Η εκτός σχεδίου αυθαίρετη δόμηση είναι ένα φαινόμενο το οποίο εμφανίστηκε στην Ελλάδα λόγω της αδυναμίας των νόμιμων μηχανισμών χώρου να στεγάσουν τους πληθυσμούς που για διάφορους λόγους συνέρρεαν στα αστικά κέντρα ( πρόσφυγες του 1922, εσωτερικοί μετανάστες του 1946 – 1947). Μεγάλο ποσοστό αυτού του πληθυσμού οδηγήθηκε στην αυτοστέγαση του με αποτέλεσμα την δημιουργία ολόκληρων αυθαίρετων- αυτογενών οικισμών, όπως ο οικισμός “Μετέωρα” στη Θεσσαλονίκη. Η παραγωγή χώρου γίνεται μέσω μίας διαδικασίας η οποία χαρακτηρίζεται από την απουσία κάποιου σχεδιασμού και τυπικής οργάνωσης. Μία διαδικασία αυοκατασκευής, ευρηματικής πρωτοτυπίας και συσσώρευσης υλικών και στοιχείων από ένα περιβάλλον που λειτουργεί ως υπόβαθρο, το αγροτικό, και ένα δεύτερο, το αστικό, που λειτουργεί ως πρότυπο. Πρόκειται για μία μορφή παραγωγής χώρου της οποίας κυριότερο παράγοντα αποτελεί η «ανάγκη» η οποία συμβαδίζει με την κακή οικονομική κατάσταση των οικιστών.
Το περιβάλλον-αποτέλεσμα της χαρακτηρίζεται από πλήρη αταξία, ανομοιομορφία και ατέλεια. Ένα περιβάλλον το οποίο λειτουργεί καθ'όλη την διάρκεια ανάπτυξης του ως «υποδοχέας» νέων στοιχείων και χαρακτηριστικών και ως ένα περιβάλλον «παραγωγής» νέων πρωτότυπων μορφών και κατασκευών. Το περιβάλλον αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το περιβάλλον πρότυπο, το αστικό, ένα περιβάλλον με διαφορετικές συνθήκες εξυπηρετήσεων και το οποίο με την ένταξη της περιοχής στο νέο πολεοδομικό σχέδιο κάνει την παρουσία του όλο και πιο έντονη και που αναμένεται, με την πάροδο του χρόνου, να επιβληθεί.