Οι μολυσματικές ασθένειες πάντοτε δημιουργούν προκλήσεις στις κοινωνικές δομές, δοκιμάζουν αντιλήψεις και νοοτροπίες ετών, ενώ επιφέρουν ριζικές μεταβολές στον τρόπο ζωής και κατοίκησης. Η ιστορία έχει δείξει, πως σε κάθε επιδημικό ξέσπασμα μιας σοβαρής μολυσματικής ασθένειας, πριν την ιατρική έρευνα και την εύρεση κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής, η λύση για τον έλεγχο και τον περιορισμό της μετάδοσης, είναι ο επαναπροσδιορισμός του τρόπου ζωής, μέσω παρεμβάσεων στο αστικό περιβάλλον. Ο φόβος της μετάδοσης και η προσπάθεια διαφύλαξης της ανθρώπινης ζωής, επέφερε σύμπραξη ιατρικής και αρχιτεκτονικής, με σκοπό τη δημιουργία κτιρίων και πόλεων που λειτουργούν ως εργαλεία πρόληψης και ίασης. Από τα Λαζαρέτα, τα Σανατόρια και την γέννηση του Μοντερνισμού, στις αστικές αναμορφώσεις του Παρισίου και του Λονδίνου ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός κατάφερε να συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση των ασθενειών και τη δημιουργία ενός πιο υγιούς περιβάλλοντος διαβίωσης. Το 2020 η παγκόσμια κοινότητα ήρθε αντιμέτωπη με την πανδημία του νέου κορωνοϊού Sars-COv-2, που έχει στοιχίσει τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους. Η καθολική καραντίνα που επιβλήθηκε στις περισσότερες χώρες του κόσμου, περιόρισε τα πλήθη στις κατοικίες τους και ερήμωσε το δημόσιο χώρο, αλλάζοντας την έννοια της κατοίκισης αλλά και τη μορφή του οργανωμένου αστικού τοπίου.
Η παρούσα εργασία στοχεύει να μελετήσει την επίδραση των επιδημιών στην αρχιτεκτονική και την πολεοδομία, κάνοντας μία ιστορική αναδρομή σε τρεις από τις σημαντικότερες ασθένειες, που έπληξαν την ανθρωπότητα στο παρελθόν, την πανώλη, τη χολέρα και τη φυματίωση καταλήγοντας στον 2020 και στην πανδημία του κορωνοϊού. Με την εμπειρία διαχείρισης παρόμοιων κρίσεων του παρελθόντος και με τη μελέτη των δεδομένων του σήμερα, προκύπτουν συμπεράσματα για το μέλλον της αστικής κατοίκησης σε ένα πιο βιώσιμο πλαίσιο ενώ παράλληλα προβλέπεται η διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου κατοικίας, που θέτει στο επίκεντρο του σχεδιασμού τον σύγχρονο άνθρωπο και τις ανάγκες του.