που έγινε στα πλαίσια της ολυμπιάδας το 2004 με θέμα «εφήμερες κατασκευές στην πόλη της Αθήνας», μέσω του οποίου αναγνωρίζονται βασικά χαρακτηριστικά τους.
Συνήθως δεν σχεδιάζονται για έναν συγκεκριμένο χώρο γι’ αυτό χρησιμοποιούν μορφές που έρχονται σε ρήξη με το δομημένο περιβάλλον, λειτουργώντας σαν μηχανισμοί αποσταθεροποίησης. Συχνά παρομοιάζονται με παράσιτα λόγω της σχέσης που αναπτύσσουν με το μόνιμο περιβάλλον. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται πλέον στις κατασκευές αυτές είναι τελευταίας τεχνολογίας επιτρέποντας τους να έχουν πολύ ιδιαίτερες μορφές.
Συμπερασματικά μια εφήμερη κατασκευή είναι ευέλικτη, έχει υψηλό δείκτη προσαρμοστικότητας, υπερπηδά προβλήματα που σχετίζονται με την έλλειψη ελεύθερης γης, μετακινείται και ανακυκλώνεται για τις διάφορες χρήσεις και μπορούν να ανανεώσουν το μόνιμο και στατικό αστικό τοπίο.