Η εργασία αυτή παρουσιάζει το υλικό του ερευνητικού θέματος «Η βιομηχανία στη Θεσσαλία, 1840-1940». Η παρούσα μελέτη αρχικά καταγράφει τα στάδια εκβιομηχάνισης των τριών μεγάλων πόλεων της Θεσσαλίας ( Βόλος, Λάρισα, Τρίκαλα), τον πρώτο αιώνα μετά την προσάρτηση της στο Ελληνικό κράτος. Παράλληλα μελετήθηκε η ανάπτυξη της βιομηχανίας στη Θεσσαλία ανά κλάδο, σε συνάρτηση με τις διεθνής εξελίξεις και επιρροές. Σε όλες τις βιομηχανικές μονάδες επιχειρήθηκε η καταγραφή της ιστορικής εξέλιξης τόσο μέσα από την ιστορία των επί μέρους επιχειρήσεων όσο και από την διερεύνηση και εντοπισμό των φάσεων λειτουργίας των εγκαταστάσεων. Ταυτόχρονα έγινε αποτύπωση, αρχειακή και βιβλιογραφική τεκμηρίωση, καθώς και αποτίμηση του βιομηχανικού κελύφους. Τέλος, παρουσιάζεται η σημασία του βιομηχανικού αποθέματος στην Ελλάδα και ειδικότερα στη Θεσσαλία, και οι αρχές προστασίας και επανάχρησης σύμφωνα με τις σύγχρονες διεθνής Αρχές τις επιστημονικής αναστήλωσης και αποκατάστασης των αρχιτεκτονικών μνημείων.
Παρουσιάζεται το κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο στον Ελλαδικό χώρο κατά την περίοδο 1840-1940 και κατά πόσο αυτό επηρεάζει την σταδιακή εκβιομηχάνιση της. Μέσα από μια αναφορά στα πιο αναπτυγμένα βιομηχανικά κέντρα, επιχειρείται η κατανόηση της διασποράς της βιομηχανίας και πως αυτή αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό της εικονογραφίας τους αλλά και της πολεοδομικής τους ανάπτυξης.
Η διασπορά των βιομηχανιών και η ανάπτυξη επιμέρους βιομηχανικών κέντρων οφείλονταν στην συγκέντρωση πρώτων υλών. Δηλαδή, σε κάθε περιφέρεια που διέθετε παραγωγή πρώτων υλών ή μεταπρατική παράδοση, μια πόλη, συνήθως λιμάνι, έπαιζε το ρόλο της ¨τοπικής κεφαλίδας της βιομηχανίας¨. Εξετάζεται μια γεωγραφική ενότητα που συμβαδίζει με το φαινόμενο. Η Θεσσαλία διέθετε κυρίως βιομηχανίες επεξεργασίας γεωργικών προϊόντων που παράγονταν στον μεγαλύτερο κάμπο της Ελλάδας, και ένα πιο αναπτυγμένο βιομηχανικά λιμάνι, τον Βόλο. Εκεί υπήρχε μεγαλύτερη συγκέντρωση βιομηχανιών, και ποικιλία βιομηχανικών κλάδων. Έτσι, παρουσιάζονται αναλυτικά οι βιομηχανίες των τριών μεγάλων πόλεων του γεωγραφικού διαμερίσματος από την εκβιομηχάνιση ως την τελική παρακμή τους.
Τα βιομηχανικά κτίρια που σήμερα αποτελούν βιομηχανικά μνημεία, κατατάσσονται σε τύπους και αναλύεται η εξέλιξη τους. Τα κίνητρα για την διάσωση και επανάχρηση τους είναι τόσο επιστημονικά όσο και κοινωνικά. Κρίνεται έτσι αναγκαία η προστασία τους συμφωνά πάντα με τις σύγχρονες διεθνής Αρχές τις επιστημονικής αναστήλωσης και αποκατάστασης των αρχιτεκτονικών μνημείων.