Ορισμένες πόλεις της ελληνικής επικράτειας, όπως οι Σέρρες, η Θεσσαλονίκη, η Καβάλα, η Ξάνθη, ο Βόλος, ο Πειραιάς και το Αγρίνιο αναπτύχθηκαν ως καπνικά κέντρα δημιουργώντας σημαντική κτιριακή υποδομή για την αποθήκευση και επεξεργασία του καπνού. Πολλά από τα κτίρια αυτά, ιδιαίτερα επιμελημένης κατασκευής και αρχιτεκτονικής ποιότητας, εξακολουθούν να δεσπόζουν σε κεντρικά σημεία των παραπάνω πόλεων. Το θέμα της συγκεκριμένης ερευνητικής εργασίας επιλέχθηκε όχι τυχαία αλλά επειδή ο καπνός είναι ένα από τα βασικότερα προϊόντα που συντέλεσε στην εκβιομηχάνιση του ελληνικού κράτους και βοήθησε στην επιβίωση της ελληνικής κοινωνίας σε χρόνια δύσκολα και ταραγμένα για την χώρα. Στις πόλεις λοιπόν αυτές διεξήχθη και η έρευνα, η οποία διήρκησε από τον Οκτώβριο του 2006 έως τον Φεβρουάριο του 2008.

 Η εργασία βασίζεται σε μια εκτεταμένη βιβλιογραφική αναφορά στην ιστορία του καπνού από την στιγμή της εισαγωγής του στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα είναι προϊόν της επιτόπιας εμπειρικής έρευνας των ιστορικών κτιρίων των καπναποθηκών με επίκεντρο τα προπολεμικά κτίρια που παρουσιάζουν αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Στόχος της είναι η καταγραφή των σημαντικότερων από τα κτίρια αυτά και η διερεύνηση της αρχιτεκτονικής τους καταγωγής.

 Αναλυτικότερα, το πρώτο κεφάλαιο αποτελεί το θεωρητικό υπόβαθρο της εργασίας. Μελετάται η ιστορία του καπνού: η ανακάλυψη και διάδοσή του, η εισαγωγή του στην Ελλάδα, η εμφάνιση των πρώτων σιγαρέτων και μηχανών επεξεργασίας καπνού. Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά στην καπνεμπορική τάξη και στο λεγόμενο «καπνικό ζήτημα» και τέλος αναλύονται οι κατηγορίες του καπνού και τα στάδια καλλιέργειας του.

 Στο δεύτερο κεφάλαιο αποτυπώνονται οι εμπειρίες και πληροφορίες που αποκομίστηκαν από τις επισκέψεις στις πόλεις των Σερρών, Θεσσαλονίκης, Καβάλας, Ξάνθης, Βόλου, Αγρινίου και Πειραιά. Για κάθε πόλη ξεχωριστά παρατίθενται ιστορικά στοιχεία τόσο για την ίδια την περιοχή όσο και για τις καπναποθήκες. Έπειτα γίνεται γενική περιγραφή της λειτουργίας, μορφολογίας και κατασκευής των κτιρίων, ενώ στη συνέχεια αναλύονται εκτενώς συγκεκριμένα κτίρια, ανάλυση η οποία υποστηρίζεται σε – ιστορικά στοιχεία, σχέδια και φωτογραφίες.

 Ολοκληρώνοντας παρατίθεται ένα συμπερασματικό κεφάλαιο όπου λαβαίνει χώρα η συγκριτική μελέτη του αποκομισθέντος υλικού και διατυπώνονται ορισμένες διαπιστώσεις που προκύπτουν απ’ αυτή τη μελέτη.

 Με την παρούσα έρευνα προσδοκάτε η ενημέρωση για τα εναπομείναντα ιστορικά κτίρια των καπναποθηκών και η αναζωπύρωση του χαμένου ενδιαφέροντος γι’ αυτά.