Επιβλέπων:
2006
Την περίοδο του ’60, μετά από τον πόλεμο, η ελληνική αρχιτεκτονική παρουσιάζει μια ανανέωση. Σε αυτήν την ανανέωση συντέλεσε και η ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής της μονοκατοικίας στο φυσικό τοπίο. Οι μονοκατοικίες του ΄60 επηρεάστηκαν από την μοντέρνα αρχιτεκτονική και τον δυτικό τρόπο ζωής αλλά ταυτόχρονα συγκρατούν στοιχεία της ελληνικής παράδοσης. Σημαντικοί εκπρόσωποι αυτής της αρχιτεκτονικής είναι οι αρχιτέκτονες Άρης Κωνσταντινίδης και Νίκος Βαλσαμάκης. Οι δύο κατοικίες τους στην Ανάβυσσο αποτελούν δύο από τα πιο διάσημα δείγματα αυτής της αρχιτεκτονικής.
Ο Άρης Κωνσταντινίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1913 και σπούδασε αρχιτεκτονική στο Μόναχο της Γερμανίας. Εκεί ήρθε σε επαφή με τις απόψεις του μοντέρνου κινήματος αλλά στην συνέχεια περιηγήθηκε και μελέτησε τον ελληνικό χώρο και την αρχιτεκτονική του. Αγωνίστηκε με πάθος για μια σύγχρονη αληθινή αρχιτεκτονική που να βγαίνει από τις ανάγκες του τόπου. Τα αρχιτεκτονικά του έργα χαρακτηρίζονται από την απλή και ορατή κατασκευαστική τους διάρθρωση, την ορθολογική διάταξη της κάτοψης, την λειτουργικότητα των χώρων, το πρωτότυπο συνδυασμό των κατασκευαστικών υλικών και την ένταξη τους στο φυσικό περιβάλλον. Οι βασικές επιρροές στο έργο του Άρη Κωνσταντινίδη προέρχονται από το Μοντέρνο Κίνημα και την ανώνυμη ελληνική αρχιτεκτονική. ΟΆρης Κωνσταντινίδης φανέρωνε τις προσωπικές απόψεις του για την αρχιτεκτονική μέσα στα βιβλία που 'χει γράψει και τις συνεντεύξεις του σε διάφορα περιοδικά. Οι αρχές οργάνωσης των κατοικιών του Άρη Κωνσταντινίδη είναι η τοποθέτηση του κτιρίου μέσα στο τοπίο έτσι ώστε να βρίσκεται σε κάποια αρμονία με τον φυσικό περίγυρο, ο ορατός διαχωρισμός των στοιχείων που φέρουνε από τα στοιχεία που διαχωρίζουνε στην κατασκευή, η λιτή μορφή, οι ημιυπαίθριοι στεγασμένοι χώροι και η χρήση χρωμάτων και υλικών με τρόπο που να συνδέουν το αρχιτεκτονικό έργο με τον φυσικό του περίγυρο.
Ο Νίκος Βαλσαμάκης γεννήθηκε το 1924 και σπούδασε στη Αρχιτεκτονική Σχολή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου μέχρι που χρειάστηκε να διακόψει τις σπουδές του λόγω του πολέμου. Χαρακτηριστικό του έργου του Ν. Βαλσαμάκη υπήρξε πάντοτε η απλότητα των μορφών και η καθαρότητα του σχεδιασμού του. Στα έργα του διατηρείται ένα κοινό σχεδιαστικό πλαίσιο αφαίρεσης, λιτότητας και γεωμετρικότητας. Η αρχιτεκτονική του Ν. Βαλσαμάκη κινείται ανάμεσα σε έναν διεθνισμό δυτικής προέλευσης και στην αναζήτηση μιας εγχώριας ταυτότητας. OΝ. Βαλσαμάκης σπάνια έδινε συνεντεύξεις και εξέφραζε δημοσίως τις προσωπικές του απόψεις για την αρχιτεκτονική. Οι αρχές οργάνωσης των κατοικιών του Νίκου Βαλσαμάκη είναι η κατασκευή προηγμένης τεχνολογίας όπου διαφοροποιείται ο φέροντας σκελετός από τα στοιχεία πλήρωσης, οι ελεύθερες συνθέσεις οριζοντίων και κατακόρυφων στοιχείων στις μορφές των κτιρίων, η σύνθεση ορθογώνιων χώρων και η χρήση των πιο φημισμένων υλικών του μοντερνισμού.
