Arch.Uth Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Arch.Uth UTH.gr English
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ(ECTS: )

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Ο σχεδιασμός ως αναπαράσταση

Η διατύπωση της αρχιτεκτονικής πρότασης σε ένα αναπαραστατικό μέσο δεν είναι απλώς μια τεχνική επιλογή ή μια επιχειρησιακή αναγκαιότητα του αρχιτέκτονα αλλά ένας τρόπος να σκέφτεται τον χώρο. Οι διαφορετικές τεχνικές δεν αποτελούν απλά μέσα παραγωγής αλλά παράλληλα επηρεάζουν τον τρόπο αντίληψης του χώρου, του χρόνου, της κίνησης και της ύλης. Οι νοητικές διεργασίες του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού υπακούουν ως ένα βαθμό στις νομοτέλειες των αναπαραστατικών εργαλείων που έχουν εσωτερικευτεί στην αρχιτεκτονική σκέψη.

Η συνειδητοποίηση της συμβολής των αναπαραστατικών κωδίκων στη σχεδιαστική συμπεριφορά δεν είναι ένα εγχείρημα χωρίς δυσκολίες με δεδομένες την πολυπλοκότητα και τις εγγενείς αντιφάσεις μιας ιστορίας των αναπαραστατικών τεχνικών. Ωστόσο η επίγνωση του ιδιαίτερου καθεστώτος της αρχιτεκτονικής αναπαράστασης είναι πολύτιμη για την κατανόηση των ιστορικών βημάτων της αρχιτεκτονικής σκέψης και πρακτικής μέσω της αμφίδρομης σχέσης τους με τις απεικονιστικές μεθόδους. Οι τεχνικές που συγκροτούν το βλέμμα μιας συγκεκριμένης εποχής προς το χώρο έχουν σαφείς πολιτιστικούς και ιδεολογικούς προσδιορισμούς που μεταγράφονται στις αρχιτεκτονικές προσεγγίσεις οι οποίες με τη σειρά τους τροποποιούν και εξελίσσουν τις τεχνικές. Κάθε νέο μέσο αναπαράστασης εγκλείει παλαιότερες αισθητικές και τεχνικές αναζητήσεις.

Συμβιώσεις παραδοσιακών και νεώτερων τεχνολογιών

Μέσα από την όσμωση των παραδοσιακών και νεώτερων τεχνολογιών αναπαράστασης εγκαθίσταται ένα νέο καθεστώς οπτικής συνείδησης και αντίληψης της πραγματικότητας. Η επικράτηση των ψηφιακών αναπαραστατικών μέσων έχει αλλάξει σημαντικές πτυχές της σχεδιαστικής διαδικασίας, εγκαθιστώντας σταδιακά νέα καθεστώτα οπτικής συνείδησης και αντίληψης της πραγματικότητας. Τα ψηφιακά μέσα εισάγουν διαφορετικές εννοήσεις και δυνατότητες χειρισμού του χώρου, επιτρέπουν πολυπλοκότερες μορφοποιητικές προσεγγίσεις, ενσωματώνουν την πολλαπλότητα, την μεταμόρφωση, την κίνηση, την αλλαγή και την διάδραση ως κανόνες παρά ως εξαιρέσεις σχεδιασμού.

Ο ψηφιακός χώρος διακρίνεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:
- τον τρισδιάστατο δυνητικό χώρο που ακολουθεί το μοντέλο της προοπτικής και την κωδικοποίηση της κινηματογραφικής γλώσσας.
- τον χώρο των διαδραστικών πολυμέσων που αποτελείται από πολλαπλά στρώματα και παράθυρα και βασίζεται στις κωδικοποιήσεις των εικαστικών, της τυπογραφίας και της κινούμενης εικόνας.

ΔΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα αποτελείται από μια σειρά διαλέξεων και παρουσιάσεων και οργανώνεται σε τρεις ενότητες. Η πρώτη ενότητα αποτελεί μια θεωρητική προσέγγιση της συμβολής των αναπαραστατικών κωδίκων στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Η δεύτερη ενότητα έχει ως θέμα τις ψηφιακές οπτικοποιήσεις και περιλαμβάνει ένα διήμερο εργαστήριο ψηφιακού φωτομοντάζ (2D-3D mixed media). Η τρίτη ενότητα αποτελεί μια εμβάθυνση στα μέσα αναπαράστασης εστιάζοντας στη σχέση φυσικού και ψηφιακού περιβάλλοντος και στις επιρροές στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Οι δύο πρώτες ενότητες καλύπτουν το μισό εξάμηνο ενώ στο άλλο μισό καλύπτεται από την τρίτη ενότητα.

