Στην παρούσα ερευνητική εργασία προσεγγίζεται η συνθήκη της ουτοπίας και η αμφιλεγόμενη σχέση της με τον τόπο. Την έρευνα πυροδοτεί η ανάγκη για ερμηνεία του μακρινού, του μη πραγματικού και του ανέφικτου, έννοιες που ενυπάρχουν στον θεσμό της ουτοπίας και χρήζουν διερεύνησης, προκειμένου να κατανοηθεί διεξοδικά ο όρος. Ο τόπος στον οποίο θα κατοικήσει η ιδανική συνθήκη, αποτελεί αινιγματικό στοιχείο της ύπαρξης της, για το λόγο αυτό εξετάζονται δύο ενδεχόμενοι τόποι στέγασης της ουτοπικής επιθυμίας, εκείνος του νησιού και εκείνος της πόλης.
Η έρευνα αποτελείται από τρεις θεμελιώδεις θεματικές ενότητες. Στην πρώτη ενότητα, προσεγγίζεται η έννοια της ουτοπίας, τόσο ετυμολογικά, όσο και ιστορικά, ως αναπόσπαστο κομμάτι της φιλοσοφίας. Παρουσιάζονται οι παράγοντες για τη διαμόρφωση της ουτοπικής σκέψης, με καθοριστικό εκείνον του υποκειμένου, που αυτοπροσδιορίζεται από την προσωπική του επιθυμία και την αγωνία της εκπλήρωσης όλων των αναγκών του. Επιπλέον, αναλύεται το ειδικό λεξιλόγιο της ουτοπικής σύλληψης, καθώς και οι θεμελιώδεις ορισμοί, αναγκαίοι για την κατανόηση του όρου. Στην δεύτερη ενότητα, εξετάζεται το ζήτημα του τόπου της ουτοπίας, λαμβάνοντας υπόψιν τα ουτοπικά λογοτεχνικά κείμενα και σχεδιάσματα των τελευταίων αιώνων. Οι περισσότεροι ουτοπικοί συγγραφείς, αποφάσισαν να στεγάσουν τις ιδανικές κοινωνικές δομές που περιγράφουν, σε μακρινά νησιά, αδύνατο να προσεγγιστούν και να χαρτογραφηθούν. Για το λόγο αυτό ονομάστηκαν και ουτοπικά. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός οργάνωσης της ουτοπικής κοινωνίας, η οποία χωρίς καμία εξαίρεση, οργανώθηκε, υπηρετώντας τους θεσμούς της αστικής συνθήκης σε όλες τις εκφάνσεις που εκείνη μπορούσε να υπάρξει. Στη συνέχεια, πραγματοποιούνται συγκριτικές αναγνώσεις που αφορούν τη συνθήκη της πόλης και του νησιού αντίστοιχα, με αποτέλεσμα να προκύπτουν κοινοί τόποι εντός της ύπαρξης και των δύο, σημεία τομής στο βίωμά τους, τα οποία θα θεωρηθούν αναγκαία για την χωρική εκπλήρωση της ουτοπικής επιθυμίας. Τέλος, η συγκριτική ανάγνωση των ουτοπικών κειμένων, οδηγεί στην παραγωγή ποιοτικών διαγραμμάτων/συμβόλων, ικανών να περιγράψουν σχηματικά την κάθε ουτοπία, χωρίς όμως να φιλοδοξούν να δημιουργήσουν τον τόπο κατοίκησής της. Στην τελευταία ενότητα, αναλύεται διεξοδικά η συνθήκη του αρχιπελάγους, ως τόπος συνάθροισης στοιχείων με κοινά χαρακτηριστικά, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του και συστήνουν μια αδιαίρετη ολότητα, παρά το γεγονός πως μπορούν να λαμβάνονται και ως αυτόνομες υπάρξεις. Τα νέα ουτοπικά σύμβολα συλλέγονται και συστήνουν ένα αρχιπέλαγος ουτοπιών, έναν νέο φαντασιακό τόπο ομμόριζων σημείων, προερχόμενων από την κοινή μήτρα της ατομικής επιθυμίας για το ανέφικτο και τη συνάντηση με το ανοίκειο, δημιουργώντας έναν συνεχώς αναπτυσσόμενο φαντασιακό χάρτη, έναν νέο τόπο για την ουτοπία.