Στόχος της συγκεκριμένης έρευνας είναι να διερευνηθεί η ξεχωριστή εικονογραφία των κινηματογραφικών ταινιών του StanleyKubrick, εμβαθύνοντας στις τρεις ταινίες του, που παρουσιάζουν το ιδιαίτερο όραμα του για τις δυστοπικές κοινωνίες (Dr.Strangelove, 2001: ASpaceOdyssey, AClockworkOrange), μέσα στις οποίες κυριαρχούν οι διπολικές σχέσεις Άνθρωπος - Μηχανή και Άνθρωπος – Τεχνητό Περιβάλλον (Man– Machine, Man– ManmadeEnvironment). Η ιδιάζουσα εξακολουθητική προβολή αυτών των δίπολων σχετίζεται με τις επαγγελματικές καταβολές του Kubrickως φωτογράφου στο ξεκίνημα της πορείας του στον κινηματογράφο και με τις ιδέες του για την κοινωνία και τον άνθρωπο, τα νοήματα που μπορεί να κρύβονται ή να προκύπτουν μέσω της κινηματογραφικής εμπειρίας.
Ο κινηματογράφος ως τέχνη αλλά και ως μηχανική διαδικασία, η σχέση ανθρώπου και κινηματογραφικής μηχανής αναπόφευκτα παράγουν μια νέα εικόνα, διαφορετική από τη, με φυσικά μέσα, βιωμένη εικόνα του κόσμου και του τεχνητού περιβάλλοντος γύρω μας. Αντίστοιχα, οι έννοιες της ουτοπίας και της δυστοπίας αποτελούν βασικά εργαλεία για τις κινηματογραφικές αναπαραστάσεις κτισμένων χώρων, πόλεων, κοινωνιών αλλά και κοινωνικών δομών. Ως αποτέλεσμα, μέσα από τη διαδικασία σύνδεσης τεχνικών και εννοιών στα πλαίσια της κινηματογραφικής πράξης, μπορούν να διατυπωθούν αντιλήψεις σχετικές με τη φιλοσοφία, την κοινωνιολογία, την ίδια την ανθρώπινη φύση, όπως τις αντιλαμβάνεται και τις προβάλει ο σκηνοθέτης και τις προσλαμβάνει ο θεατής.
Η αρχιτεκτονική και ο κινηματογράφος, ως τέχνες αλλά και τεχνικές, συσχετίζονται και αλληλεπιδρούν σε πολλά επίπεδα. Είτε ως ακριβής απεικόνιση υπαρκτών χώρων, είτε ως σκηνογραφική αναπαράσταση, μια μεταφορική μακέτα ιδεών και σχεδιαστικών προτάσεων, αποτελούν έναν κρίκο που συνδέει τις διαφορετικές τέχνες και μεταμορφώνεται σε ένα άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο ρεαλιστικό υπόβαθρο, πάνω στο οποίο εξελίσσεται μια ιστορία, το σενάριο. Μέσω της σκηνογραφίας, τόσο ο σκηνικός χώρος μιας ταινίας, όσο και ο πραγματικός, oκτισμένος αρχιτεκτονικός χώρος αποτελούν έναν τρόπο απεικόνισης του μέλλοντος.
Η Μητρόπολη, ως αυθεντική έκφραση του μέλλοντος, είναι μια μικρογραφία της ανθρωπότητας. Μέσα στη Μητρόπολη η ίδια η ανθρώπινη ζωή προσομοιάζει την κινηματογραφική εμπειρία, με το αδιάκοπο πλήθος οπτικοακουστικών ερεθισμάτων που λαμβάνει ο κάτοικος της. Η γέννηση και επικράτηση του Μοντέρνου μέσα στις Μητροπόλεις, ο νέος τρόπος ζωής που προκύπτει από τη νέα αρχιτεκτονική που προτείνουν οι LeCorbusier, FrankLloydWright, WalterGropiusκαι MiesvanderRohe, είναι ο ιδανικός καμβάς για την εξιστόρηση κινηματογραφικών αντιλήψεων.
Με την παράλληλη παρουσίαση σημαντικών στιγμών στην κινηματογραφική ιστορία όσον αφορά τις αναπαραστάσεις είτε ουτοπιών είτε δυστοπιών, σε αντιπαράθεση με την διαδρομή του StanleyKubrickεπιχειρείται η ανάδειξη της ιδιαιτερότητας της ματιάς και των προβληματισμών του ως σκηνοθέτη.
Η περίοδος 1920-1945 : Ο Kubrickως νέος, που αρχίζει να ασχολείται με τη φωτογραφία ερασιτεχνικά και κατόπιν σταδιακά επαγγελματικά. Ταινίες της περιόδου : Metropolis(1927), JustImagine(1930), ThingstoCome(1936).
Η περίοδος 1946-1960 : Ο Kubrickαπό επαγγελματίας φωτογράφος, περνάει στο χώρο του κινηματογράφου, γυρίζει τα πρώτα του έργα μικρής διάρκειας, κατόπιν ενσωματώνεται στη βιομηχανία του κινηματογράφου. Ταινίες της περιόδου : μια πληθώρα από ταινίες καταστροφής και επιστημονικής φαντασίας, βασισμένες στην απογοήτευση από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη βαθμιαία αμφισβήτηση και απόρριψη των διδαχών του Μοντέρνου.
Η περίοδος 1961-1975 : Τα έργα της ωριμότητας και η κατάκτηση της ανεξαρτησίας για τον Kubrick. ΓυρίζειταDr Strangelove: or How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb(1964), 2001: A Space Odyssey (1968),A Clockwork Orange (1971), δίνονταςτηδικήτουεκδοχήγιατηδυστοπία. Ταινίες της περιόδου : Alphaville(1965, Fahrenheit451 (1966), καθώς και μια σειρά από ταινίες που αποσυνθέτουν την εικόνα της πόλης ως σύμβολο μέσα από την καταστροφή της.
Η περίοδος 1976-1999 : Η ύστερη περίοδος για τον Kubrick. Η εμφάνιση και βαθμιαία επικράτηση της προσομοίωσης και των ειδικών εφέ στο χώρο του κινηματογράφου’ η απαρχή των blockbusters.
Οι απόψεις του ίδιου του Kubrickγια τον κινηματογράφο και την έννοια της μηχανής σε αυτόν, το δίλημμα μεταξύ καλού και κακού, ηθικής και έκπτωσης, ως ακρογωνιαίος λίθος της σκέψης του, είναι ένα μοτίβο που επαναλαμβάνεται και κατατρέχει τους πρωταγωνιστές του. Αυτό ακριβώς μορφοποιείται μέσα από τη δυστοπία που εκφράζεται μέσα από τα έργα της ώριμης περιόδου του (DrStrangelove, 2001: ASpaceOdyssey, AClockworkOrange), την ύπαρξη της πόλης, των μηχανών ή την αντίστοιχη απουσία τους, την υποκατάσταση του περιβάλλοντος από τη μηχανή. Η μηχανή φανερώνεται με πολλαπλά πρόσωπα: ως παιχνίδι καταστροφής του κόσμου, που ο άνθρωπος αδυνατεί να διαχειριστεί (DrStrangelove), ως περιβάλλον κατοίκησης του ανθρώπου-γραναζιού της (2001: ASpaceOdyssey), ως περιβάλλον δράσης για την ανθρώπινη βία και τελικά ως καταλύτης για τη μετάλλαξη του ατόμου σε κάτι «μηχανικό» (AClockworkOrange).