Η διαδικασία χωρικού σχεδιασμού προσφυγικών οικισμών και καταφυγίων στην περιοχή Sahel της Αφρικής πραγματώνεται αυστηρώς μέσω των διεθνών οργανισμών. Οι τελευταίοι, αναγνωρίζοντας την επιτακτική ανάγκη για στέγαση και κάλυψη βασικών αναγκών επιβίωσης των προσφύγων, προβαίνουν σε προσωρινές σχεδιαστικές “λύσεις”, τα δεδομένα και οι ποσοτικοί και ποιοτικοί δείκτες των οποίων θέτουν τη μεθοδολογία τους σε επισφάλεια. Παράλληλα, ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός προσφύγων εκτοπίζονται από τις χώρες τους με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται μία αδήριτη ανάγκη για βελτιστοποίηση σχεδιασμού των οικισμών αλλά και των καταφυγίων. Ως εκ τούτου, η παρούσα εργασία παρουσιάζει μία τριπλή διάσταση τόσο της υφιστάμενης κατάστασης (θεωρητικό πλαίσιο) εν είδει αριθμών και δυναμικότητας των προσφυγικών ροών (ποσοτικοί δείκτες για κάλυψη αντίστοιχων αναγκών) όσο και σχεδιαστικού παραχθέντος αποτελέσματος μέσω χωρικών εργαλείων παρέμβασης (σε διαφορετικές κλίμακες).
Πιο αναλυτικά, η πρώτη ενότητα αφορά στην ανάλυση των υφιστάμενων πολιτικών για την άμβλυνση των προσφυγικών ροών και την “βελτίωση” των συνθηκών διαβίωσης των προσφυγικών campsκαι των καταφυγίων. Το θεωρητικό πλαίσιο αυτό είναι σημαντικό αφενός γιατί παρουσιάζει τη σημερινή εικόνα σχεδιασμού των διεθνών οργανισμών (και των κατά τόπους συνεργειών) και αφετέρου θέτει ως προβολή την προστιθέμενη αξία της μετέπειτα διατριβής. Η δεύτερη ενότητα είναι σχεδιαστικά επεμβατική. Ως εκ τούτου, τα καταφύγια (σε πρώτο χρόνο) και τα οικιστικά σύνολα που τα διαρθρώνουν (σε δεύτερο) αναλύονται εν είδει προσομοιώσεων ως προς τις περιβαλλοντικές τους συνθήκες (λ.χ. θερμική άνεση). Οι κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής μελέτης αποτελούν ένα εκ των προτέρων σημαντικό ζήτημα προς εξέταση και ως εκ τούτου υπεισέρχεται στο σχεδιασμό. Τέλος, και αφού έχει πραγματοποιηθεί η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης, η τρίτη ενότητα προχωράει σε συγκεκριμένες σχεδιαστικές προτάσεις. Έτσι, το καταφύγιο επανασχεδιάζεται με γνώμονα τη βελτιστοποίηση των συνθηκών διαβίωσης και αποτυπώνεται τόσο ως αυθύπαρκτη μονάδα όσο και ως εμβάτης οικιστικού συνόλου.
Λέξεις-κλειδιά:Al-Sahel, καταφύγιο, οικισμός, πρόσφυγες, [H]εstia, θερμική άνεση