Α. Ιστορική και θεωρητική εισαγωγή
Η συμβολή των αναπαραστατικών κωδίκων στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό

Διαλέξεις:

  1. Αναπαραστατικοί κώδικες και αρχιτ. Σχεδιασμός, Γ.Παπακωνσταντίνου
  2. Αντίληψη του χώρου και πορεία εκλογίκευσης του βλέμματος, Γ.Παπακωνσταντίνου
  3. Η προαπεικόνιση της αρχιτεκτονικής ιδέας ως έλεγχος της κατασκευής, Ελένη Καλαφάτη, ιστορικός τεχνολογίας, διδάσκουσα στο ΜΠΣ Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.
  4. Τα εργαλεία σχεδιασμού και η ευελιξία τους. H μεταβαλλόμενη αρχιτεκτονική, πως συλλαμβάνεται το μεταβαλλόμενο για να σχεδιαστεί. Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, διδάσκων στη Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.

Εργασία: Συγγραφή δοκιμίου 3 000 λέξεων. [Βιβλιογραφική ανασκόπηση, ανάλυση συγκεκριμένης θεματικής, επιλογή από σειρά θεμάτων που δίνονται ή ελεύθερη κατόπιν συνεννόησης με τους διδάσκοντες] Παράδοση την ημέρα έναρξης του εργαστηρίου της Β’Ενότητας.

Β. Τεχνολογίες Αναπαραστάσεων Αρχιτεκτονικές οπτικοποιήσεις

Διαλέξεις:

5. Τεχνολογίες Αναπαράστασης, Βασίλης Μπουρδάκης
6. Οπτικοποιήσεις αρχιτεκτονικών συνόλων: από την ιστορική έρευνα στις σύγχρονες σχεδιαστικές πρακτικές, Joseph Robson, AVR και Πανεπιστήμιο Μπάθ.

Εργαστήριο: Εκμάθηση τεχνικών ψηφιακού μοντάζ με πρωτογενές υλικό από φωτογραφίες και απλά 3διάστατα αρχιτεκτονικά μοντέλα. Διάρκεια 2-3 ημέρες. Joseph Robson.
Παραδοτέο: Εφαρμογή με ψηφιακή επεξεργασία εικόνας / φωτομοντάζ σε αστικό περιβάλλον της πόλης του Βόλου με προτιθέμενες επεμβάσεις/παρεμβάσεις. Παράδοση εργασίας την τελευταία ημέρα του εργαστηρίου.

Γ. Πολυμεσικές αναπαραστάσεις

Η τρίτη ενότητα διαρθρώνεται σε 5 εβδομάδες διαλέξεων και 2 εβδομάδες διορθώσεων. Ανάλογα με τον αριθμό των φοιτητών που θα επιλέξουν το μάθημα, η αναλογία διαλέξεων/ διορθώσεων μπορεί να μεταβληθεί και να συνυπάρχουν.

Διαλέξεις

7. Τρισδιάστατες χωρικές αναπαραστάσεις, Βασίλης Μπουρδάκης
8. Social, interactive locative media, Βασίλης Μπουρδάκης
9. Διαδραστικές εγκαταστάσεις, Σχεδιασμός διεπαφής (interface), Maurice Benayoun, διαδραστικός καλλιτέχνης, διδάσκων στο πανεπιστήμιο Paris I- St Charles
10. Διαδραστικές εφαρμογές ανοιχτού λογισμικού (κυρίως μέσω Blender) 
11. Ανοιχτό θέμα, που θα οργανωθεί αφού αποσαφηνιστούν τα θέματα που θα επεξεργαστούν οι φοιτητές έτσι ώστε να μπορέσει να βοηθήσει  στο μεγαλύτερο βαθμό την εκπόνηση της τελικής εργασίας.