Η κατοικία του Άρη Κωνσταντινίδη στην Ανάβυσσο, χτίστηκε σαν σπίτι διακοπών, το 1962. Βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, σε ένα μικρό βραχώδες ακρωτήριο, που συναντά κανείς στην παραλιακή διαδρομή της λεωφόρο Αθηνών-Σουνίου. Το κτίσμα είναι μικρό και το σχήμα του ορθογώνιο. Σήμερα βρίσκεται περιφραγμένο σε ένα μεγάλο οικόπεδο που περιέχει μία έπαυλη εφοπλιστών και έναν μεγάλο κήπο. Χρησιμοποιείται ως μόνιμη κατοικία για τους φύλακες της έπαυλης και όχι ως σπίτι διακοπών. Ο τρόπος κατοίκησης της σήμερα είναι διαφορετικός από αυτόν που επιθυμούσε ο Άρη Κωνσταντινίδης.
Η κατοικίατου Νίκου Βαλσαμάκη στην Ανάβυσσο, χτίστηκε για θερινήδιαμονήτετραμελούςοικογένειας, το 1963.Βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο ενόςλόφου πάνωαπότηνκεντρικήοδόΑθηνών-Σουνίου. Η κατασκευή της κατοικίας ακολουθεί τα πρότυπα της δυτικής αρχιτεκτονικής. Ορίζεταιαπό δύο πλάκες οπλισμένου σκυροδέματος, με προβόλους ελάχιστου πάχους, και ανάμεσα τους μεγάλες επιφάνειες γυαλιού και ελάχιστους τοίχους. Το κτίσμα είναι μεγάλο με πολλούς υπαίθριους χώρους. Σήμερα η κατοικία χρησιμοποιεί όπως και παλιά για παραθεριστική κατοικία. Ωστόσο η εικόνα της σήμερα έχει διαφοροποιηθεί από αυτή που παρουσιάζεται στις φωτογραφίες της.
Το μοντέλο της κατοικίας του Κωνσταντινίδη αντιστοιχεί σε έναν μοναχικό τρόπο ζωής. Επιθυμεί να δημιουργήσει μέσα σε αυτήν έναν ελληνικό τρόπο ζωής σύμφωνα με τον ίδιο, αντίστοιχο με αυτόν των προσφυγικών και των παλιών αθηναϊκών σπιτιών. Ο Βαλσαμάκης προσπαθεί να μεταφέρει σε αυτήν την κατοικία του τον διεθνή τρόπο ζωής. Επηρεασμένος από τις αμερικάνικες κατοικίες του μοντερνισμού δημιουργεί και αυτός ένα ανάλογο μοντέλο κατοικίας.
Ο Άρης Κωνσταντινίδης πάντα φανέρωνε τις σκέψεις του και με αυτόν τον τρόπο υποστήριζε και το χτισμένο έργο του. Προσπάθησε να αποδείξει μέσω του λόγου ποια είναι η βαθύτερη ουσία της αρχιτεκτονικής του. Ο Βαλσαμάκης υποστήριζε το χτισμένο έργο του φωτογραφίζοντας το και παρουσιάζοντας την καλύτερη και εντυπωσιακότερη οπτική του. Ο πρώτος προσπαθεί να εντυπωσιάσει με τον λόγο και ο δεύτερος με την εικόνα.
