Κατά τη Νεολιθική Εποχή συντελούνται στις ανθρώπινες κοινωνίες μεταβολές που έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μόνιμων εγκαταστάσεων και την υιοθέτηση πρακτικών όπως η γεωργία και η κτηνοτροφία. Οι μεταβολές αυτές θα αλλάξουν ριζικά τη φυσιογνωμία των κοινωνιών αυτών σε οικονομικό και πολιτισμικό επίπεδο.
Το Çatal Hüyük αποτελεί μία σύγχρονη ανασκαφή των ερηπείων ενός νεολιθικού οικισμού της Ανατολίας. Εδραιωμένος στη διάρκεια του μεταβατικού αυτού σταδίου, αποτελεί ένα από τα εντυπωσιακότερα παραδείγματα μόνιμα εγκατεστημένης νεολιθικής κοινότητας. Ο πλούτος από διατηρημένα αντικείμενα που έχει φέρει στο φως η αρχαιολογική έρευνα έχει επιτρέψει μία μελέτη σε βάθος της καθημερινής ζωής και κατ’ επέκταση της ιδιοσυγκρασίας των κατοίκων.
Στα στοιχεία που έχει αναδείξει η έρευνα είναι η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και πολεοδομία του οικισμού, η πρωτοφανής σε εκφραστικά μέσα και ποσότητα τέχνη, οι μέθοδοι καταμερισμού των παραγωγικών δραστηριοτήτων αλλά και οι συνήθειες που φαίνεται να αποτελούν μέρος των τελετουργιών που αφορούν τη ζωή, το θάνατο και τη συνύπαρξη στο μεσοδιάστημα.
Τα στοιχεία αυτά με τη σειρά τους εμπλουτίζουν τη συζήτηση για τη φύση των μεταβολών της Νεολιθικής Εποχής, στρέφοντας το επίκεντρο της προσοχής από τις οικονομικές παραμέτρους στις καθημερινές πρακτικές και ότι μπορεί να τις υποκινεί.