Γιάννης Αρβανίτης, Δεσποινα Δαμάσκου

Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός - Σχεδιασμός και πολιτική χρήση της ρητορικής του

Η ερευνητική υπόθεση του στούντιο εμβαθύνει στην υπερβολική έννοια του υποτιθέμενα επαρκούς τόπου απόσυρσης που έχει παρουσιαστεί στην αστική συνθήκη. Η κάμαρη του διαμένοντος στο διαδίκτυο εκλαμβάνεται εδώ ως πρόκληση για σκέψη πάνω σε ένα χώρο διαμονής που αντί να ξεχωρίζεται όπως συνέβαινε παραδοσιακά από τον χώρο εργασίας προσκολλάται με έμφαση στο γραφείο. Στο διήγημα του Herman Melville “Μπάρτλεμπι ο γραφιάς” (1853) παρουσιάζεται η φιγούρα ενός ήρωα έτοιμου να κατοικήσει σε έναν χώρο γραφείου και η διάθεση του αυτή τον οδηγεί σε μια ψυχιατρική κλινική. Ακόμη στο βιβλίο “À rebours”, του Karl Juris Huismans (1884) o Des Esseintes, ήρωας του μυθιστορήματος, αποφασίζει να απομονωθεί σε μια βίλα όπου μπορεί να γεύεται μόνο τεχνητές απολαύσεις και όπου θα αποφύγει την επαφή με "τα ίδια τα πράγματα". Η άρνηση της "πραγματικότητας" είναι η κινητήρια δύναμη ολόκληρης της αφήγησης του βιβλίου του Huismans. Και σε αυτό το πλαίσιο το στούντιο θα δοκιμάσει να σχεδιάσει την υπερβολή μιας κοινότοπης αστικής κατάστασης όπως αυτή βιώνεται σήμερα, με ένα χώρο κατοικίας που θα αποτελεί ταυτόχρονα χώρο εργασίας. Η εικόνα μιας παραδείσιας βίλας για διαμονή στο πιο προνομιακό περιβάλλον έχει επίσης την εικόνα μιας ιδιόμορφης φυλακής. Αυτό το απομονωμένο σύστημα, (που προωθεί ολοένα το ιδεώδες μιας διαμελισμένης κοινότητας) θα σχεδιαστεί ως ονειρικό έργο και ταυτόχρονα ως αντι-έργο που ανήκει στη σφαίρα της υποδομής.
Υπό αυτήν την έννοια, η υποδομή επεκτείνει με παράξενο τρόπο την νέα φάση μιας διαφορετικής αστικής κουλτούρας όπου η ζωή κάθε χρήστη θα προσαρμοστεί σε αυτήν την αρχή της απόσυρσης ξεχνώντας την κοινότητα. Σε αυτό το πλαίσιο, το θεωρητικό εργαστήριο θα επιμείνει στην αναζήτηση για το μέλλον του αστικού διαμερίσματος σε σχέση με την συνθήκη διαμονής σε ένα τουριστικό προορισμό. Η αστική υποδομή που ολοένα περισσότερο αντικαθιστά την υλικότητα της πόλης καλείται να είναι ένας από τους ήρωες αυτού του σχεδιαστικού εργαστηρίου.
Παρατήρηση: Η αυξανόμενη δυσκολία να περιγράψουμε τον σημερινό κόσμο μας κάνει να δούμε το αστικό παρόν ως κάτι ξεπερασμένο, που αποκρυσταλλώνει ήδη εδώ και καιρό ένα πλαίσιο που ανήκει στο παρελθόν. Ήδη οργανωμένος με νέες γλώσσες και νέες αντιλήψεις για την πραγματικότητα, ο κόσμος στον οποίο αναφερόμαστε εισάγει στο τέλος της σύγχρονης πόλης, στη βαθιά παρακμή του δυτικού κόσμου και των μέσων ερμηνείας του. Η αποδοχή αυτής της αλλαγής, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να επηρεάσουν τις νέες συνθήκες αυτού του διαφορετικού κόσμου. Το ερώτημα που θέτουμε με αυτήν την σχεδιαστική άσκηση αφορά ένα διαφορετικό μέλλον της υποδομής και ένα μέλλον της διαμονής σε αυτήν. Οι νέες κοινότητες που σχηματίζονται σε αυτό το πλαίσιο, και οι δυνατότητές τους να αυτορυθμίζονται μέσω του Διαδικτύου δείχνουν έναν πιθανό τρόπο χειραφέτησης τμημάτων της υποδομής. Θα είναι κοινότητες που θα μένουν ιδανικά σε τέτοιου είδους βίλες-γραφεία ή σε χώρους που με ιδιαίτερο τρόπο αναζητούν την ελάχιστη πολυτέλεια στη συνθήκη παρούσα συνθήκη.
Ο σκοπός αυτού του εργαστηρίου είναι να διατυπώσει μια θέση σχετικά με τη νέα κατάσταση στην οποία η σύγχρονη ανθρωπότητα βρίσκεται μετά τις μεγάλες αλλαγές που χαρακτηρίζουν τον πλανήτη. Η νέα αστική κατάσταση ζητά μια διαφορετική συνείδηση της υποδομής.
Η δεύτερη πτυχή του στούντιο αφορά τις νέες αστικές συνθήκες που λειτουργούν ενώ η ζωή στην υποδομή και οι επεκτάσεις της στον φυσικό χώρο γίνονται όλο και πιο ομαλοποιημένες. Η κατασκευή ενός ζωντανού αρχείου όπως το Διαδίκτυο που αυξάνει και μεταμορφώνει κοινές πραγματικότητες. Οι τεχνικές διανομής αγαθών, η επιστροφή στο καταφύγιο, η σχέση με την κοινότητα είναι αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά μιας νέας αλλά όχι ακόμη αρκετά συνειδητοποιημένης αστικής κατάστασης. Απειλεί τις ανθρώπινες κοινότητες και ταυτόχρονα τις υπερ-καθορίζει. Η αστική πλευρά που βιώνεται κατά τη διάρκεια των πανδημιών είναι επίσης μέρος αυτής της νέας απομόνωσης και μιας άλλης  πραγματικότητας που πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά.
Αντικείμενο αυτής της άσκησης είναι η εκτίμηση του μέλλοντος του πλανήτη και της υποδομής. Υπάρχουν εναλλακτικές αρχιτεκτονικές που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια νέα φάση για την συγκρότηση του εαυτού και της κοινότητας; Στην επανάπαυση στους αυτοματισμούς της υποδομής, η αρχιτεκτονική καλείται να απαντήσει με δικά της μέσα προκειμένου να διατηρήσει εμφανή τον πολιτικό χαρακτήρα της υποδομής και να οργανώσει νέα οράματα για κάποια πιθανή κοινοτική ζωή για τους ανθρώπους. Το κύτταρο αυτής της ζωής στην πιο εξιδανικευμένη ή δαιμονοποιημένη μορφή του αποτελεί το θέμα αυτού του εργαστηρίου.