Έκφραση αυθεντική του «μοντέρνου», εν τέλει και του «μοντερνισμού», ο Le Corbusier διατύπωσε, με μια ποικιλία εκφραστικών τρόπων, ρηξικέλευθες, σχεδόν ασεβείς προτάσεις για τον εκσυγχρονισμό της πόλης και της αρχιτεκτονικής.
Με κατηγορηματικότητα και με συστηματικές κανονιστικές διατυπώσεις (δομικά χαρακτηριστικά του «μοντέρνου» λογού) συνδύασε τον αναλυτικό καταγγελτικό λόγο ενάντια στο «παλιό», με τις εξίσου αναλυτικές παρουσιάσεις των συνθετικών του προτάσεων για το «νέο» ,οι οποίες συχνά ήταν εφ’ όλης της ύλης.
-να οικοδομήσουμε μια νέα εποχή.
-μια νέα πόλη στη θέση της παλιάς.
-να βάλουμε τάξη στο χάος.
-ν’ αλλάξουμε τον κόσμο με την αρχιτεκτονική
Αυτός ο, σχεδόν ανεξέλεγκτος, ενθουσιασμός, υποστηριγμένος και από την άποψη ότι η ουτοπία είναι μια εν δυνάμει πραγματικότητα, δημιουργικός και ανομολόγητα χρωματισμένος πολιτικά, αποτέλεσε επίσης μια έμμεση ανατρεπτική πρόταση γύρω από την οποία δημιουργήθηκε ένας αστερισμός συμπληρωματικών εκδοχών και οικοδομήθηκε ένα ολόκληρο «επαναστατικό» κλίμα.
-Μια πόλη χωρίς ταξικές διακρίσεις
-Μια πόλη με ανθρώπους που ασχολούνται με τις δουλειές τους και με την ψυχαγωγία τους (απαλλαγμένοι από την καταπίεση των άσχημων και καταθλιπτικών συνθηκών κατοίκησης, χωρίς σπατάλη χρόνου για τις καθημερινές ανάγκες-που θα μπορεί να τις αναλάβει η τεχνολογία-, χωρίς την καταπίεση των μεγάλων αποστάσεων, χωρίς την έλλειψη ελεύθερου χρόνου κ.τ.λ)
Ανεξάρτητα από τον τρόπο που εφαρμόστηκαν οι προτάσεις αυτές-όταν οι συνθήκες της τεχνολογίας και το οικονομικο-κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο επέτρεψαν στην ουτοπία, αλλοιωμένη, να γίνει πραγματικότητα - ο Le Corbusier παραμένει υπόδειγμα για το αναγκαίο κράμα αμφισβήτησης, αναλυτικής και συνθετικής δυνατότητας και επιμονής, που χαρακτηρίζει τη δημιουργική ένταση, αυτήν που μπορεί να τροφοδοτήσει την παραγωγή νέων ιδεών Παραμένει, επίσης, χαρακτηριστικό πρότυπο της αναγκαίας-για τον ίδιο στόχο-επιβολής του γενικού πάνω στο ειδικό, της μόρφωσης πάνω στην εξειδίκευση, του πολίτη πάνω στον επιστήμονα η τον τεχνικό.
Οι συσχετισμοί της εξουσίας, οι αναγκαστικές πολιτικές προτεραιότητες και η δυναμική της αγοράς ακύρωσαν στην πράξη τον ανατρεπτικό χαρακτήρα πολλών στοιχείων αυτών των προτάσεων, ενώ η κανονιστική τους υπερβολή, μειώνοντας αναγκαίους κοινωνικά και πολιτισμικά βαθμούς ευελιξίας, τις έφερε ορισμένες φορές αντιμέτωπες με το κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο εφαρμογής.
Όμως ακόμα κι αν υπάρχει η φενάκη ή η πολιτική αμεριμνησία, η υπερβολή ή η ακαμψία, παραμένει το γεγονός ότι οι βασικές προτάσεις του Le Corbusier διατηρούν ισχύ και μπορούν ν’ αποτελέσουν ιστορικό αντίβαρο στην παγκοσμιοποιημένη καταγγελτική αδράνεια και τον γενικευμένο αρχιτεκτονικό κομφορμισμό, τη στείρα λαγνεία της τεχνολογίας, τον κερδοσκοπικό χυλό της τρέχουσας «αρχιτεκτονικής» παραγωγής και την καταθλιπτική αδυναμία παραγωγής νέων ιδεών έξω από το εγκατεστημένο κυρίαρχο ιδεολόγημα και το συναφές μ’ αυτό πλαίσιο της αγοράς.
Στο κάτω-κάτω της γραφής, η αναφορά σ’ αυτόν τον ενθουσιώδη, πολυσύνθετο, επίμονο, πρωτοπόρο αρχιτέκτονα, ζωγράφο, γλυπτή, πολεοδόμο ,
στοχαστή, συγγραφέα, ποιητή και ακτιβιστή και στον τρόπο που οραματίστηκε, δούλεψε και πάλεψε τις ιδέες του, μπορεί να κρατήσει ζωντανό το δίλλημα ανάμεσα στον ενθουσιασμό ακόμα κι όταν αγνοεί την πολιτική και τους περιορισμούς της και στην πολιτική ακόμα κι όταν καταπνιγεί με χίλιους τρόπους τον ενθουσιασμό.