Εργασία: Έρευνα και παραγωγή μία αναπαραστατικής δομής. Το αντικείμενο, η επεξεργασία και ο τρόπος παράδοσης είναι ανοικτός. Οι φοιτητές μπορούν να παραδώσουν δοκίμιο, διαδραστική εφαρμογή, βίντεο ή ακόμη και αναλογικές κατασκευές/ σχέδια.
Η παράδοση της εργασίας αυτής γίνεται την ημέρα των εξετάσεων.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Οι επιμέρους παραδόσεις συνθέτουν τον τελικό βαθμό του μαθήματος:
Δοκίμιο 30%, εργαστήριο Β ενότητας 20% και η τελική εργασία 50%.
Η παράδοση όλων των επιμέρους εργασιών και η αξιολόγησή τους με προβιβάσιμο βαθμό κρίνεται απαραίτητη για την ολοκλήρωση του μαθήματος. 

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ντρέιφους, Χ. Το διαδίκτυο, Εκδόσεις Κριτική, 2003.

Βεργόπουλος Σ., Καλφόπουλος Α. (επιμ), Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός και Ψηφιακές Τεχνολογίες 2, Θεσσαλονίκη: Τμήμα Ατχιτεκτόνων ΑΠΘ, Εκκρεμές 2005.

Τροβά.B, Μανωλίδης.K, Παπακωνσταντίνου Γ. (επιμ). Η αναπαράσταση ως όχημα αρχιτεκτονικής σκέψης. Αθήνα: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Παν.Θεσσαλίας-Futura, 2006

Anders, P. Envisioning Cyberspace McGraw Hill, 1998.

Von Borries, F., Walz, S. Bottger, M. Space, Time Play, Birkhauser, 2007.

Card, S., Mackinlay, J and Shneiderman, B. Readings in Information Visualisation- Using Vision to Think, Morgan Kaufmann, 1999.

Couchot Edmond, Images, de l optique au numerique, Paris: Hermes, 1988

Coyne, R. Designing Information Technology in the Postmodern Age, MIT Press, 1995

Cray J. The techniques of the observer. Cambridge Mass.: MIT Press

Damich H., L’origine de la perspective. Paris : Flammarion, 1987 (Damisch H., The origin of Perspective. Cambridge Mass.: 1994.

Elkin J., The poetics of perspective. Ithaca: Cornel University Press, 1994.

Ellis, S. R. Pictorial Communication: Pictures and the Synthetic Universe, Pictorial Communication in Virtual and Real Environments, 2nd ed., Taylor & Francis, 1993

Friedberg Anne, The virtual window, from Alberti to Microsoft, Cambridge Mass.: MIT Press, 2006

Hayward, P. Wollen, T. (eds), Future Visions: New Technologies of the Screen, London: BFI Publishing, 1993.

Johnson, S. Interface Culture, Basic Books, 1997.

Kitchin, Rob Cyberspace: The World in the Wires, John Wiley & Sons, 1998

Laurel, Brenda (ed), The Art of Human-Computer Interface Design, Boston: Addison-Wesley, 1990,

Lindberg D., Theories of vision from Al-Kindi to Kepler. Chocago: Chicago University Press, 1976.

Mandel, T. Elements of user interface design, Wiley, 1997

Manovich, Lev, The Language of New Media, Cambridge Mass: MIT Press, 2001

McLuhan, M. Understanding Media, Routledge, London, 1964, 2000-4.

Mitchell, W., The Reconfigured Eye: Visual Truth in the Post-photographic Era, Cambridge Mass: MIT Press, 1992.

Mitchell, W., City of bits: Space,Place and the Infobahn, Cambridge Mass.: MIT Press, 1995.

Packer, R. and Jordan, K. (eds)  Multimedia: From Wagner to Virtual Reality, W.W.Norton, New York, 2001.

Perez-Gόmez A., Pelletier L. Architectural Representation and the Perspective Hinge. Cambridge Mass.: MIT Press, 2000.

Picon A, Ponte A. (eds), Architecture and the Sciences, Exchanging metaphors. New York: Princeton Architectural Press, 2002

Picon A., La Ville territoire des cyborgs, Besancon: Les editions de l’Imprimeur, 1998.

Pottman, H., Asperl, A., Hofer, M. Kilian, A. Architectural Geometry, Bentley Institute Press, Exton. Pennsylvania.

Shneiderman, B. Leonardo’s Laptop, MIT Press, 2003

Venturi, R. Iconography and Electronics upon a Generic Architecture, MIT Press, 1996.

Whyte, J.  Virtual Reality and the Built Environment, Architectural Press, 2002.